Sosyal Medya

Makale

Tercih veya ÅŸartlar sonucu safta olma..

tarihinde yayınlandı.

Ä°nsanlar, yalnız yaÅŸamaya müsait olmayan varlıklardır. KiÅŸi, tek başına yaÅŸamayı kolaylıkla göze alamaz. Åžartlar muvacehesinde yalnız kalabilir, bir süre yalnız yaÅŸayabilir, ancak bu temel bir tutumu göstermez!

Ä°nsan eksik ve zaaf taşıyan bir varlıktır. KiÅŸi, tamamlanmak için baÅŸkasına ihtiyaç hisseder. O ancak baÅŸkaları ile birlikte var olduÄŸunda tamamlandığını hisseder. Yalnız kaldığı sürece evhamlar tarafından istila edilebilir bir pozisyonu içinde taşır. Bu da psikolojik semptomların varlığını iÅŸaret eder. Bu yüzden insan kendisi dışında birileri ile kendisini tamamlar.

Ä°nsanlar, baÅŸkaları ile birlikte olurken tercihen olmaları gibi ÅŸartlar gereÄŸi de bulunabilirler. Bu iki temel gerçeklik zemini aynı zamanda kiÅŸinin varlığının sahici boyutu ile iliÅŸkisini belirtir. KiÅŸi, kendi tercihi ile beraberlikler kurduÄŸunda güven ile iliÅŸkilerini sürdürür.

Bu durum iliÅŸkileri saÄŸlıklı ve sahici bir yapıya taşır. Çünkü tercih kiÅŸiyi kendi kılan özelliÄŸini açığa çıkartır. Ama tercihlerde bir tabilik ile zorunluluk çeliÅŸkisi de söz konusu edilebilir. Bu yüzden her tercih sahici bir duruma gönderme yapmayabilir.

Zorunlu tercihler ile birlikte kiÅŸi, kendisini yapay bir ortamda bulabilir. Bu da kiÅŸinin kendisinden uzaklaÅŸmasına neden olur. Bu iliÅŸki tarzı zorunluluÄŸu sürdüÄŸü sürece var olabilir. Bu yüzden kiÅŸinin kendi sahiciliÄŸi zorunluluk yüzünden yara alır ve sorunlar yumağını baÅŸlatır.

KiÅŸi, kendi isteÄŸi ile bir beraberlik kurduÄŸunda o beraberlik üzerinden itminan sahibi olarak kendisini hem güvende hisseder ve hem de geliÅŸtirme dinamiklerini harekete geçirmiÅŸ olur.

Ä°nsan, baÅŸkası ile tamamlanır dedik ya, iÅŸte tabii bir sürece mebni iliÅŸki kurmak kiÅŸiyi olgunlaÅŸtırır ve kendisi kılar. Güven üzere kurulu iliÅŸki, özgüveni güçlendirir ve karakteri saÄŸlamlaÅŸtırır. Bu yüzden tabii iliÅŸki her zaman kiÅŸinin kendini gerçekleÅŸtirme zeminini güçlü kılar.

Hayatın rutin akışı içinde kiÅŸiler ağırlıklı olarak tercihen deÄŸil, ÅŸartlar muvacehesinde bir yerlerde bulunurlar. KiÅŸi, kendi seçimleri ile deÄŸil, ÅŸartların zorlaması ile birçok yerde bulunur. Ä°ÅŸte bu zorunlu ÅŸartlar, bir tercih sonucu deÄŸil, zorunluluk sonucu olacağı için kiÅŸiyi derinden yaralar. Özgürlük meselesi tam burada devreye girer. KiÅŸinin kendisi olup olmayacağı meselesi de bu durum içinde açığa çıkar.

Ä°nsan aÅŸmaya meyyal bir yapıya sahiptir. AÅŸma fikri onun temelini kurar. KiÅŸi, olduÄŸu yerde duramaz ve sayamaz. O zaman sürekli bir eksilme yaÅŸar ve bu onu huzursuz kılar. YabancılaÅŸma burada açığa çıkar.

Bu yabancılaÅŸmadan kurtulmak için kiÅŸi, içinde bulunduÄŸu ÅŸartların deÄŸiÅŸimine matuf bir irade ve gücü toplama ameliyesine baÅŸlamakla yükümlüdür. KiÅŸi, ancak ÅŸartlardan bağımsız bir ÅŸekilde tercihler yükümlülüÄŸüne yöneldiÄŸinde kendisine yönelmiÅŸ ve kendini ispat etmiÅŸ olur. AÅŸma fikri, her zaman bir çoÄŸalmaya ihtiyaç hissettirir. Bu yüzden kiÅŸi, olduÄŸu gibi kalamaz! Sürekli hareket halinde ve geliÅŸim dinamiklerine göre davranışlar sergilemek zorundadır. Bu onun varlığının otantik yapısını gösterir.

KiÅŸinin kimlik sahibi oluÅŸu, iliÅŸkilerindeki niteliÄŸi açığa çıkartır. Elbette ki kiÅŸi, baÅŸkaları ile birlikte var olur. Bu var oluÅŸ aynı zamanda kiÅŸinin erginleÅŸmesine ve olgunlaÅŸmasına imkân tanır. OlgunlaÅŸan kiÅŸi, iliÅŸkilerdeki niteliÄŸi artırır ve beraberliklerinde belirli bir olgunluÄŸu taşıyarak o birlikteliÄŸi anlamlı hale dönüÅŸtürür.

Kimlik, farklı kimliklerin varlığını da zorunlu kılar. Çünkü insanlar farklılıkları nedeniyle topluluk oluÅŸtururlar. Burada fert ve cemaat arasındaki korelasyon önemlidir. Fertler, farklı hedefler ve farklı yaÅŸam tarzları seçebilirler. Ancak, toplu yaÅŸamda, kendi farklılıklarının ortak noktaları üzerinden bir topluluk oluÅŸturma becerisine de sahiptirler.

Bu onların kemale doÄŸru yürüyüÅŸünün teminatıdır. Aslında benzerlikler üzerinden kurulan iliÅŸkiler yanıltıcı ve yaralayıcı özellikler taşır. Aynı ÅŸeyler süreçle bir bıkkınlık getirir. Bu yüzden farklılık bir ayrılık nedeni deÄŸil, birbirini tamamlama ameliyesi açısından zorunluluÄŸu iÅŸaret eder.

Ama insan, her zaman topluluklarda, topluluÄŸun yararı yerine kendi yararını gözetebilir. Çatışma ve kaos buradan neÅŸet eder. O yüzden kiÅŸinin kendi isteÄŸinin neliÄŸi meselesi de önemlidir. Bir önceki yazıda yarar kavramına gönderme yapmıştık.

Burada yarar, salt kendi çıkarına matuf olarak algılanırsa sorunun baÅŸlangıcını belirgin kılar. Hâlbuki kendi yararı yerine, kendisini olgunlaÅŸtıran bu topluluÄŸun varlığının yararını dikkate aldığında kendini güçlendirerek yaÅŸam karşısında artı bir deÄŸere sahip olur.

Tam burada kiÅŸilik ve bu kiÅŸiliÄŸin üzerine bina edildiÄŸi özgüvenin mesele olarak önemini hatırlatmakta yarar var. Bu kiÅŸinin içinde bulunduÄŸu ÅŸartları deÄŸiÅŸtirme ve yeni ÅŸartların varlığını baÅŸlatma adına da önemli bir meseledir.

Özgüven, ÅŸartlardan bağımsız olabilme becerisi ve cesaretini göstertir. Aynı ÅŸekilde yeni ÅŸartların kendi yararına olmaktan çok topluluÄŸun yararına olanın kendi yararına olacağını açık bir ÅŸekilde görerek konumunu belirgin kılar. Bu da iliÅŸkilerin niteliÄŸi açısından çok önemli bir olguyu gündeme taşır.

Åžartlarla mukayyet bir kiÅŸilik, sürekli eriyerek kendi karakterini zedeler ve özgüvenini kaybeder. Bu noktada insanın özgürlüÄŸünü her halükarda koruma refleksi, çok önemli bir konum kazanır. Ä°liÅŸkilerdeki niteliÄŸin kurucu unsuru özgürlüktür.

Yani tarafların kendi özgür iradeleri ile bu birlikteliÄŸe razı oluÅŸlarıdır. Bu evliliklerde de topluluklarda da böyledir. KiÅŸi, kuracağı iliÅŸkiyi kendi özgür iradesi ile baÅŸlatırsa, orada meydana gelecek güzelliÄŸi paylaÅŸmayı, yanlışı ise önlemeyi bir refleks olarak ortaya koyar.

KiÅŸilik meselesi içerden ve dışarıdan olmak üzere ikili bir yapıya sahiptir. KiÅŸi, kendi kiÅŸiliÄŸini içine doÄŸduÄŸu ÅŸartlardan öÄŸrenerek oluÅŸturur. Süreçle kendi kiÅŸiliÄŸini oluÅŸturmada içinde yer aldığı kültürden bağımsızlaÅŸabilir de…

Bu bağımsızlaÅŸma kiÅŸiliÄŸini olumlu ve olumsuz iki ÅŸekilde etkiler. Ancak, olumlu bir etkileÅŸim için içine doÄŸulan kültürün ikili yapısını öÄŸrenmesi ve bunu öÄŸreten bir öÄŸreticiliÄŸin varlığı asıldır.

KiÅŸi, her kültürün kendi içinde asıl ve tali diye ikili bir yapıyı taşıdığını bilmelidir. Bu bilinç, kiÅŸiye kültürün zaaflarını ve güçlü yanlarını öÄŸrenme imkânı bahÅŸeder. Ä°ÅŸte bu minvalde yürüyüÅŸ gerçekleÅŸtiren kiÅŸi, kendi anlamını kavrayarak kendi ÅŸartlarını içerden dışarıya doÄŸru yeniden belirlemeye baÅŸlar.

ÖzgürlüÄŸün kendi kıvamını bulduÄŸu bu zemin, kiÅŸiyi güçlendirir ve iliÅŸkilerdeki niteliÄŸi; merhamet ve adaleti saÄŸlayarak iliÅŸkiyi anlamlı ve amaçlı kılar. Amaçlılık, kiÅŸiyi kendisi gibi olan kiÅŸilere taşıyarak onlarla birlikte daha büyük bir kiÅŸiliÄŸin varlığını mümkün kılar.

Ä°ÅŸte bu mümkünlük kiÅŸiyi, sürekli kendisini aÅŸmaya yönelterek bu büyük kiÅŸiliÄŸi de aÅŸarak evrensel ölçekte bir yaklaşımı içerecek bir zemine taşır. Bu kiÅŸi, artık evrensel ölçekte merhamet ve adalet prensiplerini inÅŸa ederek salt kendisi ile sınırlı olmayan, coÄŸrafya ve kültürleri aÅŸarak daha üst bir ÅŸemada yeni bir karakteri inÅŸa ederek varlıkta asıl olan barışı ikame adına güçlü bir imkân sunar.

Dışarıdan içeriye yönelik bir karakter oluÅŸumu, içeriden dışarıya doÄŸru bir karakteristik yapıyı kuramazsa sorunlar yumağı kendisini baÅŸ gösterir. Bu negatif bir iliÅŸki yumağını harekete geçirir. Kaos ve çatışma kaçınılmaz olur.

Bu noktada özgürlük, negatif bir karakter taşıyarak kaosa ve çatışmaya güç katmaya yarar hale gelir. Özgüven sahteleÅŸir. Ve bu özgüven üzerinden kötülük yasallaşır. Ä°ÅŸte her olayda olduÄŸu gibi burada da mesele çetrefillik kazanır.  

Nerede durmalı insan? Açık, anlamın yanında durmalı, anlam iyidir, iyi anlamı güçlendirir. Bu yüzden kiÅŸi, aklı erdiÄŸi andan itibaren içerden bir sorgulamaya yönelmelidir. Varlığının anlamını billurlaÅŸtırmalı ve bu anlam arayışını temellendirmelidir.

Varlıkla çatışma yerine uyumu nasıl saÄŸlayacağını içerden bir arayışla cevaplamalıdır. Bu cevap arayışında kiÅŸisel çıkarlarını düÅŸünmeden, aÅŸmayı bir ilke olarak önüne koyarak varlığını sürekli daha anlamlı bir iliÅŸkiler ağına taşımalıdır. Ä°radesini güçlendirerek karakterinin güçlülüÄŸüne yaslamalıdır.

ÖzgürlüÄŸü özgüveni, özgüveni karakterini ve karakteri iradesini güçlendirerek varlık sahasına çıkmayı öncelemelidir. Bu sayede kendisini, iliÅŸkiler ağına taşırken saÄŸlam bir noktada baÅŸlamayı garanti eder.

Ä°nsan yalnız yaÅŸamamalıdır. Yalnızlığını kendisi gibi olan diÄŸer insanlarla birlikte ve bir kaderi paylaÅŸmak istediÄŸi kiÅŸilerle gidermelidir. Varlıkla iliÅŸkisini olumlu zeminde kurmalıdır. Ä°yiliÄŸi eksen kılmalı kendisine… Zaman ve mekân algısını varlığının niteliÄŸi kılarak özgüvenini bu iki temel olguya teslim etmeli… Ancak bir ÅŸartla; zamanı ve mekânı kendi algısı çerçevesinde yeniden kurmayı deneyerek yapmalıdır. Ä°nsan zaman ve mekânla mukayyettir. Ancak kiÅŸi, zamanı ve mekânı aÅŸabilecek bir istidadı da taşıdığının ÅŸuurunda olmalıdır.

Bilinmelidir ki topluluklar, tek, tek fertlerden müteÅŸekkildir. Bu yüzden saÄŸlam bir fert, saÄŸlam bir cemaatin kurulmasının ön ÅŸartıdır. Fertlerimizi kemale doÄŸru yürüyüÅŸlerinde destekleyerek saÄŸlam topluluklara ulaÅŸmayı bir ilke olarak benimsemeliyiz.

Son olarak, kiÅŸi bir saf seçecekse; bu safı seçmesini saÄŸlayacak olan ÅŸey; kendi özgürlüÄŸüne halel getirmemeli, özgüvenini zaafa uÄŸratma yerine güçlendirmeyi saÄŸlamalı, aynı duyguları taşımayı zorunlu kılmadan farklı duyguları tanıma konusundaki iradeye sahip olmalı, öÄŸrenmeyi durduran deÄŸil, bilakis öÄŸrenmeyi süreklileÅŸtirmeli, kanıksanan, sıradanlaÅŸan bir iliÅŸkiyi deÄŸil, sürekli heyecan vericiliÄŸe ve mucizeye açık olmalıdır. Bu kiÅŸiyi, kiÅŸi yapan özelliklerin beslendiÄŸi bir zaman ve mekân algısını besler…

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.