Sosyal Medya

Makale

Seksenlerde İslamcılık tartışmaları...

tarihinde yayınlandı.

Ä°slamcılar, seksenli yıllarda ‘sistem içi mi sistem dışı bir mücadele mi’ daha deÄŸerli diye tartışırlardı. Bu tartışma Ä°slamcıları önemli bir düşünsel serüvene yöneltiyordu. Aralarında yoÄŸun tartışmalar yaÅŸanıyordu. Bazen çok sert geçiyordu bu tartışmalar. Ama düşünce dediÄŸimiz bir ÅŸey vuku buluyordu. Bugün için sistem içi mücadele tartışmayı kazanmış durumda... Hâlbuki hala tartışılmayı bekleyen ise sistem dışı bir mücadelenin nasıllığı meselesiydi... Türkiye de siyasallaÅŸma ikinci soruyu dışladı. Birinci sorunun cevabı ise çürüme olduÄŸunu gözlemliyoruz... 

Belki daha derinden ve yeniden bu soruları tartışmayı göze almalıyız. Sistem dışı çabaların tekniÄŸi üzerine yeniden düşünerek insanlığın içinde bulunduÄŸu sorunların çözümüne de bir katkı sunabiliriz. Batıdan yaÅŸanan sorunlara çözüm arayışları tıkanmış durumda... 

Düşüncenin namusuna sahip çıkıp sistem dışına çıkma cüretinde bulunmalıyız. Mevcut düşünce sistematiÄŸinin dışında da bilgi yolları ve yöntemleri bulunduÄŸunu görmeliyiz. Cüretle, bu yolların en önemlisi olan Ä°slam düşüncesi üzerinden çözümü tartışalım... Ama önce saÄŸlıklı bir düşünce analizi yapmamız ÅŸarttır. İçinde bulunduÄŸumuz zemini doÄŸru kavradığımızı anlamamız ve ona göre geleneÄŸe ve geleceÄŸe bakarken geçici, parçacı çözüm yöntemlerini deÄŸil de asla dair olan asıl çözümlere yönelelim... Allahın yardımı o zaman gelecektir... Dün, bugün ve yarın ancak Allahın yardımını alabilirsek sorunlarımız çözülecektir... 

Ä°slamcılar, seksenli yıllarda iki ÅŸeyi daha tartışmaya açmışlardı. Ä°ktidar olmak mı yoksa kültürel dokuyu deÄŸiÅŸtirerek hayatın MüslümanlaÅŸmasını saÄŸlamak mı? Sorunun biri Cemalettin Afgani’ye diÄŸeri de Muhammed Abduh‘a aitti... Tartışmaların ana merkezi bu iki soruya verilen cevaba göre deÄŸiÅŸiyordu. 

 

MSP ve takip eden siyasi çizgi, iktidara gelmeyi ve değişimi yukarıdan aşağıya doğru yapılması gerektiği tezine yaslandı. Elbette ki farklı nedenler olmakla birlikte meşruiyetini bu zeminde buldu. Siyasal faaliyetler iktidar üzerinden bir değişimin mümkün ve meşru olduğu tezine dayandı.

İkinci görüş ise önce kişinin kendisini değiştirmesi ve sonra süreç içinde toplumun fertlerini süreç içinde iyiye, güzele ve doğruya yönelik değişime taşımaktı. Abduh üzerinden bu görüş Radikal İslamcılık diye tesmiye edilen boyutta önemli bir işlev gördü.

Daha sonra sanki bir el devreye girdi: mealcilik, gelenekçilik, modernist yaklaşım, sufilik, fıkıhçılık, tarikatçılık vesaire üzerinden meseleyi derinlemesine incelemeden balıklama düşünce dünyamıza boca edildi. Müthiş bir karışıklık ve karmaşa oluştu.

İşte bu karmaşada kazançlı çıkan siyaset oldu. Sürekli siyasi olana yönelik ilgi ve beklenti öne çıktı. İktidar dönemlerinde görülen fayda üzerinden siyasi olan daha baskın karaktere dönüştü.

Yirmi sekiz Åžubat darbesi ise eÄŸitim, kültürel deÄŸiÅŸim ve sivil çalışmaları geride bıraktı. Siyasi olana öncelik saÄŸladı.  Her ÅŸey iktidara endeksli hale geldi.

Åžimdi ise herkes ÅŸikâyet ediyor. Ama kimse niye bu hale geldik deme yerine bir baÅŸkasını suçlamayı gerek ÅŸart olarak öne çıkarıyor. Bu yüzden sahih ve kalıcı bir düşünce zemini oluÅŸturulamıyor.

Yukarıda da ifade ettiğim gibi sistem içi ve dışı tartışmasının bir devamı idi bu tartışmada ve birbirini besleyen bir durumu işaret ediyordu.

 Köklere dönüş Ä°slamcılığın en önemli damarını oluÅŸturuyordu. Burada da tarihselci ve evrenselci yaklaşımların gündemi sabote ediÅŸi üzerine yeterince konuÅŸulamadı. Köklere dönüş bütün bir tarihsel müktesebatı yok kabul etmeye dönüşünce o sahabeyi dirilten ve derinliÄŸine deÄŸiÅŸime taşıyan boyutunu bu zamanda ve bu topraklarda göremedik. 

Aslında bizim kuşak; seksenli yıllarda Müslümanlıkla buluşan her genç tıpkı sahabe gibi saf ve temiz bir Müslümanlık ve ahlaki kaygıları çok öne çıkan bir bakışla hayata atıldı. Ama eğitim ve öğretim süreçlerindeki yetersizlik ve karmaşa, olgunun samimiyetini taşıma konusunda bir sürü engel ortaya çıkardı...

Göçün sosyolojik olarak bu duruma katkıları kadar okuduklarımızın temelsiz bir yönteme tabi olması da bu değişimi temellendirdi. Ayrıca örneklik çok zayıf ve cılız kalınca doğal olarak sukutu hayale neden oldu...

 

Seksenli yıllarda İslamcılar bir şeyi daha tartışıyorlar ve aralarındaki bu fark yüzünden farklı tercihlerde bulunuyorlardı. O da resmi bir kurum mu yoksa sivil bir yapı olarak mı varlık kazanmalıyız? İdi.

Bu soru o dönemde çokça tartışılan ve diÄŸer tartışma alanları ile de iliÅŸkili bir tartışma idi. süreç bu tartışmaları geride bıraktı ve aslında ÅŸimdi aynı çatı altına toparladı. Herkes resmi bir kurum altında iÅŸleyiÅŸini sürdürme durumundadır. 

Evet, yeniden bu tartışmaları daha sağlıklı ve derinlikli bir duyarlılıkla yapmalıyız. Kendimizi yeniden arındırmayı ve salt hakikate ayarlı bir zihne dikkatimizi yönelterek konuşmalıyız...

Amacımız bağcıyı dövmek olmamalı, üzüm yemek olmalıdır...

 

Bu tartışmaların bize göstereceği şey önemli ve bundan sonrası içinde yol gösterici olabilir:

1- Tartışmalar salt ideolojik ve idealler üzerine kurulu olduÄŸunda realitenin baskın karakteri bunu çözebilir. Bugün bunu yaşıyoruz. 

 

2- Salt reel olana yönelik bir yaklaşımla iÅŸi yürütmeye çalışmak da sizi ideallerinizden ve deÄŸerlerinizden uzaklaÅŸtıracağı için sorunlu bir yoldur. 

 

3- Yeterli bir bilgi ile hareket edilmediğinde attığınız her adımda çuvallayabilirsiniz. Bunu da tecrübe ettik...

 

4- Bilgi yerine eylemi öne çıkardığınızda da mühendislik faaliyetlerine takılır ve yolunuzu kaybedersiniz. Bu da tecrübeye dâhil edildi. Organize ve para bilginin yerine ikame edilemez. Tam tersi bilgi, para ve organize ile desteklendiÄŸinde anlamlı iÅŸler yapılabilir.

 

5- Ä°deoloji beklentileri karşılamadığı zaman yokluÄŸa mahkûm olur. Bugün yaÅŸanan ÅŸey budur. O zaman dinin kendi doÄŸasını öne çıkarmak ve ideolojik yaklaşım ve yargılardan uzaklaÅŸarak Müslümanların çoÄŸunun ortak duygusunu yaÅŸama imkânı kazanarak onlardan biri olabilirsiniz. Bu da ÅŸu demektir ki o da sizden biri haline gelir. Ä°stenen ümmet olma ÅŸuuru da bu olsa gerek...

 

6- İdeolojik tamlığı isteme yerine farklılığı ve şüpheyi bir yöntem olarak kullanarak kendimizi bilgiye açık hale getirmeliyiz. Önce öğrenme, sahip olduğumuz bilgiyi denetleme ve yeterli eleştiriden geçtikten sonra ona uygun davranışlara yönelmektir. Bu sahih, sağlıklı ve kalıcı bir unsuru hayata geçirir.

 

7- Dinimin emirleri evvelemirde öncelikle benim için geçerli, başkası için değil, benim uymam ve uygulamam içindir. Benim şahitlik ederek başkasına sadece örneklik edeceğimi bilmem yeterlidir. Hep başkasının uymasını istediğimiz emir ve nehiylerin süreçle bizden uzaklaşarak yabancılaştıklarını ve uzaklaştığımızı da tecrübe üzerinden biliyoruz artık...

 

8- Dün benim doğrum herkesin doğrusu idi. Bunun birçok mahzurunu yaşadık. Otoriterliğin ve baskının nedeni bu bakıştı. Bugün ise artık benim doğrum bana aittir. Başkası bu doğrumu kabul ederse kardeşim, kabul etmezse de insan olarak benim sahip olduğum haklara sahiptir. Ona ilişmem doğru değil, ona güzel örnek olarak onun doğruyu bulmasına yardım etmeliyim. ona şefkatle ve merhametle yaklaşmalıyım, onun ateşe girmesini isteyemem, hele benim yüzümden girmesini ise hiç istememeliyim....

İşte yol işaretleri olarak bunları düşündüm, buna eklemeler yapılabilir, tashih edilebilir. Doğru her kesin malı, yanlış ise sahibinindir.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.