Kıbrıs'ta 'güven arttırıcı önlemler' dönemi

Yedi aylık aranın ardından yeniden baÅŸlayan Kıbrıs müzakerelerinde ilk toplantı sona erdi. KKTC’nin yeni cumhurbaÅŸkanı Mustafa Akıncı ve Rum lider Anastasiadis BM kontrolündeki ara bölgede bir araya geldi. Liderler, bugüne kadar ilerlenen konuların üzerinden geçti ve gelecek dönemde müzakerelerin yapısını konuÅŸtu. Alınan öncelikli karar, güven arttırıcı önlemlere odaklanmak oldu.

Vize formları kalkıyor

Güven arttırıcı önlemler kapsamında iki lider ilk toplantıda bir dizi karar aldı. Buna göre Rum lider Nikos Anastasiadis adanın kuzeyindeki 28 mayın tarlasının haritalarını açıklayacak. Akıncı da, Rum tarafından KKTC’ye geçiÅŸlerde sınırda verilen vize formlarının yarından itibaren kalkacağını ilan etti.

KKTC Hükümeti'nin aldığı bir karar sonucu artık 'kimlik' belgesini gösteren yurttaÅŸlar, ilgili görevlinin 'not almak' düzeyinde yapacağı bir iÅŸlemle güneye geçebilecek, aynı ÅŸekilde güneyden gelenler de aynı kolaylıktan yararlanacak.

Kuzey Kıbrıs'taki uygulama, böylece, güneydeki prosedüre eÅŸ bir noktaya taşındı. Yeni uygulama ile araçla geçiÅŸlerde artık araçtan inmek zorunluluÄŸu da olmayacak. Uygulama 16 Mayıs'tan itibaren yürürlüÄŸe girecek. Yeni uygulama Kuzey'den Güney'e yedi sınır kapısında aynı ÅŸekilde uygulanacak.

GörüÅŸmelerin ardından BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon’un Kıbrıs Özel Temsilcisi Espen Barth Eide, güven arttırıcı önlemlerin iki toplumun yakınlaÅŸması için önemli olduÄŸunu belirtti. Ä°ki liderin de kayıp ÅŸahısları konusunda birlikte çalışmaya devam etmek için istekli olduÄŸunu söyledi.

GörüÅŸmeler iki haftada bir olacak

Åžubat 2014’te baÅŸlayan müzakerelerde, görüÅŸme sıklığı konusunda anlaÅŸmazlık yaÅŸanmış, Türk tarafı ayda iki kez bir araya gelmek isterken liderler ancak bir aydan uzun sürede görüÅŸmelerini tekrarlayabilmiÅŸlerdi. Bu kez görüÅŸmelerin iki haftada bir yapılması konusunda iki taraf anlaÅŸtı. Bir sonraki toplantının 28 Mayıs’ta yapılmasına karar verildi.

Eide, Rum ve Türk tarafının müzakerecilerinin ise daha sık görüÅŸeceÄŸi bilgisini verdi.

Yaklaşık dört saat süren görüÅŸmede, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Lisa Buttenheim'in yanı sıra Kıbrıs Türk tarafının müzakerecisi Özdil Nami ve Kıbrıslı Rum müzakereci Andreas Mavroyiannis de hazır bulundu.

Eide, liderlerin 23 Mayıs'ta sosyal içerikli bir yemekte bir araya geleceÄŸini de açıkladı.

Ä°lk kez 11 Mayıs’ta yemekte bir araya geldiler

Kıbrıs Rum yönetimi Ada'da tek taraflı ilân ettiÄŸi Münhasır Ekonomik Bölge'ye Türkiye'nin savaÅŸ gemileri sokmasını gerekçe göstererek, 8 Ekim 2014'te müzakerelerden çekilmiÅŸti. Türk bandıralı sismolojik araÅŸtırma gemisi Barbaros Hayrettin PaÅŸa, 20 Ekim sabahı KKTC ile Türkiye’nin yaptığı anlaÅŸma çerçevesinde Münhasır Ekonomik Bölge’ye girerek doÄŸalgaz arama çalışmalarına baÅŸlamıştı.

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide'nin temasları ve Barbaros Hayrettin PaÅŸa gemisinin arama faaliyetlerini durdurmasının ardından görüÅŸmelere tekrar baÅŸlanacağı açıklanmıştı. Nisan’da KKTC’de yapılan cumhurbaÅŸkanlığı seçiminin ardından iki lider ilk kez 11 Mayıs’ta ara bölgedeki çalışma yemeÄŸinde bir araya gelmiÅŸti.

Ada'nın garantör devletlerinden Türkiye, Kıbrıs sorununun alt baÅŸlığı haline gelen doÄŸalgaz konusunda Kıbrıs Rum yönetiminin tek taraflı adım atmasına karşı çıkıyor, DoÄŸu Akdeniz’deki doÄŸalgaz kaynaklarından Ada'nın tamamının yararlanmasını istiyor ve gelirlerin paylaşımı konusunda ortak noktaya varmaya çalışıyor.

Kaynak: Al Jazeera, DHA ve AA