Hız Çağında Tersine Hareket: Yavaşla ve Fark et!

Modern çağın hızından nasibini almayan yok galiba. Hızla birlikte duyarlılıklarımızı kaybediyoruz usul usul.  DeÄŸerli olan deÄŸersizleÅŸiyor, algımız paramparça oluyor. Tüm bunlar olup biterken elde kocaman bir yorgunluk kalıyor. Öfkeyle birbirine bağıran insanların kalplerinin birbirinden uzaklaÅŸtığını, birbirini seven insanların ise kalplerinin birbirine yaklaÅŸtığını savunan Hintli derviÅŸin tespiti bahsimize uygun gibi. Hızlandıkça kutsallarımızı kaybediyor ve yoruluyorsak demek ki tersine hareket etmek gerek.

Kur'an'ı ağır ağır, tane tane okuyup, namazını huşu içerisinde kılan, suyu üç yudumda içip lokmalarını yavaş yavaş çiğneyen Nebiyi Zişan'ın kıstaslarından epey uzaklardayız. "İnsan pek acelecidir" vurgusunu hatırlayıp bir adım geriye çekilerek yavaşlamalı belki de. Ya da içsel ritmimizin sesine kulak vermeli. Mesela Hz. Peygamberin "çocuklarınızla çocuklaşın" tavsiyesine uymalı. Yine kuşu ölen çocuğu ziyaret eden sevgili peygamberimizin örnekliğinde çocuk dünyasının nasıl hissedilebileceğinin ve onların gözünden evrenin nasıl göründüğünün ipuçlarını yakalamak mümkün. Bir çocuğun gözünden görebilseydik dünyayı kadraj ne kadar da ferah olurdu. Bir o kadar saf, alabildiğine masum ve yavaş.

Hasılı, faturasını hız çağına kestiÄŸimiz duyarlılıklarımızı kaybetme halinin tedavisini kutlu Nebi'nin örnekliÄŸinde bulmak mümkün. Tekrar baÅŸa dönecek olursak; her ÅŸeyin hızla tüketildiÄŸi dijital çaÄŸda bazı kavramlar da bundan nasibini alıyor ve deÄŸer kaybına uÄŸruyor dedik. Hız çağı, dijital çaÄŸ vs. ÅŸeklinde isimlendirmelerin gölgesindeki günümüz insanı için ne ifade ediyor peki deÄŸer? Bir büyük baÅŸlık olarak sıklıkla duyduÄŸumuz DeÄŸerler EÄŸitimi çıkıyor karşımıza önce. Söz konusu baÅŸlık  dünyada 1995, Türkiye'de ise 2000 yılında hayata geçirilen bir projenin ismi. EÄŸitim Danışmanlığı AraÅŸtırmaları Merkezi'nin (EDAM) rehberliÄŸinde yürütülen daha çok ilköğretime yönelik çalışmalar var sonra.

Çeşitli yaş gruplarına hitap eden hikaye, masal vb. yayınlarda ise değerler eğitimine uygun olarak hazırlandığı kaydı düşülüyor. Proje; sevgi, merhamet, hoşgörü, doğruluk, cömertlik vb. şeklinde kavramlaştırılan değerler üzerinden yürütülüyor. Peki ne hedefleniyor bu projeyle? Zira altı çizilip, üzerinde konuşulan onlarca değerli kavrama rağmen dünya daha iyi bir dünya olmuyor. Belki de üç buçuk yaşındaki yeğenim Zeyneb'in, yerde gördüğü böcek için "hala, bu böcek ölmüş daha çok ölmesin diye üstüne basmıyorum" deyişindeki o saf duyarlılık, o naif merhamete ihtiyacımız var.

Konu değerler olunca Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Kutlu Doğum Haftası kapsamındaki projesi de ayrı bir önem arz ediyor. Söz konusu proje kapsamında her yıl bir tema seçiliyor. 2012 tarihinde gerçekleştirilen Kardeşlik Ahlâkı temalı basın lansmanına muhabir olarak katılmış, ayyuka çıkan kürt meselesine çözüm olarak düşünülen başlığı bir hayli anlamlı bulmuştum. 2017 yılı için ise 'Hz. Peygamber ve Güven Toplumu' başlığı uygun görülmüş. D.İ.B. neden bu temayı seçti peki? Prof. Görmez, konuya ilişkin açıklamasında gerekçelerini dört maddeyle özetledi. İnsanlığın küresel ölçekte güven bunalımı yaşadığına dikkat çeken Görmez'in değerlendirmesi her yerin kamera ile çevrildiği dijital çağa bir gönderme gibiydi. Görmez, 15 Temmuz darbe girişimi sürecinde ise toplumsal güvenin yara aldığına da vurgu yaptı ve "bu bağlamda dine güven de yara aldı" dedi. Tespitler bir hayli önemli daha mühim olan ise her birimizin toplumsal ıslah adına üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirip getirmediğimiz.

Sadede gelecek olursak "artık hiçbir ÅŸey televizyondan önceki gibi deÄŸildir" diyen Batılı iletiÅŸimcinin deÄŸerlendirmelerini biraz genelleyerek deÄŸiÅŸtiriyorum. Zira artık hız çağından öncesi ve sonrası var. Bu dönüm noktasında deÄŸerlerin yeniden imarına ihtiyacımız var hem de hızlıca ve acilen. Geriye dönüşü pek de mümkün görünmeyen hız çağında yavaÅŸlayarak bizatihi varlığının deÄŸerli olduÄŸunu fark eden, deÄŸerli projeler için çaba harcayan ve  içsel ritmini duyabilenlere ne mutlu.