Yine başmühendisi işaret ettiler

Akhisar Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı tarafından yürütülen soruÅŸturma kapsamında 8 tutuklu, 37 tutuksuz sanık hakkında Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davada, 13 Nisan Pazartesi günü baÅŸlayan ilk duruÅŸmada dördüncü oturum açıldı.

DuruÅŸmada savunma yapan emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik, yaÅŸamını yitiren baÅŸmühendis Mehmet Efe’yi iÅŸaret edip onun talimatlarıyla görev yaptığını söyledi.

Çelik suçlamalara karşı savunmasında ÅŸunları söyledi:

"Ben 15 yıldır bu ÅŸirkette çalışıyorum ve emniyet teknikeriyim. Emniyet birimi Mehmet Efe’ye baÄŸlı olarak 13 maden mühendisi ve 6 teknikerden oluÅŸur. Ayrıca 75’e yakın iÅŸçi ve usta vardır. Ocak genelinde Mehmet Efe’nin verdiÄŸi talimatlarla emniyet kurallarını takip ederiz. Emniyet birimi olarak kül verme, ayak yapma, baraj yapmak, havalandırma kapısı açmak, soÄŸutma iÅŸlerini yaparız. Bütün iÅŸçi arkadaÅŸlarımız nerede, ne yapacaklarını bilen kiÅŸilerdi."

BilirkiÅŸi raporuna itiraz etti

Madenlerdeki yangın türlerinden ve çalışma sistemlerinden bahseden Çelik, bilirkiÅŸilerin raporlarındaki sensörler ve sensör deÄŸerlerindeki farklılıklarla ilgili deÄŸerlendirmesine katılmadığını belirterek, "BilirkiÅŸinin bu yöndeki raporuna itiraz ediyorum. Kabul etmiyorum. Ekip olarak yangın konusunda çok hassastık" dedi.

'Ben bakmıyorum'

Hakimin defterler arasındaki uyumsuzlukla ilgili sorusuna Çelik ÅŸöyle cevap verdi: 

"S panosunun bulunduÄŸu bölgede sabit emniyet vardiya amiri vardı. Vardiye amirleri tertip verir. Aynı bölgeye aynı kiÅŸiler gider. O gün vardiya amiri Hüseyin Demir vardı. Sensör deÄŸerlerini baÅŸmühendis Mehmet Efe deÄŸerlendirir. Ben bakmam. Ocak içerisindeki sensör deÄŸerlerini vardiya amirleri kendi defterlerinde kayıt altına alır. Benim üzerimde seyyar alet vardır. O sinyal verirse müdahale ederim. Ayrıca ocak içerisinde geçtiÄŸim yerlerde sabit sensörlerle karşılaÅŸtırırım. EÄŸer fark varsa o sensörün deÄŸiÅŸtirilmesini saÄŸlarım. Ben defter ve sabit sensörler arasındaki farklar için deftere bakmadım."

'Dumandan ilerleyemedim'

Çelik kaza günü yaÅŸananları ise ÅŸöyle anlattı:

"Biraz ilerlediÄŸim zaman yangının olduÄŸu alana yaklaÅŸtım. Üstü gri alt tarafı ise siyah olan bir duman vardı. Duman burada türbüle oluyordu. Sıcaklıklarda insanın yüzüne vuruyordu. Ben böyle olduÄŸunu bilmiyordum. Yeraltındaki durumu tahmin etmedim. Duman ve sıcaklık vardı ama alevleri görmedim. YoÄŸun dumandan ilerleyemeyeceÄŸimi anladım ve geri çıktım. Ancak beÅŸinci gün bilirkiÅŸilerin gidemediÄŸi yere gittim. Buralarda yangın yoktu. Tüm ülkenin gözü buradaydı ve yukarıdaki sayı ile elimizdeki cesetler tutmuyordu. Bakmadığımız bir tek yangınının çıktığı yer kalmıştı. Bizler de tüm riski göze alıp oradaki arkadaÅŸlarımızı çıkardık." 

Ailelerden tepki

Çelik’in savunmasında sürekli baÅŸmühendis Mehmet Efe’yi iÅŸaret etmesi, ölen iÅŸçilerin yakınlarında tepkiye neden oldu. Aileler, "Mehmet Efe ölmeseydi ne yapacaktınız" diye bağırdı. Ä°ÅŸçi yakınları, mahkemece bulunamayan ancak dinamit patlatma kayıt defterinin iÅŸletmede mevcut olduÄŸunu iddia eden Çelik’e, "Mehmet Efe’dedir o defter" diyerek tepki gösterdi.

DuruÅŸmayı çok sayıda madenci yakını ve avukat takip ediyor, ancak ilk 3 güne göre katılım az. [Turaç Top/Al Jazeera]

Davada PerÅŸembe günü savunmasını yapan teknik müdür Ä°smail Adalı da iÅŸ güvenliÄŸinden baÅŸmühendis Mehmet Efe'nin sorumlu olduÄŸunu söylemiÅŸti. Aileler benzer bir tepki vermiÅŸ, "Öldü ya, her ÅŸeyi ona yükleyin" diye çıkışmıştı. 

Ardından tutuklu sanıklardan vardiya amiri Yasin Kurnaz’ın savunması alındı. Kurnaz, kendilerinden sorumlu olan baÅŸmühendis Mehmet Efe olduÄŸu için sık sık onun adını geçirmek zorunda kaldıklarını anlattı. 

Kurnaz, "Mehmet Efe bizim sorumlumuzdu her ÅŸeyi ona sorardık elbette onun adını söyleyeceÄŸiz.  Ben sıcaklık sensörünün yerini bilmiyorum. Nasıl çalışır neye göre kayıt yapar bilmiyorum" dedi.

'Yalan ifade veren iÅŸçiler var' 

Maskeler konusunda ise, kendi maskesinin ve diÄŸerlerinin 6 ayda bir kontrol edildiÄŸini ifade eden Kurnaz, bu konuda yalan ifade verenlerin olduÄŸunu, bir iÅŸçinin hiç yeraltına inmediÄŸi halde, kendi maskesine 7 yıldır bakım yapılmadığını ileri sürdü. Bu ifade sonrasında saonu dolduran iÅŸçi yakınları, "Onun için mi bizim çocuklarımız öldü, oynuyorlardı heralde" sözleriyle tepkilerini gösterdi.

Suçlanan Efe'nin babasından tepki

Sanıkların ifadelerinde suçladıkları baÅŸmühendis Mehmet Efe’nin babası Resul Efe, tepkisini duruÅŸma çıkışında gösterdi. Resul Efe ÅŸunları söyledi:

"Üzerinde Akın bey var, Ramazan DoÄŸru var, yönetim kurulu baÅŸkanı Can Gürkan var. Bunlardan aldığı emirle ve eline verilen imkanlar dahilinde görev yaptığını tahmin ediyorum. Kararlarının arkasında durduÄŸuna inanıyorum ama ÅŸu an içeride bahsedilen suçların yüzde 90'ı Mehmet Efe'ye gidiyor. Ama ne kadar suçlu,  veya neyi ne kadar kim nasıl emir aldı, yaptı bunu tespit etmek bizde istiyoruz."

Özellikle Akın Çelik'in suçlayan Efe, "Koltuk düÅŸkünü olduÄŸunu çok iyi biliyorum. Ocak müdürü olduktan sonra ocaÄŸa inmeyen birisi. Nasıl oluyor da iÅŸletme bu ÅŸekilde çalışıyor. Her ÅŸeyden haberi var. Akın bey bu ocağın azraili" dedi.

Sanıklara yoÄŸun güvenlik önlemi 

DuruÅŸmada Soma Kömürleri AÅž Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Can Gürkan, genel müdür Ramazan DoÄŸru, iÅŸletme müdürü Akın Çelik, teknik müdür Ä°smail Adalı, teknik nezaretçi Ertan Ersoy, vardiya amirleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık ve Mehmet Ali Günay Çelik ile tutuksuz 37 sanıktan 27'si hazır bulunuyor. 

Katılımın önceki günlere göre az olduÄŸu gözlenen duruÅŸmada, tutuklu 8 sanık jandarma kordonu altında, salonda kendilerine ayrılan bölüme alındı. Jandarma ekibi sanıkların etrafında çember oluÅŸturarak güvenliklerini saÄŸladı.

Orta bölümü müÅŸteki ve maÄŸdurlara, saÄŸ tarafı basın mensupları ve izleyicilere, sol bölümü ise maÄŸdur aile avukatlarına ayrılan salonda, güvenlik tedbiri olarak ayrıca öndeki iki sırada bulunan koltuklara çevik kuvvet polisleri yerleÅŸtirildi.

Dünkü oturumda Soma Kömürleri AÅž Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Can Gürkan, ÅŸirketin genel müdürü Ramazan DoÄŸru, iÅŸletme müdürü Akın Çelik, teknik müdür Ä°smail Adalı ve teknik nezaretçi Ertan Ersoy'un savunmaları alınmıştı. Gürkan savunmasında, bilirkiÅŸi raporunda çeliÅŸkiler olduÄŸunu belirtmiÅŸ, ihmal ve iÅŸ güvenliÄŸine yatırım yapılmadığı yönündeki iddiaları reddetmiÅŸti. 

Sanıklar hakkında istenilen cezalar

Davada tutuklu 8 sanık "olası kastla öldürme" suçundan 301 kez 20 yıldan 25 yıla, "neticesi sebebiyle ağırlaÅŸmış yaralama" suçundan da 162 kez 2 yıldan 6 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları istemiyle yargılanıyor.

Tutuksuz 37 sanıktan 12'sinin "taksirle birden fazla kiÅŸinin ölümü ile birlikte birden fazla kiÅŸinin yaralanmasına neden olma" suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılmalarının istendiÄŸi davada, 25 tutuksuz sanık ise bu suçları "bilinçli taksirle" iÅŸledikleri gerekçesiyle aynı aralıktaki ceza süresinin, üçte birden yarısına kadar artırılarak uygulanması talep ediliyor.

Kaynak: Anadolu Ajansı