Sosyal Medya

Makale

Böyle giderse Irak bölünebilir/bölünmeli Hakan Albayrak

AÅŸağıdaki satırları 2014’ün haziran ayında yazmıştım. Åžu günlerde yeniden dikkatinize sunmakta fayda görüyorum. Yazıda geçen Nuri Maliki (Eski Irak BaÅŸbakanı) ismini BaÄŸdat Rejimi olarak okuyabilirsiniz. Maliki artık görevde deÄŸil, ama mezhep taassubuna dayanan siyaseti halen cari.

***

Nuri Maliki herhalde şöyle düşünüyordur: Orta Irak’ta iki senedir devam eden Sünni Arap ayaklanmasını bastırmaya polis ve askerimizin gücü yetmedi. Åžimdi IŞİD öcüsü sayesinde bizim yanımızda seferber olan uluslararası güçlerin yardımıyla bu iÅŸi nihayet halledebileceÄŸiz. Mezhep savaşı atmosferini besleyen Sistani gibi adamların harekete geçirdiÄŸi milis güçler de devrede. Sünni ÅŸehirleri bir güzel bombalanacak, yaÄŸmalanacak ve isyancıların beli kırılacak. Bu arada Kürtler de çatışmalarda bir güzel kan kaybedecek. Günün sonunda Irak’ın her karışı kayıtsız ÅŸartsız bizim kontrolümüz altına girmiÅŸ olacak...

Maliki bir türlü akıllanmıyor. Olanlardan bir türlü ders almıyor.

Sünni Araplar kendilerini sadece silahla ifade ediyorlardı; fakat Türkiye’nin yoÄŸun baskıları üzerine siyasi sürece dahil olmayı kabul edip seçimlere katıldılar, hükümetlerde yer aldılar, yeni Irak’ın barış yoluyla inÅŸasına katkıda bulunmaya çalıştılar. El Kaide unsurları haricinde hükümetle veya Åžiilerle savaÅŸan Sünni Arap kalmamıştı. Ne yazık ki Maliki ve destekçileri bunun kıymetini bilmediler. Barışı saÄŸlayan Türkiye’ye düşmanlık ettiler, silahlarını topraÄŸa gömen Sünni Arapların ensesinde boza piÅŸirdiler, önde gelen Sünni Arap siyasetçilerinin kapılarına tanklarla dayanıp onları tutukladılar veya hicrete zorladılar. Barışçı çözüm perspektifi böylece ortadan kalktı ve Sünni Arap kabileleri -Arap devrimlerinin de etkisiyle- isyan bayrağını çektiler.

Şöyle bir algı oluÅŸtu Orta Irak ahalisinde: Bizim nüfusumuz yüzde 15 ilâ yüzde 20. Åžiiler ise yüzde 60’ın üzerinde. Blok halde aynı partiye oy versek bile durumumuzu demokratik yollarla deÄŸiÅŸtirmemiz mümkün deÄŸil. Åžiilerin merhametine ve iyi niyetine muhtacız, fakat Maliki gibi önde gelen Åžii siyasetçileri ve Sistani gibi önde gelen Åžii âlimleri maalesef Sünnilere karşı merhamet ve iyi niyetten yoksun. Bizim için tek yol, hukukumuzun Kürtler gibi anayasal düzenlemelerle garanti altına alınmasını saÄŸlamak ve bu çerçevede özerk bir statü kazanmaktır. Irak bir federasyon olmalı ve biz de bu federasyonda Kürdistan gibi özerk bir yönetime sahip olmalıyız.

Bu proje Maliki’nin -ve elbette Ä°ran’ın- uykularını kaçırıyor, ama takip ettiÄŸi yol bu projeyi mumla arayacağı bir yere çıkacak gibi. Musul’un “topluca cezalandırılması” gibi uygulamalar ve artarak devam eden bombardımanlar, Sünni Arapları Irak içinde çözüm aramaktan vazgeçirip bağımsızlık yoluna itecektir. Böyle bir süreçte Kürtlerin baÄŸrındaki aslan da ortaya çıkıp kükreyecek ve Kürdistan bölgesi de bağımsızlık bayrağını çekecektir.

Orta Irak ve Kürdistan’ın bağımsızlık hedefleri kısa vadede kâmilen gerçekleÅŸmese de, Maliki ve destekçilerinin o kaos ortamında Irak’ın hayrını görmeleri mümkün olmayacaktır. Zamanla onlar da bölünmenin en iyi ve hatta tek çare olduÄŸu sonucuna varabilirler.

Irak’ın bütünlüğü kan ve gözyaşından baÅŸka bir ÅŸey getirmiyorsa ve getirmeyecekse (ki getirmiyor ve getireceÄŸe de benzemiyor) Irak bölünsün zaten. Bir Ä°ttihad-ı Ä°slam’cı olarak bunu nasıl mı savunabiliyorum? Şöyle: Basra bölgesi Ä°ran’la bütünleÅŸecek, Orta Irak ve Kürdistan da Türkiye ile safları sıklaÅŸtıracaktır. Ve aynı bayrak altında barış içinde yan yana yaÅŸayamayan Sünni ve Åžii Araplar ayrı bayraklar altında müşterek menfaatleri gereÄŸi ister istemez -coÄŸrafyanın dayattığı- ittifaklar kuracaklardır. Yani bölünme paradoksal bir ÅŸekilde Ä°ttihad-ı Ä°slam’a hizmet edecektir, Allahu âlem.

IŞİD mi? Göçebe bir kavim gibidir IŞİD. Gelir geçer. Yakar, yıkar, gider. Devlet-mevlet olamaz. Yerinde duramaz. YerleÅŸik hayata geçemez. Sıkılır. Ä°lle de kalacağım ve milletin ensesinde boza piÅŸireceÄŸim dese bile Orta Irak’ın Sünni Arap kabileleri daha evvel yaptıkları gibi o topluluÄŸu çembere alıp marjinalleÅŸtirirler.

Korkunç bir süreçten geçiyoruz ama sonu hayr olacak inşaallah.

(Star, 18 Haziran 2014)

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.