Dünyanın bilinen en eski kadın teşkilatı: Bacıyan-ı Rum
Zaviye kuran ve idare eden bu kadınların faaliyetlerini Bâciyân-ı Rûm'un Anadolu'nun İslâmlaşmasında ve Türkleşmesinde ortaya koydukları hizmetler çerçevesinde değerlendirebiliriz. Nitekim Barkan, Âşıkpaşazâde'nin kayıtlarda ismi geçen zaviye şeyhleriyle Bâciyân-ı Rûm'u kastettiği görüşündedir. Vakıf kayıtlarından da anlaşıldığı üzere Anadolu bacılarının tasavvuf yaşantılarının temelinde Horasan menşeli fütüvvet ve melâmet anlayışlarının etkisi gö-rülmektedir. Bacıların fütüvvet anlayışları îsar merkezlidir; fakir ve kimsesizlere yardım etme, kendini hizmete adama, iyiliği yayma, insanları sevip onlara karşı hoş görülü olma şeklinde tezahür etmiştir. Bacı teşkilatı içinde "Fatma" isminin öne çıkması dahi fütüvvet anlayışının bu teşkilata etkisini az da olsa gösteren bir unsurdur.
Toplam 10 / 8. Foto
13'üncü yüzyıl Anadolu'sunda göçmen Türkmen hanımların oluşturduğu bir grup olarak bilinen Bacıyan-ı Rum'u ilk olarak 15'inci yüzyıl Osmanlı tarihçisi Âşıkpaşazâde duyurmuş; fakat tarihi kaynaklarda doğrudan böyle bir teşkilattan söz edilmediği için Bacıyan-ı Rum'un önemi tam olarak kayıtlara geçmemiştir.