Avusturya - Maceristan velihatını vuran suikastiçinin akıbeti ne oldu? (Portre)
1. Suikastı gerçekleştiren Gavrilo Princip’in benliğinin oluşması
Gerçekleştirilen bir eylemin daha çok sonuçlarıyla ilgilensek de kişileri o eyleme götüren süreçleri ve nedenleri hep göz ardı ederiz. Hele ki bu olay iki kişinin ölümüyle sonuçlanıp Birinci Dünya Savaşı’na yol açıyorsa. Ancak biz yine de Princip’i kısaca tanıyıp onu suikaste götüren süreci bilmenin faydalı olacağı kanaatindeyiz. Birinci Dünya Savaşı’nın fitilini ateşleyen adam olarak tanınan Gavrilo Princip, postacı bir babanın yaşayan 3 çocuğundan biridir. Yoksul bir ailenin çocuğu olan Princip, maddi imkânların kısıtlı olmasına rağmen ilköğrenimini Tuzla’da tamamlamasının ardından Bosnasaray’a mektebe giderek burada devrimci fikirler edindi. Ancak ilerleyen dönemlerde ateşli bir Sırp milliyetçisi olan Princip, Sırp ordusuna katılma arzusunda bulundu fakat fiziki yetersizlikten dolayı kabul edilmedi. Sırp milliyetçiliğini etkilemeyen bu olayın ardından siyasi davasına devam eden Gavrilo Princip, Sırbistan’da katıldığı “Kara El” gizli örgütü ile Güney Slavlarını birleştirmek ve Slav devletlerinin birliği ile “Büyük Sırbistan” için faaliyetlerde bulundu. Bu suikast neticesinde Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasına neden olan Gavrilo Princip, suikast sonrası silahıyla öldürmek istese de başarılı olamadı. Gerçekleştirdiği suikast eyleminden dört yıl sonra tüberküloz hastalığından dolayı yaşamını yitirdi.
Toplam 5 / 1. Foto
Özellikle 20. yüzyılda suikastler herhangi bir meseleye dikkat çekmek için kullanılan yaygın ve şiddet eğilimli bir eylemsellik türü olarak karşımıza çıkar. Dönem içerisinde baktığımızda bunun birçok örneği mevcuttur. 1905’te Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından II. Abdülhamid’e karşı düzenlenen bombalı saldırı, İtalyan Kralı Umberto’nun 1900’de anarşist Gaetano Bresci tarafından öldürülüşü, U.S. Başkanı William McKinley’in 1901’de Polonyalı Leon Czolgsz tarafından suikaste uğraması, üst düzey siyasi suikastlerin bazılarıdır. Ancak Balkanlar’daki göze çarpmayan orta ve küçük seviyedeki siyasilere düzenlenen suikast sayısı ortalığı yangın yerine çeviren cinstendi. Sadece Makedonya’da gerçekleşen siyasi suikast sayısı ayda üç haneli rakamları buluyordu. Bu yangın yerinin ortasında gerçekleşen suikastlerden biri var ki dünyayı geri dönülemez bir yola soktu ve küresel bir savaş çıkmasına neden oldu. 28 Haziran 1914 yılında 19 yaşındaki genç bir Sırp olan Gavrilo Princip’in, Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Fransuva Ferdinand’a ve karısına karşı gerçekleştirdiği suikast Birinci Dünya Savaşı’nın fitilini ateşledi.