Körfez'den Yemen'e hava operasyonu

Operasyon yerel saatle akÅŸam 19.00 (TSÄ° 01.00) sıralarında baÅŸladı. 10 ülkenin katıldığı operasyonda Ä°ran destekli Åžii Husilerin denetimindeki baÅŸkent Sana havadan bombalandı.

Yapılan açıklamada operasyonun amacının mevcut hükümeti korumak olduÄŸu belirtildi.

Suudi Arabistan'ın ABD Büyükelçisi Adil Cubeyr, Yemen'deki barış çabalarının sonuçsuz kaldığını, bunun üzerine askeri müdahale baÅŸlattıklarını açıkladı.

Operasyona bazı Körfez ülkelerinin de dahil olduÄŸu 10 ülkenin destek verdiÄŸini kaydeden Cubeyr, CumhurbaÅŸkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin talebi üzerine operasyona baÅŸladıklarını vurguladı.

Suudi Arabistan'ın öncülüÄŸünde düzenlenen operasyona destek veren ülkeler Katar, Bahreyn, BirleÅŸik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Sudan, Fas, Pakistan, Mısır ve Ürdün.

Cubeyr, "Yemen'de meÅŸru hükümet iÅŸ başında. Bu sadece bir bölge ile sınırlı kalmayacak bir operasyon" dedi.

Husilerin "her zaman ÅŸiddet yolunu seçtiÄŸini" belirten Cubeyr, "Yemen halkını ve meÅŸru hükümeti korumak için gerekli her ÅŸeyi yapacağız" dedi.

Büyükelçi, operasyonun BirleÅŸmiÅŸ Milletler ve Arap BirliÄŸi TüzüÄŸüne uygun yapıldığını belirtti. Büyükelçi Cubeyr, "Öncelikle hava operasyonları baÅŸlatıldı, ancak diÄŸer askeri operasyonlara baÅŸvurulması da mümkün" diye konuÅŸtu.  

Büyükelçi, operasyonda ABD kuvvetlerinin yer almadığını söyledi.

100 savaÅŸ uçağının operasyona katıldığını belirten Suudi Arabistan, Mısır ve Pakistan olmak üzere beÅŸ Müslüman ülkenin daha Körfez liderliÄŸindeki askeri koalisyona katılmak istediÄŸini duyurdu. 

Yemen'in baÅŸkenti Sana'da ise Husi militanları uçaksavar bataryalarıyla Suudi Arabistan jetlerine ateÅŸ açtı. Kentte yoÄŸun uçaksavar sesleri duyulduÄŸu belirtiliyor.

BaÅŸkent Sana'daki kaynaklar operasyonda en az 10 kiÅŸinin öldüÄŸünü belirtiyor. Husi komutanlarından Abdulhalık Bedreddin Husii, Yusuf Madani ve Yusuf Ticaret'in de saldırılarda öldürüldüÄŸü gelen bilgiler arasında. Ancak resmi bir açıklama henüz yok.

Husilere ait Mesire televizyonundan, tüm saÄŸlık personelinin acilen hastanelerde görevlerinin başına geçmeleri yönünde duyuru yapılıyor.

Husiler, Suudi jetlerinin Sana'da bir askeri üssü vurduklarını doÄŸruladı, uçaksavar füzeleriyle karşılık verdiklerini açıkladı. 

Obama'dan lojistik ve istihbarat desteÄŸi emri

ABD BaÅŸkanı Barack Obama, Yemen'de Körfez Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi'nin önderliÄŸindeki askeri operasyonlara lojistik ve istihbarat desteÄŸi verilmesi yönünde emir verdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Bernadette Meehan, yaptığı yazılı açıklamada, ABD’nin Husilerin Yemen’in seçilmiÅŸ hükümetine karşı askeri eylemini güçlü biçimde kınadığını kaydetti.

Bu eylemlerin geniÅŸ çaplı istikrarsızlığa ve Yemen halkının iyiliÄŸi ve güvenliÄŸini tehdit eden kaosa neden olduÄŸunu belirten Meehan, ABD’nin bölgesel partnerler ve Yemen CumhurbaÅŸkanı Hadi ile yakın temas halinde bulunduÄŸunu ifade etti. 

Meehan, açıklamasına ÅŸöyle devam etti:

“Bozulan güvenlik durumuna yanıt olarak Suudi Arabistan, Körfez Arap Ülkeleri Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi (KÄ°K) üyeleri ve diÄŸerleri, Suudi Arabistan sınırını savunmak ve Yemen’in meÅŸru hükümeti korumak için askeri eylem baÅŸlattı. KÄ°K üyelerinin daha önce açıkladığı gibi, bu eylemi, Hadi’nin talebi üzerine yapıyorlar. ABD, Suudi Arabistan ve KÄ°K partnerlerimizle, onların güvenliÄŸi ve ortak çıkarları konularında yakın koordinasyon içindedir. KÄ°K’in eylemlerini Husilerin ÅŸiddetine karşı savunma amaçlı olarak, ABD BaÅŸkanı Obama, KÄ°K önderliÄŸindeki askeri operasyonlara lojistik ve istihbarat desteÄŸi tedariki emrini verdi. Bu eylemleri destekleme baÄŸlamında, ABD güçleri Yemen’de doÄŸrudan askeri eyleme girmese de ABD’nin askeri ve istihbarat desteÄŸini koordine etmek için Suudi Arabistan ile Ortak Planlama Hücresi oluÅŸturuyoruz."

Husilerin istikrarsızlığa neden olan askeri eylemlerini bir an önce durdurmasını ÅŸiddetle tavsiye ettiklerini ifade eden Meehan, grubun siyasi diyaloÄŸun parçası olarak müzakerelere dönmesi çaÄŸrısında bulundu. 

Yemen CumhurbaÅŸkanı Hadi, önceki gün hem BM Güvenlik Konseyi hem de Arap ülkelerine mektup göndererek, Husilerin ilerleyiÅŸinin engellenmesi için askeri müdahale dahil her türlü önlemi almalarını istemiÅŸti.

Mısır'dan destek

Mısır, Arap ülkelerinin Yemen'deki Husilere yönelik baÅŸlattığı askeri operasyonu askeri ve siyasi olarak desteklediÄŸini duyurdu.

Mısır DışiÅŸleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, "Mısır, Yemen CumhurbaÅŸkanı Abdurrabu Mansur Hadi'nin talebi üzerine ülkedeki meÅŸru hükümeti destekleyen koalisyon ülkelerinin adımını (askeri operasyonu) askeri ve siyasi olarak desteklediÄŸini ilan ediyor. Bunu, Arap Körfez bölgesi ve Arap ulusal güvenliÄŸine yönelik tarihi sorumluluÄŸundan hareket ederek yapıyor" deÄŸerlendirmesinde bulunuldu.

Ayrıca Mısır'ın, Yemen'in güvenliÄŸi ve istikrarını savunmak, birliÄŸini korumak ve kardeÅŸ Arap ülkelerinin güvenliÄŸini muhafaza etmek için koalisyon ülkelerinin Husilere yönelik askeri operasyonlarına gerektiÄŸinde hava, kara ve deniz güçleriyle katılmak için Suudi Arabistan ve Körfez ülkeleriyle koordinasyon yürüttüÄŸü de kaydedildi.

Suudi Arabistan sınıra asker yığıyordu

Suudi Arabistan, DışiÅŸleri Bakanı Faysal'ın 'Yemen'de barışçıl çözüm olmazsa gerekeni yaparız" açıklamasının ardından Yemen sınırına ağır silah, tank ve diÄŸer askeri teçhizatları yığmaya baÅŸlamıştı.

Reuters'e konuÅŸan ABD'li yetkililer, Suudi Arabistan’ın Yemen ile sınır bölgesinde yoÄŸunlaÅŸtırdığı askeri sevkiyatın 'önemli’ olduÄŸunu belirtti.

Yetkililerden biri, Ä°ran destekli Åžii Husilerin Yemen’in güneyine ve Yemen Devlet BaÅŸkanı Abdurrabu Mansur Hadi’nin siyasi faaliyetlerini yürüttüÄŸü Aden'e saldırmaları halinde, Hadi'yi korumak amacıyla hava saldırılarına hazırlanıyor olabileceÄŸini belirtmiÅŸti.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Muhammed Bin Selman Bin Abdulaziz ise, dün ülkenin Yemen sınırında konuÅŸlanan askeri gücü ve teçhizatlarını bizzat denetlemiÅŸti.

'Saldırganlığa karşı gerekli adımları atacağız'

Suudi Arabistan DışiÅŸleri Bakanı Suud Faysal, Pazartesi günü Yemen’deki krizin barışçıl yollarla çözülmemesi halinde bölge ülkelerinin 'saldırganlığa karşı gerekli adımları atacağını' söylemiÅŸti.

Faysal, “Yemen'deki sorunun siyasi ve barışçıl yollarla çözülmesini umut ediyorum ama bu gerçekleÅŸmezse bölge ülkeleri saldırganlığa karşı gerekli adımları atacaktır.

Elimizden geldiÄŸince Yemen Devlet BaÅŸkanı Mansur Hadi’ye destek vereceÄŸiz. Bunu sadece bir tarafı savunmak için deÄŸil Yemen’in istikrarını saÄŸlamak için yapacağız” ifadelerini kullanmıştı.

Çatışmalar Aden sınırında

Aden'de, devrik CumhurbaÅŸkanı Ali Abdullah Salih ve Husi Ensarullah Hareketi yanlısı olduÄŸu belirtilen 39. Zırhlı Tugay'a baÄŸlı birlik, Hadi yanlısı Halk Komiteleri'yle girilen çatışmaların ardından Uluslararası Aden Havalimanı'nı ele geçirdi.

Ancak Yemen CumhurbaÅŸkanı Abdurrabbu Mansur Hadi yanlısı Halk Komiteleri'nin, karşı saldırı düzenleyerek Aden Havalimanındaki kontrolü yeniden ele geçirdiÄŸi belirtildi.

Çatışmalarda ölen ya da yaralananlara iliÅŸkin bilgi vermeyen kaynaklar, çatışmaların, havalimanı etrafında yer yer devam ettiÄŸini aktardı. 

Husiler, ülkenin en büyük hava üssü olan ülkenin güneyindeki Aned'i ve geçici yönetim merkezi Aden'e 60 kilometre uzaklıktaki Lahic kentini de dün ele geçirmiÅŸti.

CumhurbaÅŸkanlığına yakın kaynaklardan edinilen bilgilere göre Yemen CumhurbaÅŸkanı Abdurabbu Mansur Hadi tüm devlet kurumlarındaki çalışanlara ve Aden halkına iÅŸyerlerini kapatıp evlerine dönmeleri talimatı verdi.

'Hadi kaçtı' iddiaları

Daha önce BaÅŸkent Sana'dan Aden'e kaçan CumhurbaÅŸkanı Hadi'nin nerede olduÄŸu konusunda ise çeliÅŸkili bilgiler geliyor.

Associated Press Ajansı'na konuÅŸan görgü tanıkları, Hadi'nin Arap Denizi'ne bakan bir tepenin üstünde bulunan sarayını bırakarak araç konvoyu ile ayrıldığını söylediler. 

BaÅŸka bir iddiaya göre ise Hadi deniz yoluyla ÅŸehri terk etti ve Cibuti'ye kaçtı. 

Al Jazeera'ya konuÅŸan bir insan hakları aktivisti ise, Hadi'nin nerede olduÄŸunu bilmediklerini söyledi. 

Ancak isminin açıklanmasını istemeyen bir üst düzey CumhurbaÅŸkanlığı yetkilisi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "CumhurbaÅŸkanı Hadi ülkeyi terk etmedi ve bu yönde yapılan haberler gerçek dışıdır" dedi. Yetkili, CumhurbaÅŸkanı Hadi hakkında daha fazla bilgi vermedi.

Hadi konutundan ayrıldı

ABD DışiÅŸleri Bakanlığı, Yemen CumhurbaÅŸkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin konutundan ayrıldığını teyit etti. 

Bakanlık Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın toplantısında, CumhurbaÅŸkanı Hadi ile bugün erken saatlerde temas kurduklarını ifade ederek, “Kendisi artık konutunda deÄŸil, bunu teyit edebilirim” dedi. 

Hadi’nin gönüllü olarak ayrılıp ayrılmadığına yönelik soru üzerine de Psaki, “Bence gönüllü olarak konuttan ayrıldığı gayet açık” ifadesini kullandı.

Psaki, Hadi’nin ÅŸu anda bulunduÄŸu yere dair bilgi veremeyeceÄŸini ifade ederek, "Kendisiyle son günlerde temas halindeydik" diye konuÅŸtu. 

Bir gazetecinin “Åžehir düÅŸmek üzere. Bu biraz zor bir gönüllü ayrılma durumu olmuyor mu” yorumu üzerine Psaki, “Konuyu anlamlandırmayı size bırakıyorum. Kendisinin zorla mı gönüllü mü ayrıldığı ve bunun ne anlama geldiÄŸini karakterize etmek zorunda deÄŸilim” deÄŸerlendirmesinde bulundu.  

Psaki, silahlı grupların Yemen’de kontrolü ele geçirmesinin kabul edilemez olduÄŸunu söyledi.

MeÅŸru geçiÅŸin, ancak, siyasi müzakereler ve tüm siyasi partiler arasında Körfez Arap Ülkeleri Ä°ÅŸ BirliÄŸi Konseyi'nin giriÅŸimi ve ulusal diyalog sonucundaki konsensüse varılmış bir anlaÅŸma yoluyla olabileceÄŸini belirten Psaki, Yemen’in geleceÄŸininYemen halkı tarafından belirlenmesi gerektiÄŸini belirtti.

Psaki, Husilerin eylemlerinin devamlı olarakYemen’deki dönüÅŸümün altını kazıdığını söyledi.

"Suudilerin meşru kaygıları var"

Suudi Arabistan’ın Yemen sınırına askeri yığınak yaptığına ve Arap zirvesinde Yemen’e Arap güçlerinin gitmesine yönelik bir öneri sunacağına dair haberlerin sorulması üzerine Psaki, ÅŸunları kaydetti:

"Åžu anda konuyla ilgili detaylara sahip deÄŸiliz. Bu haberlerin yeni olduÄŸunu sanmıyorum. Suudi Arabistan ve Körfez Arap Ülkeleri Ä°ÅŸ BirliÄŸi Konseyi ülkeleriyle barışçıl siyasi geçiÅŸi teÅŸvik etmek için yakından çalışıyoruz ve onların Husilerin agresif eylemlerine yönelik kaygılarına katılıyoruz. Suudilerin, coÄŸrafi yakınlıkları dikkate alındığında Yemen’deki mevcut olayların kendi güvenliklerine olası etkilerine yönelik meÅŸru kaygıları var ve sınırlarındaki güvenliÄŸi saÄŸlamak için uygun önlemleri almakta olduklarını anlıyoruz."

Kaynak: Al Jazeera, AA, AFP, Reuters

 

 

Kaynak: Al Jazeera