Medeniyetimizin yeniden inşası

Büyük milletlerin medeniyeti büyük olur. Büyük medeniyetlerin dayanakları ve güçleri dinlerden geliyor. Biz, İslâm milletindeniz. İslâm milletinin medeniyeti kendisiyle özdeş. Özellikleri bakımından da özgün. Hemen her büyük dinin veya kültürün kendilerine özgü medeniyetleri bulunuyor. Hıristiyan, Yahudi, Budist veya diğerleri.

Müslümanlar üç yüz yıla yakındır yüzlerini Batı’ya hayranlıkla çevirdiler. Kendilerine özgü dünyayı yeterli bulmadılar. Küçümsediler. Hayranlık teslimiyet ve baÄŸlılık getirdi bu durum. Batı’nın karanlık yüzünden çok dış görünümündekine, ÅŸeytansı olanına kapıldılar. Ä°slâm’ın, insanlık için yararlı ve hayırlı olan iyilik ve güzelliklerinden, bilerek ya da bilmeyerek gerekçelendirerek kaçındılar. Åžeytani olana olan eÄŸilimleri ağırlık kazandı. Bu da onlara küçümserlik duygusunu getirdi. Yenilgi daha çok psikolojik oldu. Ä°slâm medeniyeti baÄŸlamında ÅŸeytansı olan eÄŸilimin sınırlayıcılığı onların baÅŸka olanına yönelimlerini hızlandırdı. Bu, kendi medeniyetlerinden kaçışı getirdi.

Bir milletin medeniyetinde veya durumunda, yükselişler olduğu gibi düşüşler olabilir. Bir millet kendini yeniden toparlar, yeni bir çıkış yolu bulur daha da güçlenerek yoluna devam eder. Teslim olma ile yenilenilemez. Yenilgi insanın kendi medeniyetini, inancını, karakterini yitişidir. Teslim olma kendine yabancılaşma getirir, zamanla da varlığının bir anlamı kalmaz. Artık bir başkası olur.

İslâm milleti Medine şehir devleti ile yeni bir başlangıç yaptı. Bu medeniyetin merkezinde mescit vardır. Mescid-i Nebi. Merkezinde Peygamberin olduğu ve onun etrafında yeni bir dünyanın kurulduğu görülüyor. Bu dünya, ahlâk, yaşama biçimi, insan ilişkileri, değerleri bakımından eskiden tamamen farklı. Yeni bir dünyaya kapı açılıyor. Bu, bütün insanları kuşatıyor. Sadece aşırılıkları olanları tedirgin ediyor. Diğer yandan olumlulukları bakımından öylesine kabul görüyor ki fethedilen her belde buna göre kurgulanıyor veya düzenleniyor. Bir beldenin fethi o beldenin bütün varlığıyla teslim alınmasıdır. Sadece insanları değil, mekânı ve başka kültürleri de kuşatıyor. Tersi durum Müslümanlar için geçerlidir.

Batı medeniyetine, kültürüne olan teslimiyet de benzer bir durum arz eder. Yakın dönemde, İslâm milletinin ve medeniyetinin temsil eden en önemli merkezlere bakıldığında acı ve vahim bir durum ile yüzleşiriz.

Mekke’de, insanların Kâbe etrafındaki manevi tavafları gölgelenmiÅŸ bulunuyor. Batı ruhunun bir göstergesi olan soÄŸuk ve görkemli binalar insanın ruhunu kuÅŸatıyor, etki altına alıyor.

Ä°stanbul’un merkezi olan Sur içi gene benzer bir ÅŸekilde kuÅŸatma altında. Eski Ä°slâm medeniyetinin ÅŸehri olan Ä°stanbul denilince Sur İçi akla gelir. Fakat bugün Batı ruhuna teslim olmuÅŸ olan Müslümanlar ruh merkezlerini yabancılaÅŸtırdılar, dışarı kaçtılar. Kaçtıkları gibi de merkezi de kuÅŸatma altına aldılar. Bunu, sadece Batı ruhlu yabancılaÅŸanlar yapmadı. Onlarla bir rekabete giren muhafazakârlar, hırsta, tamahta, küçümserlikte âdeta onlarla yarıştılar.

Çarşı kültüründeki insan iliÅŸkileri, sıcaklıkları, insani davranışlar modern metropollere taşınarak yok edildi. Çarşı kültürü öldü. AVM’lerde insanı yutan, boÄŸan sınırı olmayanlara hızla geçildi. Ä°stanbul Sur içi artık eskiye ait antik bir duygudan baÅŸka bir ÅŸey deÄŸil. Oysaki orada olan insanî duygu, sevgi, baÄŸlılık ortadan kalktı. Varlık ile yokluk arasındaki uçurum yeni alanlar açtı. Ä°nsanın iç içe olan yaÅŸanmışlıkları yitti. Yoksul kim, varlıklı kim ayırt edilemiyor. VaroÅŸlara sıkıştırılan yoksul insanlar ile diÄŸerleri arasında uçurumlar var.

Çok katlı, çok bloklu sitelerde kim kime yaşıyor. Mekân ve eşya ile birlikte insanlar konumlarına göre şekilleniyorlar. Dünyevî olanın ağırlığındakiler diğerlerini görmüyor, tanımıyor ve hatta insan yerine bile koymuyorlar. İnsanın beyninde, zihninde ve dünyasına ne var ne yok bilinmeden yapılıyor bütün bunlar. Muhafazakâr Müslümanların sekülerleşmesi genel bir durum. Bu durumda onlar da kendi içlerinde çatışma içindedirler. Faizli, bol kazançlı, bol tüketimli, zevklerinde sınırsız ama hacı, ama namazlı, ama başörtülü. Bu Müslümanların medeniyetinde ve kültüründe yeni bir oluşa neden. Bu da hızlı bir tükeniş getiriyor.