Darlandığınızda ne yapıyorsunuz?

Kavramların lügat anlamı, kök anlamı, mecaz anlamının yanı sıra yöreden yöreye çeşitlilik arz eden kullanımlarının da olduğu malum. Geçtiğimiz günlerde medyada gündem olan darlanmak kavramı dile getirdiğimiz durumun bir örneği.

Bir hayli zamandır pandemiden, karantinadan, artan fiyatlardan, bitmeyen savaÅŸlardan darlandığımız aÅŸikâr. Meçhul olan durum ÅŸu ki darlandığımızda ne yapıyoruz? Ä°ÅŸte bu bilinmezliÄŸe nokta koyan bir Karadenizli çıktı ortaya. Böylece Türkiye siyası tarihinin literatürüne “darlanmak” kavramı ilginç bir ÅŸekilde girmiÅŸ oldu.

Haber detayının flaş girişini verdik. Gelin şimdi o güne dönelim ve neler yaşandığını hatırlayalım.

BaÅŸkan Recep Tayyip ErdoÄŸan, ‘Kütüphane SöyleÅŸileri’ kapsamında doktora öğrencileriyle bir araya geldi. Gençlerin gündeme iliÅŸkin sorularına cevap verirken birden beklenmedik bir ÅŸey oldu. Söz alan öğrencilerden birisi ne kanal Ä°stanbul’u ne de Marmara’daki müsilaj meselesini sordu. Çünkü onlar zaten sorulmuÅŸtu ya da sorulacaktı. Karadenizli öğrenci izleyenleri tebessüm ettiren soruyu sorarak gündeme oturdu. Hafızalarda iz bırakan diyalog ÅŸu ÅŸekilde geliÅŸti:

Doktora öğrencisi: Bunca yıl devlet yönetiyorsunuz. İnsan yönetiyorsunuz. Kolay iş değil. Ben daha çok bütün bu yönetim işinde darlandığınızda ne yapıyorsunuz? Bunu merak ediyorum.

ErdoÄŸan: Sen Karadenizli misin?

Doktora öğrencisi: Evet.

Erdoğan: Kelimeden anlıyorum görüyorsun. Darlandığımda torunlarımı arıyorum. Kendi meşgale alanımızı genişletiyoruz. Bizde iş çok. Boş kalmak gibi bir şey benim hayatımda olmuyor.

Oldukça samimi bir atmosfer ve bir o kadar doğal bir üslup görüyorum bu metinde. Hayatın karmaşası içerisinde insan taraflarımız körelebiliyor. Hele hele siyasetin içinde durum daha da vahim bir hal alıyor olsa gerek.

Bir siyaset bilimci elbette alanıyla ilgili sorular sormakta mahirdir. Ancak siyaset bilimci de bir insan ve onun da bir kalbi var. O aynı zamanda kıvrak zekasıyla gündemi yumuÅŸatacak beceriye de sahip olmalıdır. Tam da bu minvalde bir örnek yaÅŸandığını düşünüyorum BeÅŸtepe’de. Fakat herkesin aynı düşüncede olduÄŸunu söylemek imkânsız. Bilhassa sosyal medya verilerinden bu diyalog üzerinden ne gürültü kopartıldığını görmek mümkün. Sanki Ä°sviçre’de yaşıyor diyenden tutun baÅŸka soru mu bulamadı diyene varana dek hadsizlik örneÄŸi eleÅŸtirilerden bir demet:

“Darlandığınızda ne yapıyorsunuz? 2021 Türkiye'sinin en merak ettiÄŸi soru buydu zaten. Bravo…”

“Düşünsene karşında ülkeyi 20 senedir yöneten insan duruyor ve darlandığınızda ne yapıyorsunuz diye soru soruyorsun.”

“Güleyim mi aÄŸlayayım mı bilemedim. Ya sen akademisyen olarak onca ÅŸeyin içinde ülkeye dair bunu mu merak ettin? Hadi ettin bu üslupla mı sorulur? Harika bir gelecek bekliyor bizi.”

Gelin şimdi de son olarak bahse konu olan soruya hem anlam açısından hem de üslup açısından bakalım.

TDK’ya göre darlanmak; canı sıkılmak, bunalmak, rahatsız olmak, sıkıntılı vakit geçirmek, hiddetlenmek, maddi sıkıntıya düşmek gibi anlamlara geliyor.
Lügatte görüldüğü üzere aslında doktora öğrencisinin sorusunda kast ettiÄŸi manayı karşılıyor darlanmak. Bunalma halini ifade biçimi olarak Karadeniz insanı “darlandum” der. Akdenizli baÅŸka bir ÅŸekilde anlatır durumunu DoÄŸulu baÅŸka ÅŸekilde.

Toplum olarak asıl hakikate odaklanamamak gibi bir hastalığımız var. Yeniden ErdoÄŸan’ın cevabına dönüp düşünecek olursak ne üsluba takılırız ne de soruya.

Daraldığında torunlarını arayan bir dedenin hakikatli bir değer aktarımı yaptığını fark etmek için bakış açımızı güncellemek elzem.

Yine Allah Resulünün sadık dostu Hz. Ebu Bekr’in daraldığında çıkıp birkaç Müslümana selam vermesini vird edinmek elzem.

İlave olarak daraldığımızda biz ne yapıyoruz sorusuna cevap aramak da elzem. Çocuklarla vakit geçirmek, dost meclisine katılmak, gökyüzüne bakmak, ağaçlı bir yolda kuş cıvıltılarını dinleyerek yürümek şeklinde sıralanan listeleri elden ele yayalım.

Buradan Karadenizli dostum ve değerli kardeşime seslenmiş olayım:

Gündeme renk kattın Ayşenur. Arayı çok açma lütfen, senede birkaç kez bir performans sergilemeni bekliyoruz Karadenizliler olarak.