Sosyal Medya

Coğrafyamız

Riyad'dan 'nükleer yarış' uyarısı

Suudi Arabistan Eski İstihbarat Başkanı Turki bin Faysal, İran'la yapılacak bir nükleer anlaşma sonrası diğer tüm bölge ülkelerinin de aynı şeyi isteyeceğini ve nükleer bir yarış olacağını söyledi.



Suudi Arabistan'da ülkeyi yöneten Suud ailesinin önemli üyelerinden Prens Turki bin Faysal, Ä°ran'ın nükleer programının devam etmesinin diÄŸer bölge ülkelerinin de aynı ÅŸekilde davranmalarına sebep olabileceÄŸini söyledi.

Aynı zamanda Suudi Arabistan'ın eski Ä°stihbarat BaÅŸkanı olan Prens Faysal, "Her zaman dediÄŸim gibi (nükleer) anlaÅŸma sonucu ne çıkarsa çıksın aynısından biz de isteyeceÄŸiz" diye konuÅŸtu.

KRONOLOJÄ°: Ä°RAN-SUUDÄ° ARABÄ°STAN Ä°LÄ°ÅžKÄ°LERÄ°

1979 - Riyad, Åžah Rıza Pehlevi yönetiminin devrilmesi ve Ayetullah Humeyni’nin öncülüÄŸünde Ä°ran Ä°slam Devrimi’nin gerçekleÅŸmesini, hareketin yayılabileceÄŸi endiÅŸesiyle izledi.
1980-88 – Bu dönemde gerçekleÅŸen Ä°ran-Irak savaşında Riyad yönetimi Saddam Hüseyin rejimine açık destek verdi.
1987 - Aralarında 275 Ä°ranlı hacının bulunduÄŸu 402 kiÅŸi Suudi güvenlik güçleri ile göstericiler arasındaki çatışmalarda ölmesi üzerine iki ülke arasındaki iliÅŸkiler kopma noktasına geldi.
1997 – Veliaht Prens Abdullah Aralık ayında Ä°slam zirvesi için Ä°ran’a gitti, Ä°slam Devrimi’nden bu yana böyle bir ziyaret gerçekleÅŸtiren en yüksek seviyedeki Suudi yetkili oldu.
1999 – Kral Fehd Bin Abdülaziz, CumhurbaÅŸkanı Muhammed Hatemi’nin seçim zaferini kutladı ve Hatemi’yi reform yanlısı politikalarından dolayı övdü.
2003 – ABD’nin Irak’ı iÅŸgali ve Irak’taki Åžii grupların yeniden güçlenmesi bu ülkedeki çıkarları nedeniyle Suudi Arabistan ve Ä°ran’ı yeniden karşı karşıya getirdi.
2011 – OrtadoÄŸu ülkelerinde özellikle Åžii-Sünni geriliminin yükseldiÄŸi Bahreyn’deki geliÅŸmeler iki ülke arasındaki rekabetin alevlenmesine sebep oldu. Suriye’de Esed rejimi ve muhalifler arasında yaÅŸanan iç savaÅŸ da taraflar arasındaki gerilimi artırdı.

Faysal, "Bundan dolayı eÄŸer Ä°ran uranyum düzeyini herhangi bir seviyede zenginleÅŸtirme gücüne sahipse aynı ÅŸeyi talep eden tek ülke Suudi Arabistan olmayacak. Bütün dünya herhangi bir engelleme olmaksızın aynı yolda ilerlemek için açık bir kapı haline gelecek. Benim P5+1 ülkelerine yönelik itirazım bu" ifadelerini kullandı. Faysal ÅŸöyle devam etti: 

"Ä°ran hâlihazırda Arap dünyasının birçok sahnesinde yıkıcı bir aktör. Bunu Yemen'de, Suriye'de, Irak'ta, Filistin'de ve Bahreyn'de görüyoruz. Bundan dolayı Ä°ran'ın kitle imha silahı üreteceÄŸine dair oluÅŸan korkuyu sona erdirmek Ä°ran'la yaÅŸadığımız sorunların biteceÄŸi anlamına gelmiyor."

Ä°ran'ın Irak'taki askeri varlığına da dikkat çeken Turki bin Faysal, "Öyle görünüyor ki Ä°ran, Irak'taki iÅŸgalini geniÅŸletmeye devam ediyor ve bu kabul edilemez" dedi.

ABD garanti vermiÅŸti

5 Mart'ta Suudi Arabistan’a giden ABD DışiÅŸleri Bakanı Kerry, nükleer görüÅŸmelerin devam ettiÄŸi Ä°ran ile geniÅŸ bir siyasi ve güvenliÄŸe dayalı iÅŸbirliÄŸi düÅŸünmediklerini söylemiÅŸti.

Suudi mevkidaşı Suud Faysal ile basın toplantısı düzenleyen John Kerry, “Ä°ran ile büyük bir pazarlık peÅŸinde deÄŸiliz, olası bir nükleer anlaÅŸma Körfez ülkelerinin güvenlik endiÅŸelerine yanıt verecektir” ifadelerini kullandı.

Suud Faysal da, Kerry’nin kendisine, Washington’un nükleer anlaÅŸma arayışındayken, Ä°ran’ın bölgedeki tavrını gözardı etmeyeceÄŸi konusunda garanti verdiÄŸini belirtti.

Ä°ran'ın "Arap ülkelerinin iÅŸlerine" müdahaleden vazgeçmesi gerektiÄŸini söyleyen Faysal, "Ä°ran'ın Yemen, Suriye, Irak'a müdahalesi konusunda endiÅŸeliyiz" dedi.

Ülkesinin "Ä°ran'ın nükleer silaha sahip olmasını engellenmesi ve denetim altına alınması konusundaki 5+1 ülkelerinin çalışmalarını desteklediÄŸini" dile getiren El-Faysal, "Ä°ran, komÅŸularıyla arasındaki düÅŸmanlık yayılmadan önce halkından akl-ı selim sahiplerine kulak vermeli ve Arap ülkelerinin iÅŸlerine müdahaleden vazgeçmeli" diye konuÅŸtu.

Riyad'ın İran endişesi

Suudi Arabistan, bölgedeki en büyük rakibi olan Ä°ran’ın nükleer silah elde etme ihtimalinden kaygılarını saklamıyor.

Tahran'ın Suriye ve Yemen'deki etkisinden de rahatsız olan Riyad, olası bir anlaÅŸmanın Ä°ran'ı daha da rahatlatmasından ve bölgedeki etkisini daha da artırmasından endiÅŸe ediyor.

Ä°ran ile P5+1 ülkeleri arasındaki nükleer görüÅŸmelerin son günü 31 Mart. Bu tarihe kadar taraflar arasında bir siyasal anlaÅŸma çerçevesi oluÅŸturulması hedefleniyor.

Ä°srail BaÅŸbakanı Netanyahu'nun ABD Kongresi'nde Obama yönetimine nükleer müzakerelerle ilgili ağır eleÅŸtirilerine raÄŸmen Washington müzakerelere devam kararı aldı. Bugün Kerry ve Ä°ranli mevkidaşı Zarif''in katılacağı nükleer müzakereler Ä°sviçre'de devam edecek.

Kaynak: Al Jazeera ve Reuters

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.