Sosyal Medya

Coğrafyamız

İran ABD'ye ne verdi ve karşılığında ne aldı?

05-04-2015 09:37

İran'ın nükleer programına ilişkin 5+1 (ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya ve Almanya) ülkeleriyle yürüttüğü müzakerelerde taraflar uzlaştı. İran’ın yıllardır kendisi için düşman olarak gördüğü kesimlerle yaptığı anlaşmayı Timetürk yazarı Furkan Azeri sordu: 'Ne verdiniz, ne aldınız?'



Ä°sviçre'nin Lozan kentinde Ä°ran ile 5+1 ülkeleri arasında devam eden nükleer müzakerelerde anlaÅŸma saÄŸlandı. Ä°ran CumhurbaÅŸkanı Hasan Ruhani,  resmi Twitter hesabından  yaptığı açıklamada Ä°ran ile 5+1 ülkeleri arasında yürütülen nükleer müzakerelerde kilit konulara çözüm bulunduÄŸunu ve taslak hazırlamaya baÅŸladıklarını söyledi.
 
Peki, uzun zamandır Ä°ran’ın "Büyük ÅŸeytan" dediÄŸi ABD ile kendisini bir araya getiren ne oldu?
 
Nükleer enerjiden ve uranyum zenginleÅŸtirmesinden "Asla vazgeçmeyeceÄŸiz" diyen Ä°ran ne oldu da bir anda 180 derece dönüÅŸ yaptı?
 
Batıya karşı "Tek kaleyiz" diyen anlı ÅŸanlı Ä°slam Cumhuriyeti (!) bir anda batıyla neden bu kadar içli dışlı oldu?
 
Sahi ne verdiler ne aldılar?
 
1- BilindiÄŸi gibi Ä°ran DoÄŸu bloÄŸunun en güçlü ülkesidir. Rusya- Çin- Ä°ran adeta muhteÅŸem üçlü gibiler. Son zamanlarda, belki de DoÄŸu ile Batı arasında tarihin en acımasız soÄŸuk savaşı yaÅŸanıyor; Rusya çöküyor ve kendisi ile beraber Kafkas ve Orta Asya ülkelerini de batıya karşı durmaya zorluyor. ( Karşı çıkanlara Ukrayna’yı örnek gösteriyor) Dolayısıyla Batı, Ä°ran’ı yanına çekerek doÄŸu bloÄŸunun gücünü kırmak ve Rusya’yı biraz daha yalnızlaÅŸtırmak istiyor. Batının bu hamlesi karşısında Ä°slam dünyasında hiçbir prestiji, imajı ve desteÄŸi kalmayan Ä°ran; gemisi batmak üzere olan kadim dostu Rusya ile artık OrtadoÄŸu’da amaçlarının gerçekleÅŸtirilemeyeceÄŸini görüyor ve batının uzattığı bu eli sıkıyor.
 
2-OrtadoÄŸu'da yükselen Türkiye’nin özgün politikaları, batıdan bağımsız çıkışları ve Ä°slam dünyasının toparlanması gerektiÄŸi yönünde verdiÄŸi mesajlar, karşıda ABD bile olsa (Mısır'da, Suriye’de olduÄŸu gibi) Ä°slam dünyası ile girdiÄŸi stratejik iÅŸbirliÄŸi ve en son Yemen'de bizzat Ä°ran’ın desteklediÄŸi Husilere karşı oluÅŸan bloÄŸun yanında yer alması hem batıyı kızdırıyor hem de Ä°ran’ın kırmızı çizgilerine dokunuyor.
 
Artık ÅŸu tartışmasız bir gerçektir ki Türkiye her ne kadar batıdan tamamı ile bağımsız ve kopamamış olsa da artık eskisi gibi onların her dediÄŸini yapmıyor ve her yaptığı iÅŸte de onları hesaba katmıyor.
 
Ä°ÅŸte batı yeni oluÅŸan bu dünya düzeninde OrtadoÄŸu’da kendine yeni bir müttefik arıyordu… Buna karşılık Ä°ran da kendi içinde oluÅŸan ekonomik kriz, düÅŸen petrol fiyatları, Yemen'de kaybetmesi, Suud'un sert tavrı ve en önemlisi de kendine göre ‘’varoluÅŸ kavgası’’ olarak gördüÄŸü Suriye’de, her ÅŸeye raÄŸmen muhaliflerin her gün biraz daha ilerlemesi ve baÅŸarıları, Irak'ta oluÅŸan kaotik durum gibi nedenlerden ötürü ciddi sıkıntıdaydı. Ä°ran’ın OrtadoÄŸu’da Körfez’e kadar uzanan "Åžii Hilali" coÄŸrafyasında siyasi egemenlik kurma planları ve hedeflerinin hayata geçmesi zorlaşıyordu. Bu yüzden Ä°ran’ın hem Türkiye’ye hem de Sünni dünyaya karşı yeni bir hamle yapması gerekiyordu.
 
BilindiÄŸi gibi tarihten bu yana Ä°ran, hiçbir zaman Batı dünyası ile ciddi bir savaÅŸa girmemiÅŸ ve onlarla uÄŸraÅŸmamıştır. Ä°ran kendi mezhebinden de kaynaklanan akidesi, menheci ve siyaseti ile daima kendisini Ä°slam dünyasına göre tanımlamış ve hep bir meÅŸruiyet krizi yaÅŸamıştır.  Dikkat ederseniz Ä°ran, batıda Ä°slami merkezler, camiler, medreseler açmayarak ve bu çalışmalarını hep Sünni dünyaya kaydırarak mezhep temelli bir politika yürütmüÅŸtür. Hatta kendi ülkesinde bile her türlü okula ve çalışmaya izin verirken Sünni alimlere göz açtırmamıştır. Öyle ki binlerce Sünninin yaÅŸadığı baÅŸkent Tahran'da bir tane Sünni camisinin bile olmasına izin vermemektedir.
 
Bu yüzden Ä°ran’ın Sünni dünyada hâkimiyet kurmak, Suriye’de kazanmak ve Türkiye’nin OrtadoÄŸu’da yüklendiÄŸi misyonun önüne geçebilmek için batı ile kurduÄŸu ittifak Ä°ran açısından son derece stratejik, önemli ve doÄŸaldır.
 
Toparlayacak olursak;
 
-Batı, Rusya’nın gücünü kırmak ve biraz daha yalnızlaÅŸtırmak için Ä°ran’ı yanına çekmiÅŸtir.
 
-Ä°ran, Yemen'de aldığı darbe, Suriye muhalefetinin ilerlemesi ve Irak'taki kaotik durum karşısında Sünni dünyaya karşı batıyı kendine müttefik görmüÅŸtür.
 
-Batı, Türkiye’ye karşı bir hamle yaparak Ä°ran’ı OrtadoÄŸu’da yeni bir müttefik olarak belirlemiÅŸtir.
 
-Suriye muhalefeti, dün Ä°ran’la yapılan anlaÅŸma karşısında tamamı ile gözden çıkartılmıştır.

Suriye resmi haber ajansı Sana'nın aktardığı DışiÅŸleri Bakanlığı açıklamasında, "Suriye, Ä°ran ile 5+1 grubu ülkeleri arasındaki görüÅŸmelerden çıkan uzlaÅŸma metnini memnuniyetle karşılıyor’’ açıklamasını da bu baÄŸlamda not etmek lazım.
 
Evet, ÅŸimdilik teoride ve kâğıt üzerinde; alan da veren de razı olup galip gibi gözükse de kalıcı anlamda OrtadoÄŸu’da kimin kazanıp kimin kaybedeceÄŸini zaman gösterecektir.
 
kaynak: timeturk.com

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.