Geleceğin Suçlusu Nasıl Yetiştirilir?

Haber bültenlerinde sıklıkla karşılaÅŸtığımız ÅŸiddet olayları, özellikle de çocuklara yönelik iÅŸlenen suçlar hepimizi derinden üzmektedir. Bu haberleri duymak birçok anne babayı daha tedirgin ve daha kaygılı yapmaktadır. Savunmasız ve masum olan çocuklara karşı bu ÅŸekilde davranabilen insanlar nasıl bir psikoloji içinde bu suçları iÅŸlemektedir? Hiç merhamet ve suçluluk duygusu hissetmezler mi? Sonrasında vicdan azabı duymazlar mı? Tüm bu sorular suçlunun nasıl bir kiÅŸiliÄŸe sahip olduÄŸunu, nasıl bir ailede ve hangi tutumlarla büyütüldüÄŸünü anlamamızı gerekli kılmaktadır. Özellikle ABD’de yaÅŸanan son çocuk katliamından sonra bu ve benzeri soruları sormak, doÄŸru cevapları bulmamız açısından önemlidir. Pedagoji DerneÄŸi olarak bizler, aÅŸağıdaki ÅŸartların geleceÄŸin suçlusunun yetiÅŸmesine zemin hazırladığını düÅŸünüyoruz. Dolayısı ile çocuk yetiÅŸtirirken aÅŸağıdaki tutumlardan kaçındığımızda doÄŸru bir adım atmış olacağımıza inanıyoruz.

Anne Baba Olarak Sürekli Çocuklarınızın Önünde Kavga Edin

Åžiddet çoÄŸunlukla öÄŸrenilen bir davranıştır. Aynı zamanda sorun çözme anlamında yanlış öÄŸrenilmiÅŸ bir tutumdur. Çocuk anne babasının sorunları nasıl çözdüÄŸünü, birbirine nasıl davrandığını gözlemler. Anne-baba arasındaki ÅŸiddeti görerek büyüyen bir çocuk, yüreÄŸinde öfke beslemeyi öÄŸrenecektir. Daha sonra bu öfkeyi kendinden daha küçük ve zayıf olanlara karşı yönlendirecek ve ortaya suçlu bir birey çıkacaktır. Birçok araÅŸtırma sonucuna göre evdeki ÅŸiddet, televizyonda seyredilen ÅŸiddetten daha kalıcı bir öÄŸrenmeye sebep olmaktadır. Bu nedenle geleceÄŸin suçlusunu yetiÅŸtirmenin ilk adımı sürekli çocukların önünde kavga etmektir.

Saatlerce Bilgisayarda Åžiddet Ä°çerikli Oyunlar Oynamasına Ä°zin Verin

Anne babalar çoÄŸu zaman uslu dursun, fazla yaramazlık yapmasın diye, çocukların bilgisayar karşısında saatler geçirmesine göz yumarlar. Hatta çok küçük yaÅŸlarda bilgisayar kullanmasını öÄŸrendi diye onlarla gurur bile duyarlar. Fakat uzun saatler boyunca bilgisayar karşısında ÅŸiddet içerikli oyunlar oynayan çocuklarda, dikkat ve konsantrasyon güçlüklerinin yanısıra kontrolsüz öfke ve hırçınlık nöbetleri de gözlemlenmektedir. Bu oyunlarda adam öldürerek ya da hırsızlık yaparak puan kazanan çocuklar zamanla olumsuz olaylara karşı daha duyarsız ve tepkisiz davranabilmektedirler. Bu nedenle, geleceÄŸin suçlusunu yetiÅŸtirmek istiyorsanız, çocuÄŸunuzun ÅŸiddet içerikli oyunlar oynamasına öncelikle müsaade edin. “Henüz küçük” bir ÅŸey olmaz diyerek, onu destekleyin.

Her Yaptıkları Hatada Dayak Atın

Ceza suçla orantılı ve suça dair olmalıdır. Çayı döken bir çocuÄŸu banyoya kapatmak ya da dayak atmak  ona hiç bir ÅŸey öÄŸretmez. Çayı döktüÄŸü yeri silmesini söylemek davranış deÄŸiÅŸikliÄŸi için daha iyi bir yoldur.  Anne ve babasından sürekli dayak yiyen  bir çocuk, öfkeli olmayı öÄŸrenir.  Sorunlarını öfkeyle çözmeye çalışır. ÇocuÄŸunuzun ileride yakınlarına bağırıp çağırmasını hatta dövmesini istiyorsanız onu döverek eÄŸitmeye devam edin. Küçük sorunları bile dayak atarak çözmeye çalışın. Onu döverken bir yandan da hakaret edin. Bu sayede, ÅŸiddeti içselleÅŸtirmiÅŸ bir bireyi rahatlıkla yetiÅŸtirmiÅŸ olursunuz.

Sorumluluk Vermeden, Özgüven Vermeye Çalışın

Çocuklar sorumluluk almayı anne-babadan öÄŸrenirler. Küçük yaÅŸlarından itibaren çocuÄŸu adına her iÅŸi yapan anne-babalar sorumlu çocuk yetiÅŸtiremezler. Bir çocuÄŸa sorumluluk vermeden özgüven vermeye çalışmak ise çocukta yalancı bir benliÄŸin oluÅŸmasına neden olur. Bu yapıldığında, sorumsuz ama kendi bildiÄŸini okuyan bir çocuk yetiÅŸebilir. ÇocuÄŸunuzu potansiyel bir suçlu olarak yetiÅŸtirmek için küçük yaÅŸtan itibaren onun yapacağı her iÅŸi siz yapın. Ona hiçbir sorumluluk vermeyin. Okula gittiÄŸi halde siz yedirin, kıyafetlerini siz giydirin. UnuttuÄŸu ödevleri okula gidip siz alın, hatta ödevlerini de siz yapın. Aşırı koruyucu tutumunuzla alması gereken sorumlulukları hep kendi üzerinize alın. BaÅŸkalarına zarar verdiÄŸinde, sonuçlarını yaÅŸamasına izin vermeyin, hiçbir bedel ödememesi için arkasında durun. Ona vurulmadan, önce kendisinin vurmasını öÄŸretin. Ona sürekli her ÅŸeyin en iyisini hakettiÄŸini, her ÅŸeye hakkı olduÄŸunu söyleyin. Böylelikle kendi ihtiyaçlarının her ÅŸeyden önce geldiÄŸini öÄŸrensin. Önce kendini sevmeyi, bencil olmayı öÄŸretin ki, diÄŸer insanları ve onların duygularını göremesin. Böyle yaptığında çocuÄŸunuz kendini hayatının merkezine alacak, önünde duran herkesi ezip geçmeyi marifet sayacaktır.

Empati Kurmayı ÖÄŸretmeyin

Çocuklara küçük yaÅŸtan itibaren duygularını ifade  etmeyi öÄŸretmek, öfke duymalarını azaltacaktır. DoÄŸru ve güzel bir dille ifade edilen duygular yürekte ağırlık yapmaz, öfkeli davranışlara dönüÅŸmez. Kıskandığını, kırıldığını ve kızdığını söyleyebilen çocuk olumsuz duygularıyla baÅŸetmeyi daha kolay öÄŸrenir. Arkadaşının ne hissetmiÅŸ olabileceÄŸini, ne yaÅŸadığını sormak küçük yaÅŸtan itibaren ona diÄŸerini ve onun duygularını farketmeyi öÄŸretir. ÇocuÄŸunuzun diÄŸer insanları önemsemeyen bir insan olarak yetiÅŸmesini istiyorsanız, ona sadece kendini düÅŸünmeyi öÄŸretin. Kıskandığında, kızdığında onun duygularını yok sayın. EÅŸyalarını arkadaÅŸları ile paylaÅŸtığında “Neden malına sahip çıkmıyorsun?” diyerek kızın. Çiçekleri sulamasına, hayvanlara yem atmasına engel olun. Bu sayede onun duygularını köreltmiÅŸ olacaksınız ve o bir baÅŸkasına zarar verirken onun çektiÄŸi acıdan hiç haberdar bile olmayacak.

Hayvanlara Zarar Verdiğinde Sessiz ve Tepkisiz Kalın

Hayvanlara ve eÅŸyaya bile ÅŸefkati ve iyi davranmayı çocuklarına öÄŸretmek her anne-babanın görevlerinden biridir. Çocuklar istemeden, öÄŸrenmek amacıyla bazen hayvanlara zarar verebilirler. Böyle bir durumda canlarının çok acıyıp, korkacaklarını yaÅŸlarına uygun bir dille anlatın. Bunun doÄŸru bir davranış olmadığını söyleyin. AraÅŸtırma sonuçlarına göre adi suçlardan yargılanan kiÅŸilerin çocukluk yaÅŸlarında çoÄŸunlukla hayvanlara acı çektiren ve bundan zevk alırcasına bu davranışları sürekli tekrarlayan kiÅŸiler oldukları görülmüÅŸtür. EÄŸer siz de geleceÄŸin potansiyel suçlusunu yetiÅŸtirmek istiyorsanız, çocuÄŸunuzun hayvanlara zarar vermesine göz yumun. Åžefkat ve merhamet hislerini köreltin. Evdeki kelebekleri ve canlıları onun gözü önünde çeÅŸitli yöntemlerle öldürün. Acıma ve ÅŸefkat göstermeyi ona öÄŸretmeyin.

Özetle Pedagoji DerneÄŸi olarak biz diyoruz ki, farkında olmadığımız küçük davranışlar, çocuklarımızı bir suçlu adayı yapabilir. Bugün suça bulaÅŸtığını gördüÄŸümüz her yetiÅŸkin bir zamanların masum çocuÄŸuydu. Suç oranlarını azaltmanın ve toplumu daha güvenilir kılmanın yolu çocuklarımıza daha doÄŸru yaklaşımlar sergilemekten geçiyor…