Sosyal Medya

Makale

Felak ve Nas Sureleri Niçin Okunur?

tarihinde yayınlandı.

Felak Suresi

Bismillahirrahmânirrahîm

1. De ki: Sığınırım karanlığı yarıp sabahı ortaya çıkaran Rabb’e

Karanlığı yarıp sabahı ortaya çıkarmak dertlerden kurtulmayı anlatır. Bu yüzden kurtarıcı olan Allah’a sığınılır. Allah’a sığınmak ise önce indirdiÄŸi vahyi izlemek, gösterdiÄŸi yoldan gitmek, emir ve yasaklarını yerine getirmekle gerçekleÅŸir.

2. Yarattıklarının şerrinden

Burada her türlü kötülüğün yaratılanlardan geldiği vurgulanır.

3. Karanlığı çöktüğü zaman gecenin şerrinden.

Gecenin zifiri karanlığı, bütün kötülük çeşitlerini içine alır.

4. Düğümlere üfleyenlerin şerrinden.

Burada büyüden deÄŸil büyücülerden Allah’a sığınılır. Çünkü büyücülerin ne yaptığı anlaşılırsa büyünün gerçek bir etkisi olmadığı açığa çıkar. Karanlığın çökmesi, burada hassaten düğümlere üfleyen büyücülerin yaptığıdır. Onlar, nasıl hiçbir ÅŸey yokken varmış gibi insanları kandırıyorsa iman ve sâlih amelin olmadığı bir dünya da kiÅŸiyi böyle aldatır. Büyülenmek, insanın hayatın gerçek yüzünden uzaklaÅŸması ve her ÅŸeyi olduÄŸundan farklı, yanlış bir mecrada deÄŸerlendirmeye baÅŸlamasıdır. KiÅŸinin başına gelen dertlerin en can yakıcı tarafı budur. Zira bir ÅŸeyi olduÄŸundan farklı görmek, haddini aÅŸmak için pek çok gerekçe üretir.

5. Ve haset ettiği zaman hasetçinin şerrinden.

İnsanı yoldan çıkarmaya çalışanlar, bunu hasetlerinden yapmaktadırlar.

……………………………………..

Bu açıklamalar ışığında surenin kazandığı mana şudur:

“Yarattıklarının ve özellikle karanlık iÅŸlere düşkün tüm insanların ÅŸerrinden, kinlerini kustukları zaman baskı altında hakikate karşı umudumu yitirmekten ve yaptıkları büyülerin etkisinde kalıp bir ÅŸeyi olduÄŸundan farklı görerek gerçeklerden uzaklaÅŸmaktan, karanlığı yarıp sabahı ortaya çıkaran ÅŸafağın (kurtuluÅŸun) Rabb’ine sığındığını söyle. (Söyle de baskı, zulüm ve tuzaklarının seni yolundan çeviremeyeceÄŸini anlasınlar.)”

Felak suresi, kinlerini eyleme döktüklerinde inananları doÄŸru yoldan çevirmek için gerçekleri olduÄŸundan farklı göstermeye çalışarak onları sıkıntıya sokmayı amaçlayanlara karşı bir dikkat ve uyanıklık oluÅŸturmak ve Allah’ın ayetlerinin rehberliÄŸine uydukları sürece bu tuzaklara düşmeyeceklerini bildirmek üzere indirilmiÅŸtir.

 

Nâs Suresi

Bismillahirrahmânirrahîm

1–3. De ki: Sığınırım ben insanların Rabb’ine, insanların Melik’ine (Hâkim’ine), insanların Ä°lah’ına.

Sığınma konusu, ayetlerde zikredilen isimlerle ilgili oluÅŸturulan yanlış düşüncelerle ilgilidir. Nitekim insan hayatının en önemli veçhesi, Allah hakkında doÄŸru düşünmesidir. Dolayısıyla Allah’ın Rabb, Melik ve Ä°lah vasıfları, iyi bilinmeli ve bu isimlerle ifade edilen manalar üzerinde hassasiyetle durulmalıdır.

4–6. Ä°nsanların içine (gizli ve açık bir ÅŸekilde) vesvese veren (her) sinsi vesvesecinin ÅŸerrinden.

Buradaki vesveseciler, insanı Rabb’i konusunda yanıltan söz ve uygulamalara imza atan kötü kiÅŸiler ve onlardan etkilenen kiÅŸinin kötü dürtüleridir. Bu kötü dürtüler, bazen açık ve anlaşılır bazen de gizli ve hileli yollardan gelir.

……………………………………..

Bu açıklamalar ışığında surenin kazandığı mana şudur:

“Ä°nsanı yaratılışına uygun olan çizgiden çevirmek ve saptırmak adına zihnini ve gönlünü alt üst etmeye, baskı ve zulümle onu yolundan çevirmeye çalışan gizli ya da açık her türlü vesveseyle kötülük yapmaya çalışanların ÅŸerrinden insanların Rabb’ine, Melik’ine (Hâkim’ine) ve Ä°lah’ına sığındığını söyle. (Söyle de amaçladıkları kötülükleri hiçbir zaman gerçekleÅŸtiremeyeceklerini anlasınlar.)”

Nâs suresi, inananların iç barışıklığını korumak için farkında olsunlar ya da olamasınlar kendi içlerinden gelebilecek ve onları doÄŸru yoldan alıkoyacak her türden ayartmaya karşı dikkatli olmalarını ve Allah’ı Rabb, Melik ve Ä°lah olarak doÄŸru bir ÅŸekilde tanıdıkları sürece korkmamaları gerektiÄŸini bildirmek üzere indirilmiÅŸtir.

Birlikte Anlam

Felak suresi hemen ardından gelen Nâs suresi ile tefsir edilir. Büyücüler Mekke’nin ileri gelenleridir. Onlar, arzularını ilah edindiklerinde ÅŸehirde ortaya çıkan tablo hiç de iç açıcı deÄŸildir. Her ÅŸey anlamını ve deÄŸerini kaybedip bulunması gereken yerden çok uzaklara savrulur. Dünya ve içindekilerin kazandığı mana açgözlü insanların çizdiÄŸi resimlerle ÅŸekillenir. Surelerdeki mana, insanları hak etmedikleri ÅŸekilde kandıran Mekke müşrikleriyle olmadık ÅŸeyleri gerçekmiÅŸ gibi kurgulayan büyücüleri eÅŸleÅŸtirir.

Velhasıl

Felak ve Nâs surelerinin anlamları, birlikte ele alındığında şöyle bir çerçeve ile karşılaşılır:

“GerçeÄŸi olduÄŸu gibi görebilmem ve baÅŸkalarına da gösterebilmem için yaptığım mücadelede; kötü düşüncelerin, karanlık iÅŸlerin, baskı ve zulümlerin, herhangi bir ÅŸeyi olduÄŸundan farklı görmeme yol açmasına ve beni yolumdan alıkoyma çabalarına karşı dikkatli olmam gerektiÄŸini biliyorum. Bu direniÅŸte karanlığı yarıp sabaha dönüştüren Rabb’imden yardım istiyorum. Rab, Melik ve Ä°lah, sıfatlarının hayatımdaki izdüşümlerine dikkat ettiÄŸim sürece, ister açıkça kötü insanların yaptıklarından kaynaklansın, isterse içimde boy atmaya çalışan gizli bir etkiyle beni sarsmaya çalışsın, vesvesenin benim kulluÄŸuma zarar verebilecek ve yolumdan çevirebilecek kadar uzun boylu olmadığını anlıyorum.”

Surelerin açılımı denilebilecek bu ifadeler, sığınmanın müslümanlar açısından bir özgüven konusu olduÄŸunu ifade eder. Böyle söyleyerek inananlar, vesveseye karşı dikkatli olduklarını ve asla ona yenik düşmeyeceklerini dile getirmiÅŸ olurlar. Nihayet surede geçen Allah’ın isimleri, müslümanların bu baÅŸarısının O’nun bir lütfu olduÄŸunu da ifade etmektedir. Her iki sure de insanın Rabb’ini doÄŸru tanımasının ne kadar önemli olduÄŸunu gösterir. Aksi hâlde kiÅŸinin içine düşeceÄŸi çukurdan kurtulması mümkün deÄŸildir. O hâlde Felak ve Nas sureleri, bazen dünyaya kapılıp yoldan çıkmamak bazen de iman ettiÄŸi hususlardan baskı ve zulüm altında vazgeçmemek için okunur. Sureler bu anlamda büyü bozucudur. Onların ortaya çıkardığı bilinç, kiÅŸide teklif ve tehditlerle dolu hayatın büyüsüne kapılmamak adına bir dikkat oluÅŸturur.

 

Not: Bu yazı, “Sözün Gücü” isimli kitaptan faydalanılarak düzenlenmiÅŸtir.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.