Finans piyasasından 7 Haziran raporu

Türkiye, 7 Haziran genel seçimlerinin yaklaÅŸmasıyla birlikte dünyanın en büyük yatırım bankaları 'koalisyon' ihtimali üzerine piyasa raporu hazırladı. CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ve AK Parti temsilcilerinin seçimlerdeki 'koalisyon' sözlerine yönelik deÄŸerlendirmeler hazırlanan raporda yer alıyor.

T24'te yer alan habere göre; Türkiye'deki genel seçimlerin piyasalara etkisiyle ilgili raporlarını kamuoyuyla paylaÅŸan dünyanın en büyük yatırım bankalarından Merrill Lynch ile Ä°ngiliz bankası Standard Chartered, ekonomik istikrarın sürmesini ve ekonominin büyümesini, tek parti iktidarının yanı sıra, ErdoÄŸan'ın etkisinin “kısıtlandığı” ve HDP'nin yüzde 10 barajını geçerek Meclis'e girdiÄŸi bir tabloda görüyor. Merrill Lynch, kutuplaÅŸan Türkiye'de koalisyon hükümetinin de "çok da kötü olmayabileceÄŸi"ni dile getiriyor.

"ERDOÄžAN ERKEN SEÇÄ°MÄ° ZORLAYABÄ°LÄ°R"

Genel seçimlerin sonuçlarına dair iki ana belirsizliÄŸe (AK Parti'nin anayasayı deÄŸiÅŸtirecek ve Türkiye'yi baÅŸkanlık sistemine geçirecek koltuk sayısını elde edip edemeyeceÄŸi ve HDP'nin barajı geçip geçemeyeceÄŸi) dikkat çeken Merrill Lynch raporu, bu belirsizliklerin HDP'nin durumunun AKP'nin koltuk sayısına yapacağı etki noktasında kesiÅŸtiÄŸini belirtiyor.

“Farklı senaryolarla sonuçlanabilecek olan seçimlerle ilgili en sık sorulan soru ÅŸu: ‘Piyasalar için hangisi iyi?' Ortak görüÅŸ, piyasalar için en yararlı olanın AKP'nin tek başına iktidar olması, ancak anayasayı deÄŸiÅŸtirebilecek koltuk sayısına sahip olmaması yönünde. Benzer bir bakış açısıyla, AKP'nin tek başına iktidar olamaması da en kötü senaryo” diyen raporda, Merrill Lynch'in iyi ve kötü senaryolara dair bazı çekinceleri olduÄŸu belirtilerek ÅŸu ifadeler kullanılıyor:

“CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'ın Türkiye'yi baÅŸkanlık sistemine geçirme yönündeki tutkusunun kolayca azalacağını düÅŸünmenin kolaycılık olduÄŸuna inanıyoruz. ErdoÄŸan, mevcut 'güçlü baÅŸbakan-güçlü cumhurbaÅŸkanı' sisteminin zararlı olduÄŸu konusunda sıkça konuÅŸuyor. AKP üzerindeki mevcut etkisi düÅŸünüldüÄŸünde, baÅŸkanlık sisteminin önünü açan yeni bir anayasa yapılmasını ÅŸart koyarak, daha düÅŸük bir seçim barajıyla, erken seçime gidilmesi konusunu zorlayabilir."

"KOALÄ°SYON HÜKÜMETÄ° ÇOK DA KÖTÜ OLMAYABÄ°LÄ°R"

“MHP, AKP'yle koalisyon yapılması noktasında potansiyel bir aday olmaya devam ediyor. Türkiye'deki dönemsel yatırımcılar, koalisyon hükümetleriyle ilgili pek de iyi olmayan anılara sahip. AKP, koalisyon hükümetinin Türkiye için büyük bir geri adım olacağını sürekli hatırlatarak oy toplamaya devam ediyor."

“Åžeytanın avukatlığına soyunarak belirtirsek, son kertede koalisyon hükümeti çok da kötü olmayabilir. Türkiye halkı son yıllarda oldukça kutuplaÅŸtı. Kürt sorunu gibi birçok problemin çözüme ulaÅŸması için, çoÄŸunluÄŸun tahakkümü yerine yeni ve daha demokratik bir anayasaya ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca, daha önce de belirttiÄŸimiz gibi MHP, eski Merkez Bankası BaÅŸkanıDurmuÅŸ Yılmaz ve Kalkınma Bakanlığı MüsteÅŸar Yardımcılığı görevini yapmış olan Erhan Usta gibi isimlerin de içinde bulunduÄŸu güçlü ve piyasa dostu ekonomik bir takımın duyurusunu yaptı.”

Türkiye'nin makro dengelerine odaklanılması gerektiÄŸine vurgu yapan Merrill Lynch raporu, gayri safi milli hasıladaki büyümenin yavaÅŸlamasına, Türkiye'nin yatırım hikâyesindeki yapışkan enflasyona ve özel sektörün artan borçlanmasına dikkat çekiyor.

BaÅŸbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Mehmet ÅžimÅŸek'in seçim sonrası kabinede yer almayacağını, bunun da sorun olmadığını vurgulayan Merrill Linch, son olarak ÅŸu tespitte bulunuyor:

“Åžunu da not etmek gerekir ki, piyasaların kaybetmek istemediÄŸi, ‘ekonominin mevcut rüya takımı', seçimlerden sonra devam etmesi beklenmeyen son 5 yıllık global desteÄŸe raÄŸmen, bu makro problemler karşısında zafer elde edebilmiÅŸ deÄŸil.”

"BU SEÇÄ°MLER AKP'NÄ°N YARIÅžININ ZÄ°RVE NOKTASI"

Standard Chartered'ın Türkiye'deki seçimlere yönelik 21 Mayıs tarihli raporu da, Merill Lynch'le benzer; AK Parti'nin ekonomi kurmaylarının ifadelerine ise pek benzer olmayan tespitler barındırıyor.

"Bu önemli seçim, AKP ile onun seçimleri anayasayı deÄŸiÅŸtirmek ve Türkiye'yi baÅŸkanlık sistemine geçirmek isteyen lideri Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın 13 yıl önce baÅŸlattığı politik yarışın doruk noktası olacak" ifadesine yer verilen rapor da, Merrill Lynch raporunda olduÄŸu gibi, seçimlerin kilit noktası olarak HDP'nin oy oranına dikkat çekiyor.

HDP'nin barajı geçip geçmemesinin Meclis'teki koltuk dengelerini ciddi anlamda etkileyeceÄŸini belirten rapor, AK Parti'nin Meclis'in yüzde 60'ından fazlasına hakim olması durumunda gücün ErdoÄŸan'ın çevresinde toplanacağını ve bu durumun da ekonomik karar alma mekanizmasını artan bir hızla ortodoksluktan uzaklaÅŸtıracağını ifade ediyor.

Ekonomik büyümenin zayıflığına karşın Türk Lirası'nın son dönemlerde düzene girdiÄŸine dikkat çeken rapor, bu tablonun çoÄŸunlukla dış etkenlere baÄŸlı olduÄŸunu ve cari açığın bu durumu hassaslaÅŸtırdığını belirtiyor. Yatırımcıların Türkiye'yle bağının "güven" üzerine kurulu olduÄŸuna dikkat çeken Standad Chartered, sandıktan anayasayı destekleyen bir statüko çıkmasının ekonomik yenilenmenin önünü açabileceÄŸini söylüyor.

PÄ°YASALAR HDP Ä°LE Ä°LGÄ°LENÄ°YOR

Standard Chartered, seçimlere dair en "piyasa dostu senaryo" olarak HDP'nin barajı geçtiÄŸi ve AKP'nin 276-300+ milletvekiline sahip olduÄŸu tabloya iÅŸaret ediyor. HDP'nin barajı geçemediÄŸi ve elde etmesi beklenen koltukların yüzde 90'ının AKP'ye geçtiÄŸi bir senaryonun gerçekleÅŸme ihtimalinin de var olduÄŸuna dikkat çeken Standard Chartered raporu, bu durumun Merkez Bankası üzerindeki baskının devam etmesi anlamına geleceÄŸini ve Türk Lirası'nın bu durumdan negatif yönde etkileneceÄŸini belirtiyor.

Her ne kadar CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve AKP'nin ekonomi kurmayları, tek parti iktidarı olmaması durumunda "ülke ekonomisinin çökeceÄŸi", "10-20-30 yıl geriye gideceÄŸi", "yatırımcıların ülkeden kaçacağı" gibi senaryoları dillendirmeye devam etse de, dün yayımlanan iki rapora bakıldığında, piyasaların Türkiye'ye dair korkularının iktidarla paralel olmadığını görmek mümkün. Raporlar, mevcut hükümetin durumundan çok, HDP'nin barajı geçip geçemeyeceÄŸiyle ilgileniyor.