Fransız ve Rus bakanlar müzakerelerden ayrıldı

Fransa DışiÅŸleri Bakanı Laurent Fabius ve Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov, Ä°ran ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Ä°ngiltere, Fransa ve Çin ile Almanya'dan oluÅŸan 5+1 ülkeleri arasında Ä°sviçre'nin Lozan kentinde devam eden nükleer müzakerelerden ayrıldı.

Laurent Fabius'un ülkesine döndüÄŸü belirtilirken, Rusya ve Fransa dışiÅŸleri bakanlarının yeniden Lozan'a dönüp dönmeyecekleri konusunda bilgi verilmedi.

Taraflar, müzakerelerin çerçeve anlaÅŸması için belirlenen süre dolmasına raÄŸmen görüÅŸmelere devam ediyor.

Ä°ngiltere DışiÅŸleri Bakanı Philip Hammond, bu sabah Ä°ngiliz gazetecilere yaptığı açıklamada, son birkaç günde görüÅŸmelerde önemli aÅŸama kaydettiklerini belirterek, "Dün ara vermek istedik çünkü iki gündür gece de çalışıyoruz. Son birkaç konuyu zinde bir ÅŸekilde ele almak istedik. Bugün daha fazla ilerleme kaydedeceÄŸimiz konusunda iyimserim" dedi.

Devam eden görüÅŸmelerde kapsamlı bir mutabakata vardıklarını ifade eden Hammond, bazı önemli konular üzerinde hala çalışılması gerektiÄŸini söyledi.

Ä°ran ile nükleer müzakerelerden dün ayrılan Çin DışiÅŸleri Bakanı Vang Yi ise nükleer müzakerelerde anlaÅŸmaya ulaşılması için dört aÅŸamalı bir teklif sundu. Vang Yi, yaptığı yazılı açıklamada, bütün taraflara üzerine düÅŸen sorumluluÄŸu yerine getirmesi gerektiÄŸi çaÄŸrısında bulunarak, anlaÅŸma için paket çözüm bulunması, siyasi yol izlenmesi, müzakerelere adım adım devam edilmesi ve görüÅŸ ayrılıklarının giderilmesi gerektiÄŸi önerisinde bulundu.

Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, dün geceki açıklamasında, "Umarım çalışmayı çarÅŸamba günü sonuçlandırabiliriz ve taslak hazırlama sürecini baÅŸlatabiliriz" demiÅŸti. Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov ise tarafların bütün ana konularda anlaÅŸmaya vardığını söylemiÅŸti.

Varılması hedeflenen ortak mutabakat ile tarafların üç ay daha görüÅŸmelere yeni bir aÅŸamada devam etmesi bekleniyor. Ä°ran'ın nükleer kapasitesiyle ilgili nihai anlaÅŸma için belirlenen takvimde son tarih ise 1 Temmuz.

Ä°ran ile müzakere eden 5+1 ülkeleri, varılması hedeflenen anlaÅŸma için Ä°ran'ın nükleer çalışmalarını öncelikle 10 yıl durdurmasını, sonraki 5 yıl için ise Ä°ran'ın nükleer çalışmaları üzerindeki kısıtlamaların aÅŸamalı olarak kaldırılmasını istiyor. Ancak Ä°ran, 10 yılın tartışılabileceÄŸini, sonrasında nükleer program üzerindeki bütün kısıtlamaların kaldırılmasını talep ediyor.

GörüÅŸmelerdeki diÄŸer görüÅŸ ayrılığı ise Batı'nın Ä°ran'a yönelik yaptırımları kaldırmak yerine askıya almak istemesi. Batı, Ä°ran'ın varılacak anlaÅŸmaya uymaması ihtimali gerekçesiyle BM yaptırımlarının kaldırılmasını deÄŸil, askıya alınması gerektiÄŸini savunuyor. Ä°ran ise uygulanan tüm yaptırımların kaldırılması gerektiÄŸini belirtiyor.

YAPTIRIMLARIN AÅžAMALI OLARAK KALDIRILMASI HEDEFLENÄ°YOR

Müzakerelerde Ä°ran’ın uranyum zenginleÅŸtirme programının sınırlandırılması; buna karşılık Tahran’a uygulanan yaptırımların aÅŸamalı olarak kaldırılması hedefleniyor.

Gelinen son noktada ise Tahran yönetiminin yüzde 20 zenginleÅŸtirilmiÅŸ uranyumun ülke dışında depolanmasına izin verip vermeyeceÄŸi konusu belirsizliÄŸini koruyor. Diplomatik kaynaklar, Ä°ran’ın pazarlık masasında dün bu konuda bir geri adım attığını aktarıyor.

Son tur görüÅŸmelerin, el sıkışmak için tanınan sürenin dolacağı bu gece yarısına kadar devam etmesi bekleniyor.

P5+1 ülkeleri (Amerika BirleÅŸik Devletleri, Ä°ngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya) ile Ä°ran arasında nihai anlaÅŸmaya ise 1 Temmuz 2015 tarihine kadar varılması amaçlanıyor.