Sosyal Medya

Makale

Özgürlüğün sembolü kurban/İsmail olma?

Ä°lahi bir ikram olarak Kurban Bayramı’nı idrak ederken, içinde yaÅŸadığımız dünyanın anlamsızlığına dair reel bir bakışa sahibiz.

Bayram günleri gök ile yerin buluÅŸmasını/metafizik ile fiziÄŸin kaynaÅŸmasını iÅŸaret etmesi baÄŸlamında önemli günlerdir. Sevincin, sürurun ve hüznün damıtıldığı ender vakitlerdendirler.

Dünyada oluÅŸan zulüm girdabından kurtuluÅŸun neredeyse imkansız olduÄŸu bir zaman diliminde aÅŸkın vakte gönderme olan Kurban Bayramı’nı yaÅŸamanın tarifsiz ağırlığı ruhlara hasar vermektedir.

Ä°nsan, yaÅŸadığı an ile örtüÅŸen bir bakışı içselleÅŸtirmesi kolay olandır. Zaafa uÄŸratılmış kadın, çocuk, yaÅŸlı ve halkların zulme maruz kalmaları, bilerek öldürülmeleri, kendi çıkarları uÄŸruna çocuk kaçırmalar, insanlığın vicdanında yara olmaya devam ediyor.

Sorunun çözüme kavuÅŸturulacağı bir zeminin kurulma hayali ise imkansıza yakın duruyor.

Bir mümin olarak Ä°smail (as)’ın kendini kurban olarak babasına teslim etmesi ve boynunu bıçaÄŸa uzatırken nasıl bir misyon üstlendiÄŸi üzerine bir yaklaşım biçimi geliÅŸtirilebilinirse; zulüm ile sonuçlanan olay ve olguların ortadan kaldırılma imkanları çoÄŸalabilir.

Kurban olayında, meseleye daha çok baba olan Ä°brahim (as) üzerinden bakıldığı bilinir. OÄŸul üzerinden ise daha çok teslimiyet dile getirilir.

Ama bıçaÄŸa boyun uzatmanın kiÅŸide oluÅŸturacağı o derin kaygının; ontolojik kaygının, hatta epistemik kaygının çözüme kavuÅŸmasının anlamını düÅŸünmek daha zor olmaktadır.

Üzerinde durulduÄŸu vaki midir? Benim bilgim dâhilinde olmadığını söylemek durumundayım…

Daha sonra seçilmiÅŸ elçi olan, doÄŸduÄŸu gün, öldüÄŸü gün ve diriltileceÄŸi güne selam okunan bir insanın bu seviyede kabul görmesinin bizzat kendini bıçaÄŸa teslim etmenin/kurban olarak seçilmiÅŸliÄŸe yönelik itirazsız teslimiyetin payı olduÄŸu tartışılmazdır herhalde…

Bu noktada, teslimiyet ile özgürlük arasındaki derin bağı tartışmalıyız. Modern bakış açısı ile özgürlük, teslimiyetin zıttı olarak tanımlanmaktadır.

Teslimiyet, kabul görmeyen ve özgürlüÄŸü ortadan kaldıran bir durum olarak algılanmaya ve algılatılmaya devam ediyor.

Hâlbuki özgürlük, bu anlamı ile özgürlük olmaktan çıkarak koyu bir taklit üzerinden kendisine sunulan yaÅŸamı bireyin yaÅŸama çabası olarak varlık kazanıyor.

Bu yüzden ‘özgür birey’ derken kastedilen ÅŸey; bireyin içinde var olduÄŸu kültürü içselleÅŸtirmesi ve ona göre tavır almasıdır.

Hâlbuki Ä°smail (as)’ın özgürlüÄŸü, teslimiyetten doÄŸan ama varoluÅŸsal bir ontolojiye dayalı anlamın tezahürü olmaktadır.

Kendisinin yerine gönderilen koçun kurban olarak tercih edilmesi, Ä°smail (as)’ın kendisini teslim ederken tam bir iç huzur ve itminan ile bıraktığını gösterir.

Ä°ÅŸte, herhangi bir baÅŸka anlam olmadan; korku, yeis, bir baÅŸkasına yönelik duyduÄŸu sevgi, merhamet vesaire deÄŸildir.

Bizzat kiÅŸinin, kendisi olarak, kendi özgürlüÄŸünün tanığı baÄŸlamında, kendini herhangi bir tereddüt ve tedirginliÄŸe kaptırmadan, kendisini teslim ettiÄŸinde oluÅŸan özgürlüÄŸün varlığı, tam bir özgürlük olarak var olmakta ve ilahi lütuf ve ikram kendiliÄŸinden doÄŸmaktadır.

Bu özgürlüÄŸü tatmak ve onu bir yaÅŸam biçimi olarak varlık sahasına çıkarmak, kiÅŸinin beklentisizliÄŸi bir yaÅŸam biçimi olarak idrak ettiÄŸinin göstergesi olur.

BeklentisizliÄŸin varlık sahasına çıkışını besleyen ÅŸey; kiÅŸinin ilahi rıza dışında bütün rızalıkları bir tarafa bırakarak bütün baÄŸlardan kurtulmayı içermektedir.

Özgürlük, bu kiÅŸiyi baÄŸlayan baÄŸlardan kurtulmanın adıdır. Modernlikte özgürlük metafizik baÄŸlardan kurtuluÅŸu iÅŸaret ederken, Ä°smail (as)’ın özgürlük tanımında ise maddi koÅŸullardan ve baÄŸlardan kurtuluÅŸu iÅŸaret eder.

Burada gerçek anlamda ‘özgürlük nedir’ sorusunu çok derinden sormaktan baÅŸka seçenek kalmamaktadır.

Ä°smail, bir köle deÄŸildi ki bıçaÄŸa kendini teslim ederken zorlayıcı bir sebep oluÅŸsun. Bizzat kendisi babasına giderek “Sana emredileni yapman konusunda beni teslim olmuÅŸ olanlardan bulacaksın” der.

Bu gönüllü teslimiyet, hem de bilerek taammüden ölüme gönüllü teslimiyet modern zihin tarafından anlaşılamaz.

Ä°deolojik kaygı, öyle öÄŸretilmiÅŸ vesaire denilerek, suçu hep baÅŸka noktaya atacaklardır.

Ama temel bir gerçeklik vardır: insan, kendisini tam olarak maddi/içkinlikten müteÅŸekkil olmadığını, soyut/aÅŸkınlığın kendisinde mündemiç bulunduÄŸunu kavradığı zaman gereÄŸini yapmaya hazır bir anlam dünyasını bulacaktır.

Kalbi, ruhu, nefsi ve bedeni ile bir bütün olarak maddeyi aÅŸan ve aÅŸkınlık ile sonsuzluÄŸa kapı aralayan bir bilincin dışavurumunu saÄŸlayabilir. 

Ä°smail, hayatın dünyevi karakteri ile uhrevi karakterini kendisinde mündemiç kılarak hayatın anlamını ve sırrını keÅŸfettiÄŸi için boyunu bıçaÄŸa uzatırken ölüm korkusunu yaÅŸamamıştır.

Bu onun özgürlüÄŸünün neye tekabül ettiÄŸini de gösterir. Özgürlük, var olanlara boyun eÄŸmek deÄŸil, var olanların boyun eÄŸdiÄŸi bir olgudur. Tabii teknoloji üzerinden boyun eÄŸdirilmiÅŸ bir dünya kendi doÄŸasının dışına çıkarıldığı özgürlüÄŸü sunmaz.

Özgürlük, insanın salt kendisini düÅŸünmesi ve kendisi için her koÅŸulu var kılması veya kullanmaya yeltenmesi de deÄŸildir. Bilakis, özgürlük; kiÅŸinin kendi varlığını ve sahip olduÄŸu ÅŸeyi paylaşıma açması ve hayatın sırrının paylaşımda gerçekleÅŸeceÄŸine tanıklık edebilmektir.

Bu noktada aÅŸkınlığın devre dışı bırakıldığı bir düÅŸünce zemininde özgürlüÄŸü tartışmak veya konuÅŸmanın bir karşılığının olmadığını söylemek bir vecibeye dönüÅŸüyor.

ModernliÄŸin bütün kavramsallaÅŸtırmalarının dünyevi tabiatı onları doÄŸru bir kullanıma ve idrakin kendine has bir özgürlük aynasına sahip oluÅŸuna engel oluÅŸturduÄŸu yüksek sesle söylenmelidir.

Kurban, bu yüzden üçte biri evde kalırken üçte ikisi paylaşıma açılmaktadır. O yüzden bugün, kurban kesilerek bu metafizik ürpertiyi yeniden hatırlamak ve onu yaÅŸamın bir parçası kılma arzusu diri tutulmaktadır.

Arefe’den baÅŸlayarak tekbir getirmeler, bu metafizik ürpertiyi ve idraki canlı bir ÅŸekilde yaÅŸamak içindir.

Ä°smail (as), itaat ve teslimiyet örneÄŸi ile ‘ilahi rıza’ya nasıl ulaşılabileceÄŸinin örnekliÄŸini bize göstermiÅŸtir.

Tam bir teslimiyetin tam bir özgürleÅŸme ile neticeleneceÄŸini göstererek insana en önemli rehberliÄŸi yapmıştır.

Kendi soyundan insanlığın en mükemmel örneÄŸi yaratılarak onun son peygamber oluÅŸu da bu görüÅŸü destekler mahiyettedir.

Mükemmel bir varlık, kendisi ile sınırlı olmayan, kendisini aÅŸkınlaÅŸtıran, sınırlarını aÅŸan ve bunu yaparken, zulme dayalı deÄŸil sevgiye dayalı olarak gerçekleÅŸtirendir.

Bayram, sevinci paylaÅŸma ve yayma zeminidir. Yılda iki kez bu duyguyu doyasıya yaÅŸayan müminler, diÄŸer günlere de bu günlerde elde ettiÄŸi ÅŸuuru damıtarak o günlerde de paylaşımı eksene alırlar.

Ä°çinde yaÅŸadığımız hali deÄŸiÅŸtirme imkanı Allah tarafından sürekli bize sunulmakta ve özel günlerde bu zemin kuvvetlendirilerek verilmektedir.

Ancak, insan nankör ve cahil olduÄŸu için bu imkanları heba etmekten imtina etmemektedir. Sonra sürekli aÄŸlayarak kendi durumuna üzülmektedir.

Yakınmak, ÅŸikayet etmek ve sızlanmak derde deva oluÅŸturmaz. Bilakis, düzeltilmesi gereken ÅŸeyi düzeltme konusunda irade beyanında bulunarak harekete geçmek asli olandır.

Ä°smail (as), hem insanlık için hem de müminler için bir örnekliktir. KiÅŸi, kendi nefsinin zebunu olmadan, baÅŸka nefislere de köleleÅŸmeden kendisine sunulan iyi, doÄŸru ve güzel örneklere bakarak kendi yolunu çizmeli ki özgürlüÄŸünü elde edebilsin…

Kurban Bayramı, özellikle fakir, garip, yetim, miskin ve zaafa uÄŸratılmış sınıflara yardım elini uzatma günleridir.

Tekbirler eÅŸliÄŸinde Rabbin azametini düÅŸünerek, onun yarattığı varlığa sevgi ile yaklaşılmalıdır.

KiÅŸi, kendi varlığının anlamını idrak ederek tekbirler eÅŸliÄŸinde bu anlamın varlık kazanması için yeterli çaba ve fedakarlığı ortaya koymaktan imtina etmemelidir.

Allah’a ulaÅŸmanın yolunun sahip olduÄŸu her ÅŸeyi Allah için kurban etmesi gerektiÄŸi bilincini kuÅŸanmadan sahici anlamda bir imana sahip olamayacağı gibi Allah ile arasındaki engelleri ortadan kaldıracak bir zeminin oluÅŸmasına da imkan bulamayacaktır.

Bu yüzden feragat etmek ve beklentisizliÄŸi aÅŸk ile yaÅŸama çabası, bizzat Allah ile kendisi arasındaki bütün engellerin ortadan kalktığına tanık olmayı saÄŸlayacaktır.

Bu anın sonsuzluÄŸunu idrak etmek ve anı diÄŸer bütün anlarda yeniden tecrübe edinebilmenin yolu, özel günlerin anlamlarını derinden kavrayarak bu özel alana demir atmak ve oranın müdavimi olmaktan geçer…

Ey insan!

Bilmelisin ki; sen bu dünyaya ait bir varlık deÄŸilsin!

Burada kalıcı da değilsin!

Sana verilen mühlet dolduÄŸunda tası tarağı toplayarak buradan göçüp gideceksin; o zaman buraya bel baÄŸlamanın bir anlamı yoktur.

Buradaki her şey burada kalacaktır.

Ömrün boyunca onlarca kez buna tanıklık ediyorsun.

Sürekli birileri yanından, etrafından, yakınından ölüp gidiyor ve hiçbir ÅŸey öbür tarafa götürmüyorlar.

Sen de götüremeyeceksin.

O zaman buradaki her ÅŸeyden umudunu kes, sadece Allah’a güven ve onun emir ve nehiylerine sarıl…

KurtuluÅŸ için tek ÅŸart; ilahi rızaya uygun bir yaÅŸam sahibi olmaktır.

Niçin biz bir ‘Ä°smail’ olmuyoruz?

Okuyucularımın Kurban Bayramı’nı kutlar esenlikler dilerim… Ümmetin diriliÅŸine ve milletin uyanışına verile olması dileÄŸiyle…

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.