Mü'minler Ne Yapmalı? (1)

Allah ile insanlar arasındaki iletiÅŸimin en temel unsuru, gönderilen kitaplar ve peygamberlerdir.

Yani Allah onlar üzerinden kullarına hitap eder.

Allah son kitap olan Kur’an üzerinden; Ey kitap ehli, Ey kâfirler, Ey insanlar, Ey iman edenler, Ey Ä°srailoÄŸulları, Ey adem oÄŸulları, ya da Ey sapkınlar, Ey cahiller, Ey mücrimler vb. gibi hitaplarla kullarıyla iletiÅŸim kurmaktadır.

Allah her bir hitabın muhatabına, onun inancına, duruÅŸuna, bulunduÄŸu konuma göre ya emir verir ya uyarır ya da müjde verir.

Her bir hitap çok önemli olmakla birlikte önemine binaen bu hitap ÅŸekillerinden “Ey iman edenler” hitabı üzerinde durmak istiyorum.

Hz. Osman nüshasının nüzul sırasına baktığımızda “Ey iman edenler” hitabının bulunduÄŸu ayetlerin tamamı Medine’de nazil olmuÅŸtur.

Kanaatimize göre -çeÅŸitli görüÅŸler olmakla birlikte- Mekki ayetler tevhitle ile, yani ÅŸirk inancının beyinlerden ve kalplerden silinmesi, vicdanın ve merhametin ön plana çıkarılması, nefislerin tezkiyesi/arınması ile ilgilidir.

Medeni ayetler ise tezkiye edilmiş/arınmış beyinlere ve kalplere, helal ve haramları, insan-toplum-tabiat ilişkilerini yerleştiren ayetler ile ilgilidir.

Binaenaleyh Mekki ayetlerle inancını saÄŸlamlaÅŸtıran insanlara Medeni ayetlerle de bu inançlarının gereÄŸini yapmaları istenmiÅŸtir.

Ä°bn Mesûd, Kuran-ı Kerim'de geçen Ey Ä°man Edenler ifadesi ile ilgili olarak ÅŸunları söyler: "Yüce Allah'ın 'Ey iman edenler' çaÄŸrısını duyduÄŸun zaman kulaklarını aç ve can kulağıyla dinle. Çünkü bu çaÄŸrıdan sonra Allah, ya hayırlı bir iÅŸi sana emrediyordur, ya da seni kötü bir ÅŸeyden sakındırıyordur. (Suyutû, el-Ä°tkân, II, 43; Ä°bn Kesîr, Tefsîr, I, 148.)

Kur’an’ın elimizdeki tertibine göre, “Ey iman edenler” ifadesinin geçtiÄŸi ilk sure, Bakara suresinin 104. ayetidir. Son geçtiÄŸi süre ise Tahrim süresinin 8. ayetidir. Ve bu iki ayet arasında 66 yerde daha bu ifade geçmektedir. 

Yani toplamda Kur’an-ı Kerim’de 88 ayette bu ifadeye -önemine binaen- rastlıyoruz.

Zaten acizane beni böyle bir çalışmaya iten sebepte bu ifadenin bu kadar sık tekrarlanmasıdır.

Åžimdi bakalım bu ayetler ışığında müminler neler yapmalı yada nelerden sakınmalıdır;

-Bakara / 104’e göre mü’minler adabı muaÅŸerete önem vermeli, karşıdakini itaate zorlamamalı ve söyleneni dinlemelidir.

- Bakara / 153’e göre mü’minler sabırlı ve fedakar olmalı destek ve yardımda bulunmalıdır.

- Bakara / 178’e göre mü’minler kısas emrine uymalıdır. Ama affedici olurlarsa daha makbul bir iÅŸ iÅŸlemiÅŸ olacaklardır.

- Bakara / 183’e göre mü’minler duyarlı ve gerçek bir sorumluluÄŸun sahibi olmak adına oruç (sıyam) tutmalıdır.

- Bakara / 208’e göre mü’minler barış ve esenlik içinde yaÅŸamalı, ÅŸeytanın bir hilesi olan tefrikadan uzak durmalıdır.

- Bakara / 254’e göre mü’minler, zamanı geçmiÅŸ amellerin kendilerine fayda saÄŸlamayacağını bilmeli ve daha hayatta iken infak etmelidir.

- Bakara / 264’e göre mü’minler, verdikleri sadakaları baÅŸa kakmalıdır. (Çünkü bu durum inanmayanlara benzetilmiÅŸ ve hiçbir karşılığının olmadığı vurgulanmıştır.)

- Bakara / 267’e göre mü’minler, mallarının en kaliteli olanını infak etmelidir.

- Bakara / 278’e mü’minler, duyarlı davranmalı toplum için zulüm aracı olan ribadan uzaklaÅŸmalıdır.

- Bakara / 282’e göre mü’minler, ÅŸahitler huzurunda borçlanmalı, ÅŸahitlik yapacak olan adaletli olmalı ve taraf tutmamalıdır. Borçlanan da duyarlı davranmalı ve borcunu zamanında ödemelidir.

- Ali Ä°mran / 100’e göre mü’minler, her türlü dış tehlikelere karşı uyanık olmalı, kafire ya da kitap ehline itaat etmemeli uymamalıdır.

- Ali Ä°mran / 102’ye göre mü’minler, ne yapıp etmeli mutlaka müslüman olarak ölmelidir.

- Ali Ä°mran / 118’e göre mü’minler, mü’minleri bırakıp kafirleri dost edinmemelidir.

- Ali Ä°mran / 149’a göre mü’minler, düÅŸmanlarına karşı sabırlı metanetli ve nöbetteymiÅŸ gibi hazırlıklı ve dikkatli olmalıdır.

- Nisa / 29’a göre mü’minler, karşılıklı rızaya dayanmış olsa bile mallarını riba, rüÅŸvet, kumar gibi batıl yollarla yememelidir.

- Nisa / 43’e göre mü’minler, namazda ne söylediklerini bilmeli, hiçbir ÅŸekil ve surette namazlarını terk etmemelidir.

- Nisa / 59’a göre mü’minler, Allah’a ve Resul’üne itaat etmeli, sorunlarını ve anlaÅŸmazlıklarını Kur’an’la çözmelidir.

- Nisa / 94’e göre mü’minler havadan sudan bahanelerle savaÅŸmamalı, haksız yere bir insanın ölümüne sebep olmamalıdır.

- Nisa / 135’e göre mü’minler, adaleti ayakta tutmalı, kendilerinin anne -babalarının ve yakınlarının aleyhine bile olsa ÅŸahitliÄŸi Allah için dürüstçe yapmalıdır. (Devam edecek)