Makale
Kanı kanla yumak ne demek?
Kan, kanla yıkanmaz derler.
Bir şeyi yıkamak o şeye bulaşmış olan kiri ondan arındırma işidir.
Dolayısıyla bir ÅŸeye kan bulaÅŸmışsa, kan bulaşığını kanla arındırmak imkân dışı kalır.
Kan için veya kan bulaÅŸmış nesne için durum böyle: kan bulaÅŸmış nesneyi arındırmanın yolu onu suyla buluÅŸturmaktan geçmeli...
Peki, ÅŸiddet ÅŸiddeti doÄŸurur deyiÅŸini nasıl açıklamalı?
Kan, kan ile yunmaz derken; bu deyiÅŸin altında ÅŸu anlamın bulunduÄŸu gerçeÄŸini öne çıkarmamız gerektiÄŸini göz ardı etmemeliyiz: bir kere kan dökülmüÅŸse, dökülen kanın cezasını kan dökmekle vermeyi düÅŸünmememiz gerektiÄŸi öÄŸütleniyor.
Åžimdi burada iÅŸlerin çatallaÅŸtığını görüyoruz. Demek ki, kan kanla yunmaz sözü karşımıza iki farklı düzlemde çıkıyor. Ä°lki, doÄŸrudan yumak (yıkamak) sözcüÄŸüyle baÄŸlantılı... Üstümüze, kumaşımıza kan bulaÅŸmışsa o kan bulaşığını kanla yuyarak gideremeyiz.
Ancak kan dökmekten veya kan dökülmekten murat, yaralama, öldürme gibi bir fiili karşılıyorsa, bu durumda ne olacak? Yaralama ve öldürme fiilleri kasıtla iÅŸlenmiÅŸse ve o fiillere ceza vermek gerekiyorsa, ceza da kısas uygulamak suretiyle yerine getiriliyorsa, kanı kanla yumak kaçınılmaz olarak karşımıza çıkacaktır.
Ancak dökülen kanın kanla yunması, suç iÅŸlenmesi halinde yasal süreçten geçmek suretiyle yerine getirildiÄŸinde hukukî olur. Aksi takdirde, yani olay kan davası biçiminde geliÅŸirse, iÅŸte tam da bu noktada kanın kanla yunmayacağına iliÅŸkin fehvanın isabetli olduÄŸu yere gelmiÅŸ oluruz.
Ama benim derdim, kanın kanlı yunması ya da yunmaması olayı deÄŸil. Kan dökmenin suç iÅŸleme kastıyla, baÅŸka bir deyiÅŸle ÅŸiddet içerikli olması durumunda sonucun ne olacağı keyfiyeti...
Çağımız, ÅŸiddetin nerdeyse olaÄŸan sayıldığı bir dönemeçten geçiyor.
Kanı kanla yumak salık verilmiyor; ama ÅŸiddet ÅŸiddeti doÄŸurur, sözünü nereye koymalı?
Elbette ÅŸiddete ÅŸiddetle karşılık vermeyi salık vermiyoruz. Ama ÅŸiddet kullananlar, ÅŸiddetle karşılık göreceÄŸini akılda tutmalıdır.
Åžiddete ÅŸiddetle karşılık vermek insanın doÄŸal, yani hayvanca yanıyla ilgilidir. Åžiddete ÅŸiddetle karşılık vermek, öfkesine yenilmeyi tazammun eder. Allah Resulü, öfke anında yürüyorsanız durun, duruyorsanız oturun, oturuyorsanız yatın tavsiyesinde bulunuyor. Konum deÄŸiÅŸtirmeyi öneriyor. Aksi takdirde insanın hayvanca yanının galip geleceÄŸini, yani ÅŸiddete yöneleceÄŸini ima ediyor.
20. yüzyılın temel özelliÄŸi ÅŸiddet fiiliyle resmediliyor... Yalnızca Büyük savaÅŸları amaçlamıyorum; mevzii savaÅŸlar da öyle... Terör örgütleri, çağımızda olduÄŸu kadar hiçbir dönemde böylesine siyasanın enstrümanı haline getirilmemiÅŸtir. Kan kanla yunmuyor, fakat ÅŸiddet ÅŸiddetle ifna ediliyor.
Gene de genellemeden kaçınmamız gerektiÄŸini hesaba katmalıyız. Nitekim bu ülkede uzun yıllar ÅŸiddet uygulayan bir örgüt, meselesini barış yoluyla çözümlemenin imkân dâhilinde bulunduÄŸunu görmeye baÅŸlıyor. Peki, bunca kan dökülmesine ne demeli? Onun vebali kime sorulmalı? Bu sorunun cevabı da verilecektir bir gün, verilmelidir.
YENÄ°ÅžAFAK
Henüz yorum yapılmamış.