Azeri gazı için temel atıldı

Hazar Denizi'ndeki doÄŸalgazı Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak olan Trans Anadolu DoÄŸalgaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP) Türkiye'deki temeli Kars'ta atıldı. Projenin ilk temeli daha önce Azerbaycan'da atılmıştı.

Kars'ın Selim ilçesinde düzenlenen törene CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Azerbaycan CumhurbaÅŸkanı Ä°lham Aliyev ve Gürcistan CumhurbaÅŸkanı Giorgi MargvelaÅŸvili katıldı. Törende proje 'Türk-Azerbaycan kardeÅŸliÄŸinin Anadolu'ya atılan imzası' olarak lanse edildi.

Törende konuÅŸan ErdoÄŸan, bu projeye alternatif baÅŸka bir proje olmadığını, ekonomik iÅŸlevinin yanı sıra barışa da hizmet edeceÄŸine inandıklarını söyledi.

Aliyev ise, ükesinin teyit edilmiÅŸ 2,6 trilyon metreküp doÄŸalgazı bulunduÄŸunu ancak kendilerinin bunun daha fazla olduÄŸunu tahmin ettiklerini belirtti. Aliyev, "Türkiye ile daha çok baÅŸarılı iÅŸlere imza atmak isritoyuruz. Çünkü aramızda hürmet ve iman var, inaÅŸallah 3 yıl sonra açılışını da beraber yaparız" dedi.

Ardından üç lider butona birlikte basarak projenin ilk borusunu temele indirdiler.

20 ilden, 600 köyden geçecek

1841 kmlik boru hattı Türkiye sınırlarında 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçerek Edirne'den Avrup'ya ulaÅŸacak. Yaklaşık 10 milyar dolar maliyeti olan boru hattından ilk gazın 2018 yılında akıtılması hedefleniyor.
Boru hattından ilk etapta 16 milyar metreküp gaz basılacak, nihai hedef ise 31 milyar metreküp gazın Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınması.

Bu proje boyunca 5 bin kiÅŸiye iÅŸ imkanı saÄŸlanacak. Boru hattının geçtiÄŸi bazı bölgelerde mezarlıklara, kuÅŸ göç yollarına ve Osmanlı döneminden kalma Bursa'daki çilek tarlalarına denk geldiÄŸi için projede bazı deÄŸiÅŸiklikler yapıldı.

Törende konuÅŸan Enerji Bakanı Taner Yıldız, 2035 te dünyada enerji tüketimi yüzde 40 artacağını, petrolün yüzde 35'inin, doÄŸazgazın ise yüzde 70'inin boru hatlarıyla taşınacağını söyledi.

ErdoÄŸan'dan AB yetkilisine esprili gönderme

Törende ABD ve AB'den enerji temsilcileri de yer aldı. Avrupa Komisyonu’nun Enerji BirliÄŸi’nden Sorumlu BaÅŸkan Yardımcısı Maros Sefcovic’in konuÅŸmasına kullandığı bir kaç Türkçe cümle, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan için espri konusu oldu. ErdoÄŸan, "MaÅŸallah Sayın Sefcovic bu kadar Türkçe'yle Adriyatik'ten Çin Seddi'ne kadar aç kalmadan gider" dedi.

TANAP'ın adımları hızlı atıldı

Tıpkı Türkiye gibi ısınma ve elektrik üretiminde büyük ölçüde doÄŸalgaz kullanan Avrupa ülkeleri, bu doÄŸalgazın büyük bölümünü yine tıpkı Türkiye gibi Rusya’dan satın alıyor. Ancak Rusya ile Amerika BirleÅŸik Devletleri ve Avrupa ülkelerinde siyasi nedenlerle zaman zaman gerilen iliÅŸkiler bu ülkelerin gaz ihtiyacının karşılanması konusunda endiÅŸeleri de beraberinde getiriyor.

Sadece siyasi nedenler deÄŸil basit bir teknik nedenle doÄŸabilecek kesintiler de endiÅŸenin artma nedenlerinden biri. Bunu gidermek için geliÅŸtirilen ilk proje Nabucco’ydu. Ancak planlanan uzun boru hattı ile birlikte artan maliyet ve ortaklık yapısından kaynaklanan sorunlar nedeniyle Nabucco hayata geçirilemedi.

Nabucco’nun bir anlamda can çekiÅŸtiÄŸi günlerde gündeme yeni bir proje geldi, Güney Gaz Koridoru. Azerbaycan’dan, Hazar Denizi’nden çıkarılacak doÄŸalgazın Türkiye üzerinden Trans Anadolu DoÄŸalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) ile Avrupa piyasalarına ulaÅŸtırılmasını içeren projede Nabucco’nun tersine somut adımlar hızla atıldı.

TANAP hayata geçtiÄŸinde...

TANAP hayata geçmesinin ardından 2031 yılında nihai hedef olan 31 milyar metreküp doÄŸalgazın 6 milyar metreküpünü Türkiye alacak. 

TANAP’ta temellerin atılmasının Avrupa ülkeleri için, yeni bir doÄŸalgaz kaynağına bir adım daha yaklaşılması ve siyaseten elinin az da olsa rahatlaması anlamı var. Gazın kaynağı konumundaki Azerbaycan için ise siyasi, stratejik ve ekonomik anlamda önem taşıyor.

Gazın transfer edileceÄŸi boru hattının geçeceÄŸi Türkiye için ise TANAP, stratejik öneminin altını bir kez daha çizme açısından anlam taşıyor. Söz konusu olan Rusya’ya bağımlığı azaltmak olunca ve iÅŸin içine Amerika BirleÅŸik Devletleri de girdiÄŸi için Türkiye'nin bu önemin altını çizmesi Batı bloku ülkeleri açısından da anlamlı. 

TANAP’ın yaratacağı yeni iÅŸ imkanları ile birlikte 50 milyar dolarlık bir katma deÄŸeri de beraberinde getirmesi söz konusu. Projede 1.5 milyar dolar deÄŸerinde 1.3 milyon ton çelik boru kullanılacak. Enerji Bakanı Taner Yıldız bunun sadece 200 bin tonunun dışarıda 1.1 milyon tonunun ise içeride üretileceÄŸini söyledi. 

Üçüncü ayak: TAP

Projenin üçüncü ayağı ise doÄŸalgazın nihai tüketim noktasına ulaÅŸacağı Trans Adriyatik Boru Hattı. Bu boru hattının uzunluÄŸu yaklaşık 500 kilometre olacak ve gazın Avrupa ülkelerine dağıtımı bu noktadan yapılacak.

Kaynak: Al Jazeera