Karabekir Paşa Tanıklığında: “Laiklik Lozan’da dayatıldı”

19 Nisan 1919'da Trabzon'a çıktım. Şarktaki askeri vaziyet şöyleydi..." 1. Dünya Savaşı'nın son, İstiklal Savaşı'nın ise ilk zaferini kazanıp Aralık 1920'de Ermenilere imzalattığı Gümrü Antlaşması'yla Doğu'da güvenliği sağlayan ve Batı cephesine asker ve silah yollayan Kâzım Karabekir Paşa, Millî Mücadele'nin başlangıcındaki hayatî rolüne böyle vurgu yapıyor. Ancak tarih kitaplarımızdan adı neredeyse silinmiş olan Paşa, yalnız Mustafa Kemal Paşa'dan önce Anadolu'ya gidip Millî Mücadele'yi başlattığını yazmakla kalmamış, aynı zamanda Tek Adam yönetiminin milletin özgürlüğünü nasıl boğduğunu ve İslam'dan uzaklaşma fikrinin Lozan'da kimler tarafından dayatıldığını da açıklamış, bu yüzden kitabı yakılarak ve idamla yargılanarak cezalandırılmıştı. Derin Tarih dergisi ilk sayısında, 'Kâzım Karabekir dosyası'nı açarak yakın tarih sorgulamalarını başlatıyor.
Kâzım Karabekir Paşa yakın tarihimizin kırılma noktalarından birinde yaşamış, 1. Dünya Savaşı'nın Kafkaslardaki son zaferlerine imza atmış, 19 Nisan 1919'da Trabzon'a çıkarak İstiklal Savaşı'nı başlatmış ve Millî Mücadele'ye ilk zaferlerini hediye etmiş bir kahraman. Anadolu'da Millî Mücadele ateşini yakan ve başarıya ulaştıran en önemli figürlerden olmasına rağmen nedense ders kitaplarında kendisine ancak bir-iki cümlede yer verilir. Bunun da sebebi, resmî tarihe boyun eğmeyen ve mücadelesini idam sehpasının önüne kadar sürdüren nadir cesur yüreklerden biri olmasıdır. Yaşadıkları ve yazdıkları, onu bir dönemin en önemli tanıklarından biri haline getirmiş, üzeri örtülmek istenen gerçekleri gelecek nesillerin de öğrenmesi için canla başla çalışmıştır.
Aşağıya aldığımız ifşaatı, Lozan'ın bilinmeyen bir yönünü birinci elden deşifre etmesi bakımından önemli. Paşa'nın gerek Mustafa Kemal, gerekse İsmet Paşalarla birebir görüşerek ve yer, zaman ve şahit göstererek ortaya koyduğu gibi, Cumhuriyet'in kurucularının Lozan'a ara verildiği tarih olan Şubat 1923 ile Meclis'te kabul edildiği tarih olan Ağustos 1923 arasında dine ve yönetim tarzına bakışları arasında nasıl bir uçurum açıldığını gayet net bir şekilde ortaya koymaktadır. Balıkesir hutbesinde “Anayasamız Kur'an-ı Azimüşşandaki emirlerdir" diyen Mustafa Kemal'den “Kur'an-ı tercüme ettirip Arap oğlunun yavelerini Türklere belleteceğim" diyen bir Mustafa Kemal'e nasıl keskin bir kırılma yaşandığını ve asıl önemlisi, bu kırılmanın sebebinin Lozan'da İngilizler ve Fransızların “Siz Müslüman kaldıkça bağımsızlığınız tehlikeden kurtulmayacak" mealinde tehditvari uyarılarda bulunduklarını, bunun da bazı devletlûlarda İslamiyet'ten uzaklaşma, hatta Hıristiyanlığı benimseme noktasına varan bir değişime yol açtığını en kesin çizgileriyle Karabekir Paşa ortaya koymuştur.

Toplam 8 / 1. Foto