Sosyal Medya

Makale

Hangisi örnek: Nahda mı AK Parti mi?

Nahda hareketinin lideri R. GannuÅŸi'nin Tunus'ta "siyasal Ä°slam'a yer kalmadığını" ve kendilerini "Müslüman demokrat" olarak nitelediklerini söylemesi Ä°slamcılığın seyri tartışmasını yeniden canlandırdı.
GannuÅŸi'nin hareketinin 10. kongresinde ilan ettiÄŸi "davet" ile "siyasetin"; yani dini örgütlenme ile partinin ayrılması kararı kimilerince "Ä°slamcıların son bir yenilgisi" olarak yorumlandı. Kimlerince de laikliÄŸin "yeni bir zaferi" olarak alkışlandı. Hatta Türkiye'de bu geliÅŸmeyi AK Parti'nin ders alarak artık "Ä°slamcı otoriterliÄŸi" bırakması gerektiÄŸine yoranlar oldu.
Halbuki GannuÅŸi'nin "demokratik Ä°slam" fikri hiç de yeni deÄŸil. Ta Londra'da sürgünde olduÄŸu yıllardan beri "sivil, Müslüman, demokrat" sentezin peÅŸinde koÅŸtu. Ve demokrasiyi, iktidarı paylaÅŸmayı Ã¶nemseyen bu yaklaşımı radikal çevrelerde o dönemden beri tepki çekmeye devam etti.
Nitekim Gannuşi Tunus devriminden sonra hem ülkesinde hem Mısır dahil diğer İslam ülkelerinde iktidar paylaşımının aciliyetine dikkat çekti. Mursi yönetimine kapsayıcı bir siyasetin vazgeçilmezliğini anlatmaya çalıştı. Başarılı, somut örnek olarak da Milli Görüş hareketinden AK Parti tecrübesine dönüşümü verdi.
Devrimden sonra anayasayı "Şeriat" merkezli oluşturmak isteyen Selefilere destek vermedi. Aksine Müslümanların sivil- medeni (laikliğe karşılık gelecek bir kelime olarak) devlette daha özgür olacağını savundu.
Bugün Tunus devriminin Arap isyanlarından geriye kalan tek olumlu örnek olması Gannuşi'nin siyasetine çok şey borçludur. Bu siyaset aynı zamanda Nahda hareketini radikalleşme tehlikesinden korudu.
Bu yönüyle davet ile siyaseti ayırmayı teklif eden "Müslüman demokrat" pozisyon tüm Kuzey Afrika ve Ortadoğu'da çaresizlik içinde olan Müslüman Kardeşler hareketi için bir çıkış yolu. Hem Sisi rejiminin baskısıyla şiddete sürüklenme tehlikesi altında olan Mısır ana örgütü için hem de farklı ülkelerdeki kolları için...
Neye karşı? DAÄ°Åž ve El- Kaide gibi ÅŸiddet yüklü terörist örgütlerin gençler nezdindeki cazibesine karşı... GannuÅŸi'nin "Müslüman demokrat" formülü Batı baÅŸkentlerine ve dünya kamuoyuna da kritik bir mesaj gönderiyor. O da "Ä°slamcıların demokratı olmaz hepsi aynıdır" yaklaşımının radikal Selefi akımları ve sekteryan çatışmayı körüklediÄŸidir.
Batı'nın İslamcıların demokratik dönüşümünü desteklemeyi bu kadar kolay bırakması demokrasi söyleminin araçsallığını göstermekte. Somut stratejik çıkarlara nasıl kurban edildiğini de anlatmakta.
Gannuşi'nin öne çıkardığı formül AK Parti tecrübesinin gittiği yol ile yakından irtibatlı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın daha Arap isyanlarının başında Kahire'de altını çizdiği "devletiçin laiklik" yaklaşımı "sivil- medenidemokrat" formülün bir diğer ifadesiydi.
Yine son laiklik tartışmasında yeni anayasaya "Allah ve Ä°slam" kavramlarının koyulmasını gerekli görmemesi de bu minvaldedir. AK Parti'nin muhafazakâr- demokrat ya da medeniyetçi söylemi aslında "Müslüman demokrat" kavramlaÅŸtırmasının Türkiye pratiÄŸine karşılık gelir.
Elbette temel bir fark var. Nahda muhalefette bir parti olarak var olma mücadelesi verirken, AK Parti 14 yıllık bir iktidar tecrübesinin imkânlarını ve zorluklarını yaşıyor.Türkiye'nin son üç yılda yaşadığı türbülans sebebiyle artan sert muhalefetin AK Parti'yi "otoriter İslamcılıkla" suçlaması ve "dava" vurgusunu buna örnek göstermesi ise siyasi mücadelenin ideolojik kılıfı mahiyetinde.
"Müslüman demokrat" yaklaşımın sadece din temelli siyaset yapmaması beklenmez aynı zamanda demokratik- İslami talepleri karşılaması da gerekir. Nahda'yı Türkiye'ye örnek vermek bu kadar yaşanmışlığı göz ardı eden bir naifliği de içermekte vesselam.

 

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.