Filibe hala bir Osmanlı şehri

Bulgaristan'ın ikinci büyük kenti Filibe, Ä°stanbul’un Balkanlar’a açılan kapısı olarak biliniyor. Osmanlı Dönemi’nin ardından resmi adı Plovdiv olarak deÄŸiÅŸtirilen ÅŸehir, halen zamana direnen sayısız Osmanlı eseri ile bezeli durumda. 

Åžehrin güney yakasında, tarihi 15. yüzyıla uzanan Ä°maret Camii de bu eserlerden biri. II. Murad Dönemi’nde Åžahabettin PaÅŸa adına yaptırılan cami, 125 yıl aradan sonra bu yıl Ramazan ayında kapılarını açtı. Camide Ramazan ayının her akÅŸamı yüzlerce kiÅŸiye iftar sofraları kuruldu.

II. Bayezid Dönemi’nde imârethane haline getirilen ve 19. yüzyılın sonuna kadar da ibadete açık kalan camide o dönemde bir de aÅŸevi bulunurken 1887'de kapatıldı. Bu yıl Ramazan ayında verilen iftarla bu gelenek yeniden canlandırılmış oldu.

HÜDAVENDÄ°GAR CAMÄ°Ä° ÅžEHRÄ°N TAM MERKEZÄ°NDE

Osmanlı Devleti'nin Balkanlar’daki en önemli miraslarından olan bir diÄŸer yapıysa Murad Hüdâvendigâr Camii.. Murâdiye, Cuma, Cumayata isimleriyle de anılan cami, Filibe ÅŸehrinin tam merkezinde bulunuyor. Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı tarafından gönderilen din görevlilerinin hizmet verdiÄŸi cami, dini bayramlarda ve Cuma namazlarında olduÄŸu gibi, Ramazan günlerinde de Filibeli Müslümanların akınına uÄŸruyor.

Han, hamam ve bedestenin içinde bulunduÄŸu bir külliye olarak Murad Hüdâvendigârzamanında inÅŸa edilen yapı Osmanlı mimarisinin çok kubbeli yapıları arasında yerini koruyor. 2008 yılında Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi desteÄŸiyle restore edilen ve yeniden ibadete açılan cami, 14. yüzyıldan bu yana varlığını sürdürüyor.

RAMAZAN BOYUNCA Ä°FTARLAR DÜZENLENDÄ°

Filibe, Ramazan Ayı boyunca toplu iftar sofralarına ev sahipliÄŸi yaptı. Ä°ftar programları Filibe MüftülüÄŸü ve EncümenliÄŸi’nin organizasyonu ile Türkiye büyükelçiliÄŸi ve konsolosluklarının da yoÄŸun çalışmaları neticesinde birkaç farklı noktada gerçekleÅŸtirildi. Bölgenin gezildiÄŸi, iftarların düzenlendiÄŸi ve soydaÅŸlarla görüÅŸmelerin yapıldığı programlarda Filibe’deki Müslümanların en yoÄŸun yaÅŸadığı Stolipinovo semtine de gelindi ve burada da insanlarla tanışıldı.

Filibede'ki iftar adreslerinden biri de her akÅŸam yaklaşık 200 kiÅŸinin Ramazan nimetlerini aynı sofrada paylaÅŸtığı Ä°maret Camii oldu. Gönüllü gençlerin de yardımıyla her iftar programı bir bayram havasına dönüÅŸtü. 

Ä°MARET CAMÄ°Ä° 125 YIL SONRA CANLANDI

Büyük küçük her yaÅŸtan Müslümanın bir araya geldiÄŸi iftarlarda, dualar ve Kuran-ı Kerim tilâveti de eksik olmadı. Bu faaliyetin yapılmasında büyük bir role sahip Plovdiv EncümenliÄŸi BaÅŸkanı Ahmet Pehlivan ÅŸu açıklamada bulundu: 

“125 yıl aradan sonra Ä°maret Camii’ni yeniden canlandırmaya çalıştık. Halkımızın, gençlerimizin, vatandaÅŸ ve iÅŸadamlarımızın çabası, Filibe EncümenliÄŸi ve MüftülüÄŸü’nün de organizasyonuyla bunu baÅŸardık diyebilirim.”

Müslümanların yoÄŸunlukta yaÅŸadığı; ÅŸehir merkezine uzak olan, yoksulluk ve iÅŸsizliÄŸin hakim olduÄŸu ülkenin en büyük gettolarından biri Stolipinovo’nun Yeni Mahalle semtinde de her akÅŸam iftar yemekleri verildi. 

BÜYÜKELÇÄ° VEFA DUYGUSUNA VURGU YAPTI

Türkiye'nin Sofya Büyükelçisi Süleyman Gökçe de bu semti ziyaret eden konuklardan biri oldu. VatandaÅŸların iftar sofrasını paylaÅŸan büyükelçi, Yeni Mahalle sakinlerinin dertlerini, sorunlarını dinledi, vefa duygusunun Ramazan günlerinde daha büyük önem taşıdığına vurgu yaptı. Süleyman Gökçe iftar programlarıyla alakalı ÅŸu açıklamada bulundu:

“Ä°ftar sofraları; ekmeÄŸin, tuzun, yemeÄŸin, arada zengin fakir sosyal farkın olmadığı, bunların tamamen kaybolduÄŸu, insanlığın paylaşıldığı sofralardır. Bu bakımdan bu tarz programları son derece önemsiyorum. Onun için de, her yere yetiÅŸip, olabildiÄŸince soydaÅŸlarımızla birlikte olmaya gayret ediyoruz.” 

Toplu iftar organizasyonlarına Filibeli Müslümanların yanı sıra mahalle sakinleri de katılıyor. 1 asrı aÅŸkın bir zaman sonra Filibe'de yeniden canlandırılan bu geleneÄŸin ilerleyen yıllarda daha da geniÅŸletilerek devam ettirilmesi planlanıyor.

RAMAZAN'DA BÄ°R ÇOK KÜLTÜR ETKÄ°NLİĞİ DÜZENLENDÄ° 

Ramazan coÅŸkusunun kültür sanat faaliyetlerine etki ettiÄŸi, 2019 Bulgaristan Avrupa Kültür BaÅŸkenti olarak seçilen Filibe'de, geleneksel halk oyunları, Türk Tasavvuf musikisinden seçme ilahiler ve sema gösterileri ile Ramazan ayı rüzgarı esti. Asıl itibariyle Ä°slamî deÄŸerlerin ve kültürlerin daha iyi anlaşılması amacıyla Bulgarlar’ın da davet edildiÄŸi bu programlar, Bulgaristan’ın pek çok noktasında gerçekleÅŸtirildi. Özellikle Filibe’de sergilenen sema ayini de büyük ilgi gördü.

Filibe BaÅŸkonsolosluÄŸu'nun desteÄŸiyle hayata geçirilen program, ünlü opera yıldızı Boris Hristov’un adını taşıyan kentin en yeni ve en büyük kültür merkezinde yapıldı. Filibe BaÅŸkonsolosu konuyla alakalı ÅŸu açıklamada bulundu: 

“Filibe 2019’de Avrupa kültür baÅŸkenti olarak seçildi. Hazırlıklar yapıldı. Bizler de Filibe BaÅŸkonsolosluÄŸu olarak yerel makamları desteklemeye çalışıyoruz. Filibe’nin 2019 Avrupa kültür baÅŸkenti seçilmesinde tabi ki buradaki Türk toplumunun, Müslüman toplumun çok büyük bir etkisi oldu. Çünkü Filibe çok zengin bir kent. Buradaki Türk toplumunun aslî deÄŸerlerini tüm dünyaya tanıtmak için, büyükelçiliÄŸimizin de desteÄŸi ve yönlendirmesiyle elimizden geleni yapmaktayız.”

MEVLEVÄ°HANEDE BÄ°R GÜN

Türk kültürü ve folklöründen esintiler taşıyan programda, Ankara Efsane Sahne Sanatları TopluluÄŸu da sahne aldı. Filibeliler'in yoÄŸun ilgi gösterdiÄŸi program Bulgar izleyicilerden de tam not aldı. Program kapsamında mevlevîhanede bir günü anlatan sema gösterisi de özellikle ilgi topladı. 

Programa katılan seyircilerden biri etkinlikle ilgili ÅŸunları söyledi: “Türkiye'de de sema gösterisi izlemiÅŸtim. O zaman derviÅŸlerden çok etkilenmiÅŸtim. Burada da böyle bir programı duyunca, hemen geldik. Gerçekten muhteÅŸem ve inanılmaz bir duygu, çok etkileyici.”

Kaynak: AA