Sosyal Medya

Makale

Diplomasi böyle ölüyor!

tarihinde yayınlandı.

ABD’nin Ankara BüyükelçiliÄŸi tarafından ülkemiz vatandaÅŸlarına yönelik vize iÅŸlemlerini askıya alma kararı üzerindeki sis bulutları henüz dağılmadı. Dış Ä°ÅŸleri Sözcüsü’nün yaptığı açıklamaya bakarsak, karar “Dış Ä°ÅŸleri”, “Beyaz Saray” ve “Ulusal Güvenlik Konseyi” arasındaki koordinasyon ile alındı. Açıklamanın kendisi bile bakanlığın aşılarak kararın alındığını ima ediyor. KuÅŸkuya düşmekte haklıyız, çünkü Washington’da bakanlığın dış politika kararları üzerindeki yetki ve sorumluluÄŸunun askıya alındığı bir süredir tartışılıyor.

Washington’da “Dış Ä°ÅŸleri Bakanı Rex Tillerson, Trump için ‘Moron’ dedi mi, demedi mi” tartışması yapılıyor. “Beyaz Saray” ve “Dış Ä°ÅŸleri” böyle bir cümlenin sarf edilmediÄŸini duyursalar da bizzat Tillerson’dan yalanlama gelmedi. Trump’ın ÅŸakayla karışık Tillerson’ı “IQ testi”ne davet etmesi, Tillerson’a güveninin tam olduÄŸunu beyan etmesi,  yahut gerginlik iddialarını ‘yalan haber’ ilan etmesi bile aralarında problem olduÄŸunu örtmeye yetmiyor. Trump Kuzey Kore baÅŸta olmak üzere birçok konuda Tillerson’ı boÅŸa çıkaran tweetler attı.

Trump’ın uluslararası meselelerde damadı ve danışmanı Jared Kushner’i öne çıkarması bakanlığı rahatsız ediyor. BM Büyükelçisi Nikki Haley’in Tillerson’ı ‘etkisiz eleman’ konumuna düşüren giriÅŸimleri ayrı bir handikap. Ä°ddialara göre istifanın eÅŸiÄŸine kadar gelen Tillerson’u Savunma Bakanı James Mattis ve Beyaz Saray Genel Sekreteri John Kelly araya girerek caydırdılar. Ulusalcı yayınlarda ise Tillerson’ın gideceÄŸi ve yerine Trump’a sadık oldukları vurgulanan Haley veya “CIA” BaÅŸkanı Mike Pompeo’nun gelebileceÄŸi yazıldı.

Tillerson’ın bakanlığı güçlendirmeye yönelik giriÅŸimleri de BaÅŸkan Trump tarafından geri püskürtüldü. Bakanlığın bütçesi yüzde 32 azaltıldı, askeri harcamalarda ise 54 milyar dolar artırım yapıldı. Bakanlığın üst katları adeta ‘hayalet kasaba’ya dönüştü. Kariyer diplomatlar geri plana çekilirken, Obama döneminden kalma çok sayıda uzman tasfiye edildi. Bakanlıkta yüzlerce önemli pozisyon boÅŸ tutulurken 50’den fazla ülkeye büyükelçilik ataması yapılmadı.

Amerikan diplomasisinin merkezi olan “Foggy Bottom” mahallesine ÅŸimdi sessizlik hakim. Bakanlıkta yetki-görev karmaÅŸası yaÅŸanıyor ve kimse kimseye güvenmiyor. Raflarda eylem planı içeren yüzlerce dosya birikmiÅŸ durumda. Yabancı diplomatlar nezdinde “Foggy Bottom” büyüsünü kaybetti. Artık herkes Jared Kushner ve Nikki Haley baÅŸta olmak üzere kiÅŸisel baÄŸlantılara odaklanmış durumda. Diplomasi çevreleri “Beyaz Saray” ve “Pentagon”un bakanlığın dış politika yapımındaki rolünü buharlaÅŸtırdığını düşünüyorlar. “Center for American Progress”den Max Bergman’ın “Diplomasi böyle ölür” cümlesi kaosu özetliyor.

Trump, Cumhuriyetçilerin Kongre liderlikleriyle de kavgalı. Daha kötüsü, Trump, Senato Dış Ä°ÅŸleri Komitesi BaÅŸkanı Bob Corker ile hakaretlere kadar vardırılan bir polemik sürdürüyor. 2018’deki kısmî Senato seçimlerinde aday olmayacağını açıklayan Corker Trump’a doÄŸrudan cephe açtı. Corker, Trump’ı ABD’yi  III. Dünya Savaşı'na doÄŸru yönlendirmekle suçlarken, Trumpçılar ise Corker’ı Tillerson’ın Dış Ä°ÅŸleri Komitesi’ndeki en sadık yandaşı ilan ettiler.

“Dış Ä°ÅŸleri Komitesi” dış politika kararlarının oluÅŸumunda çok etkili bir mekanizma. Trump, Vergi Reformu, Ä°ran Nükleer AnlaÅŸması ve diÄŸer birçok meselede Corker’a muhtaç. Corker 2019 başına kadar görev yapacak. Bu yüzden “Breitbart” gibi ulusalcı yayın organları ve diÄŸer Trump yanlısı radikaller Corker’ın istifa ederek koltuÄŸunu boÅŸaltmasını istiyorlar.

Diplomatik karar alma mekanizmalarında yaÅŸanan bunca karmaÅŸa içerisinde vize yasağının arkasında kimlerin olduÄŸunu anlamak kolay deÄŸil. Trump tweet atmadı, Tillerson ve Ulusal Güvenlik Danışmanı General McMaster konuÅŸmadı. Vize kararı Washington bataklığında kaybolmuÅŸ gibi görünüyor, deÅŸtikçe dibe gidiyor ve kimse doÄŸrudan sorumluluk üstlenmiyor.

Kaynak: Yeni Åžafak

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.