Kerry: Siyasi dönüşüm olmadan Suriye'ye barış gelmez

ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov, Rusya'nın Soçi kentindeki görüÅŸmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Kerry, ABD ve Rusya’nın, Suriye’den kimyasal silahların çıkartılması konusunda önemli iÅŸbirliÄŸi yaptığını ama ülkede hala masum insanlara yönelik potansiyel saldırı haberlerini iki tarafın da gördüÄŸünü kaydetti. 

Bunun yanında, bölgede aşırılık yanlılarının yaydığı tehdidin büyüdüÄŸüne iÅŸaret eden Kerry, “ABD olarak, siyasi bir dönüÅŸüm, çözüm olana kadar Suriye’ye barışın gelmeyeceÄŸine inanıyoruz. Ä°htiyaç duyulan, Suriyeliler tarafından ve Suriyeliler için müzakere edilen ve dış güçler tarafından da desteklenen ve kolaylaÅŸtırılan bir siyasi çözüm. Dolayısıyla, bugün, ABD ve Rusya’nın önümüzdeki günlerde bu konuda nasıl birlikte çalışabileceÄŸini ayrıntılı ÅŸekilde konuÅŸtuk” dedi.

Bir soru üzerine, iki tarafın da Suriye’deki durumun giderek daha sürdürülemez ve bölge için tehlikeli olduÄŸunu kabul ettiÄŸini ifade eden Kerry, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

"Ä°ki taraf da Suriye’de DAEÅž’in yükseliÅŸi ve diÄŸer aşırılık gruplarının artan çabalarının sadece Esed rejiminin kendisini deÄŸil, neticede bölgeyi de tehdit ettiÄŸinde mutabıkız. Laik, devlet kurumlarını muhafaza eden, barış ve istikrara dönüÅŸüm saÄŸlayan ve Suriye halkı ile tüm azınlıkları koruyan bir hükümeti (öngören) Cenevre ilkelerini uygulayabilmek için gerekli olan her ÅŸeyi yapmaya hazır, istekli ortaklar bulmak hepimiz için daha da ivedi hale geldi. Amacımız bu ve buna ulaÅŸmak için çabalarımızı müÅŸterek olarak iki katına çıkarmaktır."

"Minsk anlaÅŸması uygulanırsa yaptırımlar geri çekilir"

GörüÅŸmede Libya, Yemen ve ABD BaÅŸkanı Barack Obama’nın Körfez ülkeleriyle yapacağı zirve gibi diÄŸer bölgesel konuları da ele aldıklarını belirten Kerry, Ukrayna’nın üzerinde de durulduÄŸunu söyledi.

Kerry, bu noktada ABD olarak Minsk anlaÅŸmalarının barış için en iyi yol olduÄŸuna inandıklarını dile getirerek, “Bu anlaÅŸmalar tam olarak uygulanmalı ve bu ne kadar çabuk olursa o kadar iyi” diye konuÅŸtu.

Kerry, ayrıca, “Minsk anlaÅŸması tamamen uygulandığında veya uygulanırsa, (o zaman) ABD ve AB’nin (Rusya'ya yönelik) yaptırımlarının kaldırılmasına baÅŸlanacak” ifadesini kullandı.

Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Petro PoroÅŸenko'nun Donetsk Havaalanı'nın geri alınmasına yönelik sözlerinin sorulması üzerine Kerry, "EÄŸer PoroÅŸenko, böyle bir zamanda güç kullanımını savunuyorsa, kendisini, Minsk anlaÅŸmalarını ciddi riske atacak bu tür bir eylemde bulunmaması için iki kere düÅŸünmeye güçlü biçimde çağırıyorum" diye konuÅŸtu. 

S-300'ü görüÅŸmediler

Rusya’nın, Ä°ran'a S-300 füze savunma sistemi teslimatını askıya alan kararı iptal etmesiyle ilgili soru üzerine Kerry, bu konuya dair ABD’nin kaygılarının bilindiÄŸini söyledi.

GeçmiÅŸi 5 yıl öncesine dayanan bu transfere BM tasarısında izin verildiÄŸini hatırlatan Kerry, “Dolayısıyla, buradaki soru herhangi bir kuralın veya kanunun ihlal edilip edilmediÄŸi deÄŸil, bunun zamanlaması ve etkisi. Bu konuyu daha önce görüÅŸtük, o nedenle bugün tekrar ele almadık” diye konuÅŸtu.

"Minsk anlaşmasının uygulanmasında hemfikiriz"

Rusya DışiÅŸleri Bakanı Lavrov da Kerry’nin hem kendisiyle hem de Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin ile görüÅŸmesinde modern dünyadaki terörle mücadele, güvenlik ve istikrara yönelik birçok konuyu ele aldıklarını söyledi.

Toplantılarındaki en önemli meselelerden birinin Ukrayna’da yaÅŸanan geliÅŸmeler olduÄŸunu belirten Lavrov, meselenin barışçıl ÅŸekilde, Minsk anlaÅŸmasının tam uygulanmasıyla mümkün olduÄŸuna dair ortak görüÅŸlerini dile getirdiklerini ifade etti. Lavrov, 12 Åžubat’taki Minsk anlaÅŸmasının hükümlerinin yerine getirilmesinde hem Kiev hem de Donetsk ve Luhanks yönetimleriyle gerçek diyaloÄŸun kurulmasının önemine vurgu yaparak, “Bakan Kerry ve ben, Minsk anlaÅŸmasında mutabık kalınan tüm konuların uygulanması gerektiÄŸinde hemfikiriz” diye konuÅŸtu.

Lavrov, görüÅŸmede Suriye meselesinin çözüme kavuÅŸturulmasını da konuÅŸtukları dile getirerek, “Cenevre’de 30 Haziran’da (2012) benimsenen mutabakatın yerine getirilmesine yardımcı olacak bir sürecin baÅŸlatılmasını saÄŸlamaya dönük çabalarımızı sürdürmeyi veya hatta artırmayı kararlaÅŸtırdık” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Suriye krizine iliÅŸkin bir soru üzerine de Lavrov, bu noktada Moskova’nın Washington ile pozisyonunun çok benzer olduÄŸuna vurgu yaptı. Lavrov, Suriye’deki muhalifler arasında ayrılıklara bakıldığında, bu gruplar üzerinde etkisi olan dış aktörlerin onları müzakerelere devam etmeye ve Cenevre mutabakatını uygulamaya teÅŸvik etmesi gerektiÄŸini savunarak, “Soruna iliÅŸkin çeÅŸitli düÅŸüncelerimiz var. Rusya ve ABD arasında ve bu süreçte yer alabilecek bölgedeki diÄŸer ülkelerle görüÅŸmelerimizi sürdüreceÄŸimizi ümit ediyorum” dedi.

"IŞİD ve Nusra Cephesi çok tehlikeli"

IŞİD ve Nusra Cephesi’nin eylemlerini görüÅŸmede ele aldıklarını ifade eden Lavrov, bu grupların etkinliklerini "çok tehlikeli" olarak nitelendirdi.

Lavrov, “Bu silahlı gruplar daha da güçlü hale geliyor ve sadece OrtadoÄŸu’daki barışı deÄŸil bunun ötesindekini de tehdit ediyor. Çabalarımızı birleÅŸtirmenin ve birlikte daha etkili biçimde eylemde bulunmanın gerekliliÄŸine mutlak surette inanıyoruz” yorumunu yaptı.

Lavrov, Kerry ile Ä°ran’ın nükleer programına iliÅŸkin meselenin çözümü, Yemen, Libya ve diÄŸer OrtadoÄŸu ülkelerindeki durumun yanı sıra Afganistan ve Kore yarımadasındaki geliÅŸmelere iliÅŸkin fikir alışveriÅŸinde de bulunduklarını belirtti.

"Rusya ve ABD arasındaki iÅŸbirliÄŸinin sürmesi gerekiyor"

Ä°ki ülke arasında uzun yıllardır görüÅŸ ayrılıkları bulunduÄŸu konuların varlığına da dikkati çeken Lavrov, ÅŸunları kaydetti:

“Bazen farklı fikirlerimiz oldu ve sorunlara yönelik mutabakata varamadık. Ancak Rusya ile ABD arasında iliÅŸkiyi daha fazla zarara uÄŸratacak herhangi bir adımın atılmasından kaçınılmasının kesinlikle gerekli olduÄŸunu düÅŸünüyoruz. Özellikle birçok uluslararası problemin çözümünün Rusya ve ABD’nin ortak çabalarına baÄŸlı olduÄŸunu düÅŸündüÄŸümüzde, ülkelerimiz arasındaki iÅŸbirliÄŸinin sürmesi gerektiÄŸine inanıyoruz. Bugünkü görüÅŸmelerin ana sonuçlarından birinin de bu olduÄŸunu düÅŸünüyorum.”

Putin'le de görüÅŸtü

Kerry, Soçi'de Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin ile de bir araya geldi. Toplantısının ardından Twitter hesabından açıklamalarda bulunan John Kerry, "Putin ve Lavrov ile Ä°ran, Suriye ve Ukrayna gibi önemli konularda samimi görüÅŸmeler yaptıklarını" kaydetti.

Kerry, ABD ve Rusya'nın ivedilikle ele alınması gereken global konularla uÄŸraÅŸtıkları için iki ülke arasındaki iletiÅŸim kanallarının açık tutulmasının önemli olduÄŸunu belirtti.

Kaynak: AA