Makale
Modernleşme: Sömürgeciliğin keşif kolu
Sömürgeciler, sömürgeleÅŸtirdikleri ülkelere yerleÅŸmek, halkların dirençlerini kırmak için önce, bu ülkelerin elitlerinin zihin yapılarını ve eÄŸitim sistemlerini deÄŸiÅŸtiriyorlardı silbaÅŸtan.
ÖNCE ZÄ°HÄ°NLERÄ°N EFENDÄ°LERÄ° OLDULAR!
Sömürgeci eÄŸitim sistemiyle, öncelikli olarak sömürgeleÅŸtirdikleri toplumların elitlerini, entelijansiyasını, üst sınıflarını zihnen köleleÅŸtiriyorlar; sonra da bu ülkeleri sözkonusu “köle ruhlu” tiplerle istedikleri gibi yönetiyorlardı “uzaktan kumanda”yla!
Sömürgecilik döneminde, sömürgeleÅŸtirilen köle ruhlu elitler, sömürgeci valilerin buyruÄŸu altında keyif sürüyorlardı!
Yaptıkları ÅŸeyin “gönüllü acentalık” ve bir tür “ajanlık” olduÄŸunu düÅŸünmüyorlardı bile.
Aksine bu köle ruhluluÄŸu, ülkeye, “modern bir eÄŸitim sistemi, modern hayat tarzı, modern kalkınma” getirmek gibi ayartıcı gerekçelerle savunuyorlardı..
“Ä°NCÄ°L’i VERDÄ°LER, HER ÅžEYÄ°MÄ°ZÄ° ALIP GÄ°TTÄ°LER’’
Afrika’nın kurucu liderlerinden Kenyatta, “sömürgeciler, bize Ä°ncil’i verdiler, gözümüzü açtığımızda her ÅŸeyimizi elimizden alıp gitmiÅŸlerdi,” demiÅŸti.
Sömürgeciler, sömürgeleÅŸtirdikleri toplumlara Ä°ncil vermeden önce, öncelikle modern eÄŸitim sistemi, ardından da modern saÄŸlık sistemi ve hayat tarzı verdiler; ama bir süre sonra, sömürgeleÅŸtirilen ülkelerin modernleÅŸtirilerek yani sekülerleÅŸtirilerek kültürlerinin ve dünyalarının, hayatlarının ve kaynaklarının nasıl kolayca yok edilebildiÄŸini gördüler.
SÖMÜRGECÄ°LÄ°K 0LARAK MODERNLEÅžME
Ä°ÅŸte modernleÅŸme teorileri, bundan sonra geliÅŸtirildi. Açık sömürgeciliÄŸin sona erdirildiÄŸi, örtük sömürgecilik sürecinin baÅŸlatıldığı aralıkta yani.
Sosyoloji bilimi, Batı’da, Batılı toplumların sekülerleÅŸmelerini tamamlamaları sürecinde icat edildi ve tam bir sekülerleÅŸtirici bir “araç” olarak kullanıldı.
Batı toplumlarının dışındaki toplumların sekülerleÅŸtirilmelerini saÄŸlamak için de antropoloji bilimi geliÅŸtirildi: Adına antropolog denilen modern / seküler misyonerler, Batı-dışı toplumlarda “arazi temizliÄŸi” yapıyorlar; böylelikle bu bâkir toprakların insanlarını, toplumlarını ve kültürlerini nasıl sömürgeleÅŸtirebileceklerini “gösteren” yol haritalarını çiziyor, yapı-taÅŸlarını döÅŸüyorlardı.
Sonuçta, Rustow gibi Batılı sosyal bilimcilerce Batı-dışı toplumlarda uygulanmak üzere geliÅŸtirilen modernleÅŸme teorileri, önceden BatılıIar tarafından “dışarıdan” sömürgeleÅŸtirilen toplumları, bu kez “içeriden” sömürgeleÅŸtirilmiÅŸ / devÅŸirilmiÅŸ “yerli” elitler tarafından sömürgeleÅŸtirme iÅŸlemine tâbi tutarak BatılılaÅŸtırma reçeteleri sunuyordu.
KENDÄ°-KENDÄ°NÄ° SÖMÜRGELEÅžTÄ°REN EĞİTÄ°M SÄ°STEMÄ°
Modern eÄŸitim sistemi, modern hayat tarzını, zevklerini, duyma ve düÅŸünme biçimlerini de beraberinde getiriyor ve sömürgeleÅŸtirilen toplumların özgün kültürlerini, hayat tarzlarını, duyma ve düÅŸünme biçimlerini yerle bir ediyor, bütünüyle yok ediyordu.
Modern eÄŸitim sistemi, sömürgeciliÄŸin keÅŸif kolu gibi kullanılıyordu.
SömürgeleÅŸtirilen toplumlar, modern / seküler eÄŸitim sistemiyle modernleÅŸtirilerek içeriden teslim alınıyorlar ve her ÅŸeylerini yitiriyorlardı.
ModernleÅŸtirme, adı konulmamış, gizli sömürgecilik biçimiydi ve açık sömürgecilikten daha tehlikeliydi.
“GÖNÜLLÜ FAHÄ°ÅžELER”
ModernleÅŸme, dünyanın BatılılaÅŸtırılması / sekülerleÅŸtirilmesi sürecinde baÅŸvurulan zihnî bir tecavüz yöntemi olarak kullanıldı. ModernleÅŸtirilen yerli elitlerse, bu zihnî tecavüzden haz alan ve bu tecavüzü kendi toplumlarına uygulamaktan çekinmeyen “gönüllü fahiÅŸeler”.
“Gönüllü fahiÅŸe” nitelemesi, ilk bakışta, ağır bir niteleme gibi gelebilir. Ama yaÅŸanan metamorfoza yakından bakıldığında, bu, hiç de ağır bir niteleme olarak görülmeyecektir. Aksine düz deÄŸil, metaforik olarak anlaşılması gereken ve yaÅŸananları daha iyi kavramamızı mümkün kılacak kışkırtıcı bir metafor bu.
ModernleÅŸmenin / sekülerleÅŸmenin “ajanları” olarak gönüllü olarak çalışan yerli entelijansiya ve elitler, böylelikle, sömürgeleÅŸtirdikleri toplumları içeriden teslim alıyorlardı.
yenisafak.com
Henüz yorum yapılmamış.