Barzani koltukta kalacak mı?

Irak Bölgesel Kürt Yönetimi BaÅŸkanı Mesut Barzani, 2005 yılında halk tarafından, 2009'da ise Parlamento'daki milletvekillerinin oylarıyla IKBY BaÅŸkanı seçilmiÅŸti. Barzani'nin 2013 yılında görev süresi doldu. Ancak IKBY Parlamentosu, Barzani'nin görev süresini 20 AÄŸustos 2015'e kadar uzattı. Parlamento, ÅŸimdi ikinci kez Barzani'nin görev süresini uzatmaya hazırlanıyor.

Irak’taki Kürt bölgesindeki siyasi partiler arasında Barzani’nin göreve devam edip etmeyeceÄŸine dair görüÅŸmeler sürüyor.

Türkmenler, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) BaÅŸkanı Mesut Barzani’nin görev süresinin uzatılmasına destek veriyor.

Irak Türkmen Cephesi Milletvekili Aydın Maruf, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “DAEÅž krizinin yaÅŸandığı bir dönemde siyasi, askeri ve diplomatik tecrübesi olan Barzani’nin Bölgesel BaÅŸkanlık koltuÄŸunda kalması isabetli olacaktır. Biz böyle bir dönemde Barzani’nin görevini bırakmasına sıcak bakmıyoruz” dedi.

Irak Türkmen DeÄŸiÅŸim Listesi Milletvekili Muhammet Ä°lhanlı da "Türkmenler, Barzani’nin görevde kalmasından yana. Türkmenlere en yakın, onlara en iyi yaklaÅŸan lider Mesut Barzani'dir. Onun için Barzani'nin tekrar seçilmesini istiyorlar" diye konuÅŸtu.

Merkezi Irak hükümetiyle kıyaslandığında Barzani'nin komÅŸu ve Batı ülkeleriyle daha iyi iliÅŸkiler kurduÄŸuna dikkati çeken Ä°lhanlı, "Barzani, baÅŸka ülkelerle iliÅŸkileri geliÅŸtirmede Irak'taki diÄŸer liderlerden daha baÅŸarılıdır. Özellikle Türkiye ile kurduÄŸu sıcak iliÅŸkiler çok önemlidir. Ayrıca Ä°ran ve baÅŸka ülkelerin, bu bölgeye hakim olmasını engelledi" ifadelerini kullandı.

‘Süreyi uzatmak tek çözüm’

Ä°lhanlı, Barzani'nin görev süresini uzatmaktan baÅŸka çözüm olmadığını dile getirerek, ÅŸöyle devam etti:

"Irak'taki savaÅŸ ÅŸartları ve ekonomik kriz malum. Bu ÅŸartlarda yeni bir seçimin yapılması maliyetli olur. Åžu an en iyi çözüm Barzani'nin görev süresini uzatmak. Ki siyasi partiler de buna sıcak bakıyor. Bunun için tek yapılması gereken anayasada bir deÄŸiÅŸiklik yapmak."

DiÄŸer siyasi partilerin de Barzani'nin görevde kalmasına destek verdiÄŸini aktaran Ä°lhanlı, ÅŸunları kaydetti:

"Celal Talabani'nin lideri olduÄŸu Kürdistan Yurtseverler BirliÄŸi (KYB) ile NoÅŸirvan Mustafa'nın genel baÅŸkanı olduÄŸu Goran Hareketi, Barzani'nin görev süresinin uzatılmasına sıcak bakıyor. Ancak her iki parti seçim sisteminin deÄŸiÅŸtirilmesini istiyor. Bölgesel BaÅŸkanın halk tarafından deÄŸil Parlamento'da seçilmesini talep ediyorlar. Ayrıca Parlamenter sisteme geçilerek, Bölgesel BaÅŸkana ait olan birçok yetkinin Meclis'e devredilmesini istiyorlar."

Kürt Bölgesel Parlamentosu 111 milletvekilinden oluÅŸuyor. KDP 38, Goran 24, KYB 18, Yekgirtu 10, Ä°slami Toplum Partisi 6 sandalye ile parlamentoda temsil ediliyor. DiÄŸer sandalyelere ise küçük partiler ve kota uygulanan azınlıklar sahip.

Belirleyici unsur anayasa

Al Jazeera’den Can Hasasu'ya konuÅŸan Kürdistan Ä°slam BirliÄŸi Åžura Meclisi Üyesi Usama Cemil, Kürt parlamentosundaki partilerin, bölgesel hükumetin baÅŸkanlık yasasını görüÅŸmek üzere toplandığını söyledi. Mesut Barzani’nin baÅŸkanlığının uzatılması konusunda herhangi bir görüÅŸme yapmadıklarını söyleyen Cemil, baÅŸkanlıkla konusunda belirleyici unsurun anayasa olduÄŸunu söyledi:

“Åžu anki bölgesel hükümet anayasasına göre Kürt bölgesi baÅŸkanını halk seçiyor. Oysa Irak meclisinde parlamentoyu halk, cumhurbaÅŸkanını da parlamento seçiyor. Kürt parlamentosundaki partilerden bir komisyon oluÅŸturduk ve bu komisyon baÅŸkanlık seçimiyle ilgili anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi yapılıp yapılmayacağını görüÅŸüyor.”

Bölgesel Kürt Anayasasına göre bölge baÅŸkanının görev süresi iki dönemle sınırlı. Cemil, anayasada baÅŸkanlık yasası ile ilgili deÄŸiÅŸiklik yapıldıktan sonra bu konunun da ele alınacağı kanısında:

“Åžu anki koÅŸullarda Sayın Barzani’nin adaylığı söz konusu deÄŸil. Irak devlet baÅŸkanı için de aynı sınırlama geçerli. Ama baÅŸkanı meclisin seçmesine karar verilirse, o vakit, Mesut Barzani’nin yeniden aday olmasıyla ilgili koÅŸulları görüÅŸürüz. Ancak ÅŸu anda sürenin uzatılması ile ilgili bir konu gündemimizde yok.”

KYB: Barzani ABD’den dönünce netleÅŸecek

Kürdistan Yurtseverler BirliÄŸi Siyasi Büro Üyesi Sadi Ahmed Pira, konunun oluÅŸturulan komisyonda görüÅŸüldüÄŸünü ancak ÅŸu ana kadar paylaşılabilir bir sonuçlarının olmadığını söyledi:

“Kürdistan Demokrat Partisi’nden (KDP) bir grubun çaÄŸrısı ile baÅŸkanlık yasası yeniden görüÅŸülüyor. Sayın Barzani’nin görev süresinin uzatılması ile ilgili henüz bir ÅŸey yok. BaÅŸkan halk seçimi ile mi belirlenecek yoksa parlamentoda mı onu görüÅŸüyorlar. Sayın Barzani’nin Amerika ziyaretinden dönmesiyle birlikte bu konu hakkında daha net ÅŸeyler söyleyebileceÄŸiz.”

Goran: Ä°simler deÄŸil sistem önemli

Bölgesel Kürt Hükumetinin en güçlü muhalefet partisi olan Goran (DeÄŸiÅŸim) üyesi Dr. Süleyman Cafer, Kürt partilerin baÅŸkanı deÄŸil sistemi görüÅŸmek için bir araya geldiÄŸini belirtti:

“Kürt partiler anayasada bazı deÄŸiÅŸiklikleri görüÅŸmek için bir araya geldi. Bu komisyon isimleri deÄŸil, sistemi konuÅŸmak için toplandı. Bütün tarafların uzlaÅŸmasıyla baÅŸkanlık sisteminden parlamenter sisteme geçmeyi umuyoruz. Komisyon henüz bir sonuca ulaÅŸmadı. Dolayısıyla da bir ÅŸey söylemek için henüz erken.”

Kaynak: Al Jazeera ve AA