Sosyal Medya

Makale

Çağdaş Sorunlar Ve Entelektüel

tarihinde yayınlandı.

Çağdaş sorunların bizatihi çağdaş düşünce ve kültürden yansıyan boyutlarını doğru bir zeminde idrak ederek yeni çözüm arayışlarını gündemleştirmek bir entelektüel faaliyeti zorunlu kılmaktadır. Bu sorunların mahiyeti ve niceliği yanında neden olduğu düşünsel ve siyasal zemini de dikkate alan bir bakış üzerinden eleştiriye tabi kılınması bir sorumluluk olarak entelektüel kişiye düşen bir vecibedir.

Entelektüel, içinde var olduğu şartların neden ve sonuçları üzerine derinlikli bir bakışı olan ve bu noktada eleştirel ve çözüme dair yaklaşımlar içeren bir donanıma sahip olmaya yönelik adımları ciddiyetle atan kişidir. İçsel sorumluluğu ve toplumsal sorumluluğu iç içe ve barışık bir şekilde kendinde mündemiç kılarak kendi varlığının anlamını ahlaki bir yetkinlikle buluşturarak varlık sahasına çıkar. Entelektüel kişiyi aydın kişiden ayıran şey ise; aydın ideolojik bir kalıbı öncelediği gibi içinde var olduğu şartları savunma güdüsünü de taşır. Eleştirel tutumu da mevcudun korunmasına yönelik oluşunu temel bir kaygı olarak görmesindedir. Entelektüel ise bilgi, düşünce ve olgunun sağlıklı bir zeminde ve doğru bir yöntem üzere anlaşılması ve gereğinin yapılması konusunda objektif bir süreci kendi sorumluluğunun bir taşıyıcısı olarak kabul ederek değerlendirmelere yönelir. Bu yüzden yaptığı eleştirinin mevcut yapıyı değişime sürüklemesinden veya bazı iktidar erklerinin zaafa uğramasından da çekinmeyen bir ahlaki yetiye sahip olmayı bir zorunluluk addederler. Bu yüzden aydın, sistem içi bir taraf iken, entelektüel sistem içi veya sistem dışı bir muhalefeti sadece doğru ve mantıki tutarlılık içinde ele alarak tavır geliştirir. Aydın sistem taraftarıdır. Entelektüel sadece bilgi ve düşüncenin taraftarıdır.

Bugün önemli olan şey, karanlığın girdabında adabı, ahlakı ve adaleti dikkate alan bir tutuma sahip olabilmektir. Çünkü her önüne gelen, muhalifine, doğru veya yanlış demeden saldırmakta bir beis görmemektedir. Her şeyin sanallaştığı bir zeminde ahlaktan dem vurmanın bir karşılığı zaten yoktur, olmayacakta... Bu çerçeveyi aşmanın yolu ise; sorumluluk duygusunun geliştirilmesi ve buna uygun bir zeminin inşa edilerek bilgi ve düşünce zemininde kabulünü sağlamakla mümkün olacaktır.

Yalanın propaganda üzerinden doÄŸrunun yerine ikame edildiÄŸi zamanlar yaÅŸamaktayız. Bu propaganda dilini idrak etmeden ve ondan kurtulmadan doÄŸru diye bir ÅŸeyin varlığını tahayyül etmek bile neredeyse imkânsıza dönüşmektedir. Yalanın peynir ekmek gibi tüketildiÄŸi bir dünyada doÄŸru ve adaletin varlığını aramak beyhude bir çaba olmaktadır. Demek ki entelektüel, propaganda ile doÄŸru arasındaki makası doÄŸru teÅŸhis ederek propagandaya takılmadan sadece hakikati ve doÄŸruyu dikkate alan bir bakış üzerinden yalanı devre dışı bırakacak bir sosyal hayatı inÅŸada etken ve öncülük edebilir.

İktidar ise, yalan üzere iktidarını sürdürme becerisi olsa da sürekliliğini muhafaza edemez. O yüzden iktidar yalanı değil doğruyu eksene alan bir tutumu izhar etmeli ve yargının da yalan üzere değil doğrular üzere hükmünü tahakkuk ettirmesini sağlamaya yönelik bir iradeyi hayata geçirmelidir. Gündeme taşınan her olay, olgu ve durumu sadece kendi çıkarını önceleyen bir tutum ile dile getirilen görüşleri değerlendirmek, yarınlarda kendi iktidar alanını daraltan bir zemine vesile olacağını anlamalıdır. İktidar, salt kendi çıkarını değil, iktidar olduğu alanın bütününün çıkarını gözeten bir yaklaşım içinde olduğu zaman meşru zeminini inşa eder. Entelektüel bur meşru zeminin varlığını ve yokluğunu objektif koşulları dikkate alarak değerlendirme yapar.

Her dönem, kendi düşünsel serüveni baÄŸlamında kendisine muhalif olarak gördüğü entelektüel havzaya yönelik baskıcı bir tutumu öne çıkartan iktidarlar dönemleri gördük. Dün Ä°slamcı, muhafazakâr entelektüeller baskı altında iken bugün ise sol veya liberal demokrat entelektüeller baskı altına alınacaksa, bu yanlışa yanlış ile cevap vermek olur. Ki bu ülkemizin geleceÄŸini olumsuz etkileyecektir. Aynı yanlışı her dönem yaÅŸamak zorunda kalmanın derin hüznünü yaÅŸamaya mecbur bırakılmanın derin acısını yaÅŸamak ise objektif tavır geliÅŸtiren her entelektüel karakterin yaÅŸayacağı hali iÅŸaret eder.

Bir entelektüel, bağımsız bir şahsiyet olarak öne çıkmalıdır. Herhangi bir baskıya da yenilmemelidir. Bu bağımsızlığı olayları değerlendirmede de mihver edinmelidir. Kendisine sunulan her şeye kanmamalı ve atlamamalı ki yanlışa düşmeyi engelleyebilir olsun... Bağımsızlık, karakter olarak güçlü olmayı imtiyaz kılar. Güçlü bir karakter ise etkilenmeyi ve korkuyu geride bırakmayı kolaylıkla başarabilir bir hassasiyeti taşımakta zorlanmaz! Entelektüel kendi iç çekişmeleri içinde kalarak varlık kazanmayı zül kabul eder. Bizatihi o çatışmanın ve çekişmenin dışına çıkarak haklının kim olduğunu idrak etmeye yönelmeyi şahsiyetinin bir parçası kılarak doğru bir zeminde durarak ahlaki örnekliğini de işaret etmiş olacaktır.

Burada temel bir yanılgıyı dikkate sunmakta yarar var: salt iktidar karşıtlığı bağımsız bir karakteri inÅŸa etmez! Ä°ktidar karşıtlığı kadar muhalefetin iktidar etme biçimine de karşıt olunmalı ve ona karşı da bağımsız olabilinmelidir. Muhalefetin propaganda diline mahkûm olmuÅŸ bir entelektüel veya iktidarın propaganda diline mahkûm olmuÅŸ bir entelektüel bağımsız kalamaz ve hür olduÄŸunu ifade edemez... Entelektüel, bağımsız karakterinin bir karşılığı olarak bilgi ve düşünce ile hakikat arayışı dışında bir taraftarlık duygusunu geride bırakmak ile yükümlüdür. Çünkü ancak bağımsız bir karakter, objektif kalarak doÄŸruyu bulabilme ve ifade edebilme cesaretini ortaya koyabilir. Entelektüel hakikatin tek boyutlu olmadığını bilen, çok boyutlu hakikatin kendi iç mekaniÄŸini ve yöntemini de içinde taşıdığını da bilir. BeÅŸeri düzlemde hakikati mutlaklaÅŸtırarak ileri sürmez. Bu yüzden de her alanda eleÅŸtirel bir tutuma sahip olması, peÅŸinen muhalefet için deÄŸil, doÄŸrunun ve hakikatin açığa çıkışına zemin oluÅŸturması baÄŸlamını taşır.

O yüzden temel sorumluluk entelektüel havzaya düşmektedir. Önce onlar bağımsız olmalıdırlar. Yalan haberler ve kasıtlı bilgiler üzerinden suçlama dilini terk ederek birlikte ama farklı düşünce zeminlerinde de olsa ortak bir idraki hayata geçirebilecek bir zemine ulaÅŸma imkânı doÄŸsun... Bu ortak idrak yalın, gerçek ve samimi olmak zorunluluÄŸunu taşımalıdır...

Çıplak bir gözle bakarak içinde var olduÄŸumuz sorunları görmek her zaman ve zeminde mümkündür.  Çözüme kavuÅŸturmanın ilk adımı, sorunların oluÅŸumunu saÄŸlayan zeminin, bilginin, yöntemin, iradenin ve isteÄŸin mahiyetini doÄŸru idrak etmek ve ona göre bir çözüm arayışı içinde gereken bilgiyi, yönelimi, yöntemi, iradeyi hayata geçirmek mümkündür.

Entelektüel kiÅŸi, inandığı bir düşünce sistemi ve sistematiÄŸi içinde yer alabilir. Ama bunu mutlaklaÅŸtırmadığı için objektif olma koÅŸullarını zedelemez ve kendisine sunulan bir bilgi ve düşünceyi öncelikle reddetmek yerine neliÄŸini anlamayı önceleyerek tavrını öyle ortaya koymayı bir ahlaki sorumluluk olarak kabul eder. Entelektüel bu baÄŸlamda, temel bakışını deÄŸil ama yöntem, bilgi ve olayları deÄŸerlendirme biçimini yeniden ele almayı ve deÄŸiÅŸtirmeyi de bir ahlaki tavır olarak görür. Bu tarihte de böyleydi bugünde böyle olmalıdır. 

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.