Endülüs'ün sürgün Müslümanları: Moriskolar
Fermanın ardından engizisyon mahkemelerinin ve mahallî yöneticilerin baskıları daha da arttı; özellikle Gırnata'da Moriskoların mülkleri ellerinden alındı. Bunun üzerine, II. Felipe'nin Almanya'da Protestanlar ve Hollanda'da Calvinistler tarafından çıkarılan isyanlarla meşgul olmasını da fırsat bilen Gırnata Moriskoları, vaftiz ismi Hernando de Cordova de Valor olan Muhammed b. Ümeyye'nin (Aben-Humeya) önderliğinde 1568'de ayaklandılar.
Osmanlılardan da İspanya üzerine bir deniz seferi düzenlenmesini talep ettiler. Fakat II. Selim o sırada Kıbrıs'ın fethiyle meşgul olduğundan ancak Cezayir Beylerbeyi Kılıç Ali Paşa vasıtasıyla bir miktar asker, erzak ve silâh yardımı yapabildi.
Yardımın beklenen ölçüde olmaması ve birçok Moriskonun isyandan vazgeçmesi yüzünden hareket bir süre sonra zayıfladı; daha sonra ise Muhammed b. Ümeyye'nin yerini alan Mevlây Abdullah b. Abbo'nun öldürülmesiyle 1571'de isyan sona erdi.
İspanyol idaresi, Gırnata ve civarında yaşayan yaklaşık 84.000 Moriskoyu Osmanlılarla ilişkilerini tamamen kesmek amacıyla ülkenin kuzeyindeki Kastilya'nın kırsal kesimlerine sürdü.
Toplam 15 / 10. Foto
Başlangıcı muhteşem fakat sonu hazin olan bir medeniyettir Endülüs. Bir zamanlar İslam diyarı olan o yerlerde Müslümanların, Yahudilerin ve Hristiyanların 8 asır birlikte yaşadığı bir medeniyet kurulmuştu. Fakat 1492'de Granada'nın düşmesinin ardından bu bölgede büyük acılar yaşandı. Müslümanların İber Yarımadası'ndaki varlığıysa en son Moriskoların 1609 yılında İspanya'yı terk etmesiyle son buldu. Büyük bir zulme uğrayan Moriskolar, engizisyon mahkemelerinde yargılansalar da Müslüman kimliğini sürdürmeye çalıştılar.