İran Suudi Arabistan'a Umre uçuşlarını durdurdu

Ä°ran cinsel taciz iddiaları nedeniyle zanlılar mahkemeye çıkana kadar Suudi Arabistan'a umre uçuÅŸlarını durdurdu.

GeçtiÄŸimiz Mart ayında Ä°ran Hac ve Umre Organizasyonu BaÅŸkanı Said Evhadi'nin, yaÅŸadıkları vize sorunu nedeniyle umre seferlerini durdurabileceklerin iaçıklamasının ardından geçen haftalarda Cidde Havalimanı'nda 2 Ä°ranlı gence "tacizde" bulunulduÄŸu iddiaları sonrasında dün de Ä°ran Havayollarına ait Ä°sfahan-Cidde seferini yapan uçaÄŸa iniÅŸ izni verilmediÄŸi dolayısıyla söz konusu uçak ülkeye geri dönmesi, tartışmaları alevlendirdi. Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin Emir Abdulahiyan, bugün Suudi Arabistanlı yetkililerin "tacizci" iki güvenlik görevlisini gözaltına aldıklarını ve gerekli iÅŸlemlerin yapılacağını açıklasa da olay Ä°ran kamuoyunda umre seferlerinin iptal edilmesi talebini gündeme getirdi.

Ä°ran'ın önde gelen dini mercilerinden Ayetullah Mekarim Åžirazi'nin" umreye zillet içeren koÅŸullar altında gitmenin ÅŸart olmadığını" açıklaması sonrasında, Ä°ran milletvekilleri, umre konusunun gözden geçirilmesi ve sorun çözülene kadar bunun askıya alınmasını istedi. Ä°ran Meclisi Milli Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sözcüsü Hüseyin Nakavi Hüseyni, yaptığı açıklamada, 70'e yakın milletvekilinin konuyla ilgili teklifi imzaladığını belirterek, ÅŸunları kaydetti:

"Hacılara yönelik saygısızlık ve edepsizliÄŸin artış göstermesi ve Cidde Havalimanı'nda iki genç Ä°ranlıya yönelik saldırının ardından milletvekilleri bu tasarıyı hazırladı. Tasarı, Suudi Arabistan yönetiminin hacılara saygı gösterilmesi ve güvenliklerinin saÄŸlanması konusunda güvence verene kadar umrenin durdurulmasını içeriyor."

"Umrecileri taşıyan uçaÄŸa iniÅŸ izni verilmemesi"

Ä°ran Havayolları Halkla Ä°liÅŸkiler Müdürü Åžahruh NuÅŸabadi de Ä°sfahan-Cidde seferini yapan uçaklarının Cidde Havaalanı'na iniÅŸine izin verilmemesine iliÅŸkin, Suudi Arabistan'ın "uçağın teknik eksiklikleri olduÄŸu veiniÅŸ izni almadığı" yönündeki gerekçelerinin bahane olduÄŸunu savunarak, "Uçağın hiçbir teknik ve vize sorunu yoktu. Gerekli tüm izinler önceden alınmıştı" ifadelerini kullandı. Cidde Havaalanı yetkilileri tarafından yapılan "25 yaÅŸ üstü uçaklara iniÅŸ izni verilmeyeceÄŸinin daha önceden tüm hava yollarına bildirildiÄŸi" yönündeki açıklamasını ise doÄŸrulayan NuÅŸabadi, "Ancak Suudi Arabistan ile yaptığımız görüÅŸmeler neticesinde söz konusu uçak için gerekli tüm izinler alındı. Aynı uçak son 6 ay içerisinde Cidde'ye yüzlerce sefer yaptı ve hiçbir sorunla karşılaÅŸmadı. Bu nedenle sunulan gerekçelerin bahane olduÄŸuna ve Arabistan'ın zorluk çıkarmasının bölgede hakim olan siyasi atmosferle ilgisi olduÄŸuna inanıyorum" deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Ä°ran Hac ve Ziyaretler Kurumu BaÅŸkan Yardımcısı Nasır Hıdrnejad ise Ä°ran uçağının geri çevrilmesinin siyasi olaylar ve Cidde Havalimanı'nda yaÅŸanan tacizle ilgisi olduÄŸunu düÅŸünmediÄŸini belirterek, "Arabistan, Ä°ranlı hacıları taşıyan uçakların standartlarıyla ilgili daha önceden 25 yaÅŸ üstü uçaklara izin verilmeyeceÄŸini iletmiÅŸti. Ancak daha sonra yapılan müzakereler neticesinde anlaÅŸma saÄŸlanmış ve söz konusu uçak için gerekeli tüm izinler alınmıştı. Bu nedenle kısıtlamanın gerçek nedeni için Suudi yetkililer ile görüÅŸmelere devam ediyoruz" açıklamasını yaptı.

Öte yandan Ä°ran basınının bir kısmında her iki olay da tarafların "Yemen konusunda yaÅŸadığı görüÅŸ ayrılığıyla" baÄŸdaÅŸtırılsa da tasarıyı sunan milletvekilleri, "Suudi Arabistan'ın Ä°ranlı hacı ve umrecilere yönelik saygısız tavırlarının yeni olmadığını ve bu konuda sabıkalı olduÄŸunu" savunuyor. Ä°ranlı bazı yetkililer, mart ayında Suudi Arabistan'ın "umre vizesi"nde sorun çıkardığını bu nedenle umre ziyaretlerini durdurabileceklerini açıklamış, bir süre önce de umrenin ardından ülkelerine dönmek üzere aileleriyle Cidde Havalimanı'na gelen iki Ä°ranlı genç, Suudi Arabistanlı iki güvenlik görevlisinin "arama bahanesiyle cinsel tacizine uÄŸradıklarını" iddia etmiÅŸti.

Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin KaÅŸkavi de Ä°ranlı gençlere "ÅŸüpheli oldukları gerekçesiyle havalimanı güvenlik görevlileri tarafından ailelerinden ayrı bir ortamda üst araması yapıldığını ve taciz edildiklerini" ileri sürmüÅŸtü. Olayı kınayan Ä°ranlı yetkililer, Suudi Arabistan'ın Tahran Maslahatgüzarını DışiÅŸleri Bakanlığına çağırarak nota vermiÅŸti. Söz konusu geliÅŸmelerin ardından Ä°ran'ın Ä°sfahan-Cidde seferini yapan, Ä°ran'a ait 290 umre yolcusunu taşıyan uçaÄŸa Cidde Havalimanı'na yaklaÅŸtığı sırada "teknik eksiklikleri olduÄŸu ve izni bulunmadığı" gerekçesiyle Ä°sfahan'a dönmek zorunda kalmıştı.