Makale
Ateşkes çözüm mü?
Aslında uzun bir süredir, Azerbaycan topraklarındaki iÅŸgalci Ermeni güçlerle yer yer çatışmalar yaÅŸanıyordu. Önceki çatışmalara kıyasla çok daha ÅŸiddetli geçen son çatışmalarsa Azerbaycan açısından azami derecede 'kararlılık' ifade ediyor. Ancak gerek uluslararası camia, gerekse Erivan, Azerbaycan'ın bu haklı ve kararlı pozisyonunu anlamazlıktan gelmeye devam ediyor. “DaÄŸlık KarabaÄŸ” meselesinin 22 yıldır çözümlenmemesinde uluslararası camianın bir yerde yetersizliÄŸi, bir yerdeyse dolaylı ÅŸekilde Erivan'ı kollayan tutumunun etkili olduÄŸu söylenebilir. Ermeni yönetimi alınan kararlara uymadığı gibi ÅŸimdiye kadar hiçbir olumlu adım da atmadı. Öte yandan Rusya'nın Ermenistan'ı arkalayan politikası da meselenin çözümünü zorlaÅŸtırıyor. Rusya, hem Bakü üzerindeki baskıyı sürdürmek ve hem de Erivan'ı Güney Kafkasya politikasında ileri karakol olarak kullanmak istediÄŸi için bu meselesinin çözümünü sürüncemede bırakıyor. Zaten KarabaÄŸ, Sovyet dönemi Rus politikasının bir yansıması olarak adeta Ermenilere peÅŸkeÅŸ çekildi.
Çatışmalar Ermenistan ve Azerbaycan sınırlarında gerçekleşmiyor. Çatışmalar 22 yıldır işgal altındaki Azerbaycan topraklarında yaşanıyor. Ermeni güçleri Dağlık Karabağ'ı ve çevresindeki bazı bölgeleri ellerinde tutuyor. Karabağ'ın kanlı şekilde işgal edilmesinin ardından yüzbinlerce Azeri evlerini barklarını terketmek zorunda bırakıldılar. Bakü yönetimi 22 yıldır Azerbaycan kamuoyunun baskısı altında ve daha fazla bu durumun devam etmesini kaldıramaz. Karabağ meselesi halledilmeden Erivan ile Bakü arasında kalıcı ateşkes sağlanamaz. Erivan ile Ankara arasında iyi ilişkilerin kurulmasının yolu da Karabağ meselesinin çözülmesinden geçiyor. Bir tecrit çenberi altında giderek yoksullaşan Ermeni halkının kurtuluşu da keza Erivan yönetiminin inatçı tutumundan vazgeçmesine bağlı. Rusya'dan ve birçok Batılı devletin arkalamasından güç alan Ermeni işgalciler Azerbaycan'dan çekilmedikleri sürece çatışmalar hep olacak. Bu mesele ister savaş yoluyla, isterse görüşmeler yoluyla, muhakkak çözüme kavuşacak. Ateşkesin ise çözüm olmadığı, tam aksine yarayı derinleştirerek bölgeyi tehlikeli patlamalara hazırladığı söylenebilir.
Çatışmaların bir kısım Batı medyasında 'müslüman-hıristiyan çatışması' olarak yansıtılıyor. Bu tür çarpıtmalar KarabaÄŸ iÅŸgalinin üstünü örterken, diÄŸer taraftan maruz kaldığı terör saldırıları sebebiyle teyakkuz halinde olan Batı kamuoyunda Erivan'a destek saÄŸlamayı amaçlıyor. Ancak Azerbaycan halkı yalnız deÄŸil. Bakü'ye en sıcak destekler beklendiÄŸi gibi Türkiye, Pakistan ve Türkmenistan'dan geldi. Ä°ran Azerileriyse Azerbaycan sınırlarına yürüdüler, Tebriz sokakları kitlesel gösterilere sahne oldu. Tahran yönetimi Azeri halkın tepkilerine uzun süre duyarsız kalamaz. Kazakistan DışiÅŸleri Bakanlığıysa iki tarafa sükunet tavsiye eden cılız bir açıklama yaptı. “Orta Asya Türk Dünyası”nda öncü rol oynayan Kazakistan çatışmaların derinleÅŸmesi halinde tavrını Azerbaycan'dan yana koyacaktır. Kamuoylarının baskısı sebebiyle Özbekistan ve Kırgızistan da bigane kalamayacaklardır. Hiç kuÅŸkusuz, çatışmaların derinleÅŸerek devam etmesinin Kafkasya'da ciddi yansımaları olacaktır. Rusya KarabaÄŸ'daki iÅŸgalci yönetimi arkalamaya devam eder ve çatışmalar yayılırsa Orta Asya'daki Türk Cumhuriyetleriyle iliÅŸkilerinde ciddi kırılmalar yaÅŸayabilir. Bu kırılmalar, Erivan'ın ve Türk Cumhuriyetlerinin üyesi olduÄŸu örgütlere yansıyabilir. Putin'in bunu göze alıp almayacağını ilerleyen süreçlerde göreceÄŸiz.
Çatışmalar Ermenistan ve Azerbaycan sınırlarında gerçekleşmiyor. Çatışmalar 22 yıldır işgal altındaki Azerbaycan topraklarında yaşanıyor. Ermeni güçleri Dağlık Karabağ'ı ve çevresindeki bazı bölgeleri ellerinde tutuyor. Karabağ'ın kanlı şekilde işgal edilmesinin ardından yüzbinlerce Azeri evlerini barklarını terketmek zorunda bırakıldılar. Bakü yönetimi 22 yıldır Azerbaycan kamuoyunun baskısı altında ve daha fazla bu durumun devam etmesini kaldıramaz. Karabağ meselesi halledilmeden Erivan ile Bakü arasında kalıcı ateşkes sağlanamaz. Erivan ile Ankara arasında iyi ilişkilerin kurulmasının yolu da Karabağ meselesinin çözülmesinden geçiyor. Bir tecrit çenberi altında giderek yoksullaşan Ermeni halkının kurtuluşu da keza Erivan yönetiminin inatçı tutumundan vazgeçmesine bağlı. Rusya'dan ve birçok Batılı devletin arkalamasından güç alan Ermeni işgalciler Azerbaycan'dan çekilmedikleri sürece çatışmalar hep olacak. Bu mesele ister savaş yoluyla, isterse görüşmeler yoluyla, muhakkak çözüme kavuşacak. Ateşkesin ise çözüm olmadığı, tam aksine yarayı derinleştirerek bölgeyi tehlikeli patlamalara hazırladığı söylenebilir.
Çatışmaların bir kısım Batı medyasında 'müslüman-hıristiyan çatışması' olarak yansıtılıyor. Bu tür çarpıtmalar KarabaÄŸ iÅŸgalinin üstünü örterken, diÄŸer taraftan maruz kaldığı terör saldırıları sebebiyle teyakkuz halinde olan Batı kamuoyunda Erivan'a destek saÄŸlamayı amaçlıyor. Ancak Azerbaycan halkı yalnız deÄŸil. Bakü'ye en sıcak destekler beklendiÄŸi gibi Türkiye, Pakistan ve Türkmenistan'dan geldi. Ä°ran Azerileriyse Azerbaycan sınırlarına yürüdüler, Tebriz sokakları kitlesel gösterilere sahne oldu. Tahran yönetimi Azeri halkın tepkilerine uzun süre duyarsız kalamaz. Kazakistan DışiÅŸleri Bakanlığıysa iki tarafa sükunet tavsiye eden cılız bir açıklama yaptı. “Orta Asya Türk Dünyası”nda öncü rol oynayan Kazakistan çatışmaların derinleÅŸmesi halinde tavrını Azerbaycan'dan yana koyacaktır. Kamuoylarının baskısı sebebiyle Özbekistan ve Kırgızistan da bigane kalamayacaklardır. Hiç kuÅŸkusuz, çatışmaların derinleÅŸerek devam etmesinin Kafkasya'da ciddi yansımaları olacaktır. Rusya KarabaÄŸ'daki iÅŸgalci yönetimi arkalamaya devam eder ve çatışmalar yayılırsa Orta Asya'daki Türk Cumhuriyetleriyle iliÅŸkilerinde ciddi kırılmalar yaÅŸayabilir. Bu kırılmalar, Erivan'ın ve Türk Cumhuriyetlerinin üyesi olduÄŸu örgütlere yansıyabilir. Putin'in bunu göze alıp almayacağını ilerleyen süreçlerde göreceÄŸiz.
Henüz yorum yapılmamış.