'6 bin 500 esir var'

Filistin'de özgürlüÄŸüne kavuÅŸan ilk mahkum olarak bilinen Mahmud Bekir Hicazi'nin Ä°srail tarafından serbet bırakıldığı gün olan 17 Nisan, 1974'ten bu yana her yıl "Filistinli Esirler Günü" olarak kabul ediliyor. Filistin KurtuluÅŸ Örgütü'ne (FKÖ) baÄŸlı Esir Ä°ÅŸleri Heyeti’nin raporuna göre Ä°srail hapishanelerinde hala 6 bin 500 Filistinli var.

Raporda, haklarında bir veya birkaç kez müebbet cezası verilmiÅŸ 480 kiÅŸinin yanı sıra 24 kadın ve 200 erkek çocuÄŸun halen hapiste tutulduÄŸu belirtiliyor. Rapora göre 480 idari tutuklu, 14 milletvekili, iki eski bakan ile 80'i hayati tehlikesi bulunan bin 500 hasta tutuklu da Ä°srail cezaevlerinde tutuluyor.

Defalarca cezaevine girdi

45 yaşındaki Filistinli Ahmed Ebu Salih de 1985-1990 yılları arasında defalarca tutuklanmış, iÅŸkence görmüÅŸ bir Filistinli. En son Aralık ayında Filistin’i ziyareti sırasında Ä°srail’de 24 gün boyunca gözaltında tutuldu. Silahlı mücadele yerine kalemle mücadeleyi seçtiÄŸini söylüyor. Bu nedenle üniversite eÄŸitimine Türkiye’de devam etmiÅŸ, Ä°zmir’de diÅŸ hekimliÄŸi bitirmiÅŸ. Bir Türk ile evlenince de Türkiye’ye yerleÅŸmiÅŸ, vatandaÅŸlık almış. 

Ancak “Filistin’den ayrılsam da davama hizmet ediyorum” diyor. Defalarca Ä°srail hapishanelerinde tutulmuÅŸ biri olarak aynı zamanda Türkiye merkezli Filistinli Esirler DerneÄŸi’nin de genel baÅŸkanlığını yürütüyor. Ä°srail cezaevlerindeki Filistinlilerin durumunu ve yaÅŸadıkları sorunları dünyaya anlatmaya çalışıyor.

Bir çok kez hapse giren Ebu Salih, ilk hapse girdiÄŸinde 15 yaşındaymış:

"1985 yılıydı. 18 gün hapiste tuttular. 30 Mart toprak gününden birkaç gün önceydi. Eylem yapmayalım diye aldılar bizi içeri. Tedbiren, yani suçsuz yere. Sonrasında da intifada sırasında yine defalarca aylarca hapis yattım. Nedeni Ä°srail polisine taÅŸ atmak, Filistin’in kurtuluÅŸu için çalışmaktı. Günlerce sorgulandım, iÅŸkence gördüm. Saatlerce elimiz başımızda duvara dayayıp bekletirler, kafamızı suya batırıp boÄŸar gibi yaparlardı. Haftada birkaç kez baskın yapılır, aranırdık. Bir keresinde yemekler kötü olduÄŸu için eylem yaptık. KoÄŸuÅŸa baskın düzenleyip iki arkadaşımızı gözümüzün önünde öldürdüler. Bunlar neredeyse olaÄŸan ÅŸeyler Ä°srail cezaevlerinde.“ 

 

Ahmet Ebu Salih Ä°srail cezaevlerindeki Filistinli esirlerin sorunlarını dünyaya anlatmayı amaçlıyor. [FotoÄŸraf: Sümeyye Ertekin]

"Hapishane ÅŸartları çok kötü"

Ahmet Abu Salih, Ä°srail’in onları sindirmek için içeri aldığını ama içeriye alınanların Filistin’in kurtuluÅŸu için daha çok bilendiklerini söylüyor.

“Hapiste bilincimiz daha çok açıldı, hapis süreci bizi daha çok biledi. Sonra hayatımız deÄŸiÅŸmeye baÅŸladı. O yaÅŸlarda mücadeleye daha çok inandık. Ä°ÅŸgal altındaki topraklarımızı kurtarmak amacıyla cihat etmek için çalıştık. Her hapis süreci beni ve benim gibi birçok Filistinliyi daha çabuk olgunlaÅŸtırdı.”

Ä°srail hapishanelerinde ÅŸartların çok kötü olduÄŸundan bahseden Ahmed Ebu Salih, küçük bir odada 25 kiÅŸi kaldığını, özellikle sorgu odalarında tuvaletin de odanın içinde olduÄŸunu söylüyor. Aralık ayında 24 günlük gözaltı süresinde de çok kötü ÅŸartlarda bir hücrede tutulduÄŸunu belirtiyor:

“Son girdiÄŸimde beÅŸ gün boyunca koÄŸuÅŸta tuttular. Sonra da tek kiÅŸilik bir hücrede. Eskiye göre durum daha kötü bence. Elektronik kapılar, duvarlar. Tam bir betonun içinde yaşıyorsunuz. Önceden en azından yeÅŸil görüyordunuz, aÄŸaç görüyordunuz. Ama ÅŸimdi sadece beton görüyorsunuz. Ä°nsani ÅŸartlardan çok uzak. Hep psikolojik hem de fiziksel iÅŸkence var. ”

“Aile ile görüÅŸ izni var ama…”

Halen iki amcaoÄŸlunun Ä°srail hapishanelerinde tutulduÄŸunu ifade eden Ahmet Ebu Salih, ailelerinin de yakınlarıyla görüÅŸmesinin zor olduÄŸuna dikkat çekiyor:

“Prensipte iki haftada bir birinci derece yakınlarınızla görüÅŸme hakkınız var. Ama tabii ki açık görüÅŸ deÄŸil. Arada cam paravan olmak kaydı ile telefonda konuÅŸuyorsunuz. Ancak görüÅŸ için hapishaneye gitmeniz esir yakınınızla görüÅŸeceÄŸiniz anlamına gelmiyor. Bazen saatlerce zor ÅŸartlar altında yol gidersiniz ancak o gün Ä°srail bir sebep bulup sizi görüÅŸtürmeyebilir. Bazen aylarca ailelerin esirlerle görüÅŸemedikleri oluyor. Birçok anne kalp krizi geçirdi bu yolda.”

Ahmet Ebu Salih son bir yılda Ä°srail cezaevlerinde en az üç kiÅŸinin de hastalıktan öldüÄŸünü belirtiyor. Halen sebepsiz tutuklamaların devam ettiÄŸini ifade eden Ahmet Ebu Salih “Nablus’ta 30’dan fazla akademisyeni gözaltına almışlar. Neden? Çünkü Esirler günü geliyor. KonuÅŸmasınlar, sussunlar diye. Tıpkı bize yaptıkları gibi.” diyor.

“206 kiÅŸi cezaevinde öldü”

Ä°srail hapishanelerinde Oslo anlaÅŸması öncesinde tutuklanan ve tutukluluk hallerinin üzerinden 20 yıldan fazla süre geçmiÅŸ 30 kiÅŸi ile 25 yılı aÅŸkın süredir tutuklu olan 16 kiÅŸi bulunuyor.

Filistin KurtuluÅŸ Örgütü'ne (FKÖ) baÄŸlı Esir Ä°ÅŸleri Heyeti’nin raporuna göre, Ä°srail askeri Gilad Åžalit'in serbest bırakılmasına karşılık varılan takas anlaÅŸmasından sonra serbest bırakılan 85 Filistinlinin tekrar tutuklandığı aktarılıyor. Raporda ayrıca 1967 yılından bu yana Ä°srail hapishanelerinde 206 Filistinlinin öldüÄŸü belirtiliyor. Bu kiÅŸilerden 71'inin iÅŸkence, 54'ünün tıbbi yetersizlik, 74'ünün tutuklandıktan sonra kasten, yedisinin de askerler tarafından doÄŸrudan ateÅŸ edilmesi sonucu hayatını kaybettiÄŸi, onlarcasının ise cezaevi ÅŸartlarında yakalandıkları hastalıklar nedeniyle serbest bırakıldıktan kısa süre sonra yaÅŸamlarını yitirdiÄŸi ifade ediliyor.