Sosyal Medya

Makale

Ä°srail ile ne oldu?

tarihinde yayınlandı.

Mavi Marmara ile baÅŸlayan kopuÅŸ giderildi. Amerika bunu istiyordu, Obama, Biden, Kerry iki tarafa çok telkinlerde bulundu. Netanyahu’ya özür diletildi, anlaşıldığı kadarıyla Türkiye’ye de “Bakın bu iÅŸler iyi gitmiyor” denildi,  Türkiye de Yahudi lobisinin aleyhteki marifetlerini, bunun getirdiÄŸi uluslararası daralmayı, OrtadoÄŸu’daki daralmayı gördü, gizli görüşmeler... Görüşmeler sonunda iÅŸte ÅŸimdiki anlaÅŸmaya gelindi.

Ä°srail gazetesi Yediot Aharonot’un haber sitesi Ynetnews anlaÅŸmanın sekiz temel unsurunu şöyle sıralıyor:

1- Ä°srail ile Türkiye tam diplomatik iliÅŸkileri ve normal iliÅŸkileri yeniden tesis edecek, buna karşılıklı büyükelçilerin yeniden gönderilmesi ve devlet ziyaretleri dahil. Ä°ki taraf, NATO ve BM gibi uluslararası platformlarda birbirlerinin çıkarlarına zararlı addedilen 
ÅŸekilde hareket etmekten geri durmayı taahhüt edecek.

2- Türkiye Gazze ablukasının kalkması taleplerini geri çekecek. Karşılığında Ä°srail Türkiye’nin Gazze’ye yardımlarının Ä°srail tarafından denetlenmesinin ardından AÅŸdod limanı üzerinden Gazze’ye ulaÅŸmasına izin verme sözü verecek. Ä°srail Türkiye’nin Gazze’de hastane, elektrik santralı ve su arıtma tesisi inÅŸa etmesine de izin verecek.

3- Ä°srail Türkiye’deki bir insani yardım fonuna yaklaşık 21 milyon dolar transfer edecek, bu para Mavi Marmara’da öldürülen 9 Türkiye vatandaşı ile yaralananların ailelerine aktarılacak.

4- Türkiye bir yasa çıkararak Mavi Marmara ile ilgili İsrailli askerlere açılmış tüm davaları iptal edecek.

5- Türkiye Hamas’ın ülkeyi Ä°srail’e karşı faaliyetleri için bir üs olarak kullanmasını engelleyecek. Bunun karşılığında Ä°srail Türkiye’deki Hamas’ın komuta merkezinin kapatılması talebini geri çekti. 2014’te Ä°srailli gençleri kaçırılıp öldürülmesinden sorumlu olan Hamas’ın üst düzey üyesi Salah Aruri Türkiye’den gönderilmiÅŸti. Türk yetkililer geri gelmesine izin verilmeyeceÄŸini vaat etti.

6- İki ülke askeri işbirliği ve istihbarat paylaşımını yeniden başlatacak.

7- Ä°srail’in doÄŸalgazının çıkarılması ve dağıtılmasına imkân verebilecek bir boru hattı kurulmasıyla ilgili iki ülke görüşmelere baÅŸlayacak.

8- AnlaÅŸmada Gazze’de 2014’ten beri kayıp olan Ä°srailli sivil Avera Mengiustu ve operasyonda öldürülen askerler Oron Shaul ve Hadar Goldin’in naaÅŸlarının iadesine dair madde içermiyor. Ama Türk hükümeti Hamas’la görüşerek iadelerini saÄŸlamayı vaat etti. Ä°srail anlaÅŸmayla ilgili Rusya, Mısır, Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ı bilgilendirdi ve bu ülkelerle iliÅŸkisi pahasına hiçbir harekette bulunmayacağı mesajını iletti.

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan gerek Hamas lideri Halit MeÅŸal’e Ankara’da yüz yüze, gerekse Filistin Devlet baÅŸkanı Mahmut Abbas’ı telefonla arayarak anlaÅŸmayı bildirdi. Onların “Türkiye’nin yapabileceÄŸini yaptığı” kanaatinde oldukları tahmin edilebilir.

Mavi Marmara söz konusu olduÄŸunda konunun merkezinde Ä°HH’nın bulunduÄŸu biliniyor. Peki Ä°HH nasıl karşıladı 
anlaşmayı?

Orada kuÅŸku var, 13 madde halinde ilan edilen tepki var. “Ablukanın kaldırılması” yerine “Ambargonun hafifletilmesi” ile iktifa edilmesi kabul edilemez bulunuyor, üstelik “AÅŸdod Limanı üzerine kurgulanacak bir anlaÅŸma ablukanın yumuÅŸamasını deÄŸil aksine resmi olarak tanınmasını saÄŸlayacaktır” deniyor, bir. “Yürütülen görüşmelerde Mavi Marmara davalarının telaffuz bile edilmemesi görüşündeyiz. Davaların düşürülmesi anlaÅŸmanın gizli veya açık hiçbir ÅŸekilde parçası olmamalıdır” deniyor, iki. Ve Ä°HH’nın meseleye asıl yaklaşımı:  

“Gazze’deki insani yardım sorunu, sıkıntının sadece bir kısmıdır. Gazze’deki sorun temel olarak özgürlük odaklıdır. Gazze halkı da herkes gibi seyahat etme ve ticaret yapma özgürlüğüne sahip olmalıdır. Bu konuların gündeme alınması gerekmektedir.”

Yani ne oldu?

Mavi Marmara’nın gidiÅŸi bir “sivil güç kullanımı” idi. Arkasına “devlet desteÄŸi” de geldi. Ama askeri karşılık gördü, ÅŸehitler verildi. Türkiye Filistin için gerçekten büyük gayret gösterdi. Davos apayrı bir çıkıştı. Ama güç kullanımı, askeri boyuttan öte diplomatik güçle de karşılaÅŸtı ve bugünkü reel-politik noktasına gelindi. Böyle durumlarda ne denir? Hayırlısı!

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.