Kuş diyarında sanayileşme endişesi

Balıkesir sınırları içerisinde bulunan Manyas KuÅŸ Cenneti Milli Parkı, 256 türden yaklaşık üç milyon göçmen kuÅŸa ev sahipliÄŸi yapıyor. KuÅŸların, yaz ve kış aylarındaki kıtalararası göç yolları üzerinde bulunuyor. Park, Avrupa Konseyi tarafından, çok iyi korunan ve kıta ölçeÄŸinde deÄŸer taşıyan doÄŸal alanlara verilen A sınıfı diplomaya sahip. Ancak park, bugünlerde, Bandırma’ya baÄŸlı Edincik, ÅžirinçavuÅŸ, Hıdırköy ve Bezirci mahallelerinin ortasındaki alana kurulması planlanan sanayi tesislerinin tehdidiyle karşı karşıya.

 

Sanayi ve depolama bölgesi olarak belirlenen bölge.

Bunun nedeni, Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı tarafından hazırlatılıp, Balıkesir BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından kabul edilen, Balıkesir-Çanakkale 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı. Plana göre, 48 bin hektarlık alanda, kimya fabrikaları ve ana metal ihtisas organize sanayi bölgesi oluÅŸturulması öngörüldü.

Bölgedeki arazi fiyatlarının bir anda dönüm başına 80-90 bin liraya çıkıp köylülerin arazilerini elden çıkarmaya baÅŸlamasına neden olan plan, tepkiyi ve dayanışmayı da beraberinde getirdi.

İtirazlar, eylemler yapıldı

Plana tepki gösterenler, Erdek Körfezi Dayanışma Platformu çatısı altında birleÅŸti. ÇeÅŸitli etkinliklerle protesto edilen, yerel yönetimlerin görüÅŸünün alınmadığına inanılan planla, bölgenin en önemli gelir kaynağı tarım ve turizmin yok edileceÄŸi, çevre ve canlı saÄŸlığının olumsuz etkileneceÄŸi savunuldu. 

 

Sanayi ve depolama olarak belirlenen yer. (Mor renkli kısım)

Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı da çeÅŸitli kurum, kuruluÅŸ ve vatandaÅŸların itirazlarını deÄŸerlendirip planı revize etti. Sanayi tesisi ve depolama alanı kurulması planlanan alanı 48 bin hektardan 10 bin hektara düÅŸürdü. Al Jazeera, çevre düzeni planının en çok tartışıldığı bölgeye gitti, tepki ve talepleri dinledi.

‘Plansız’ sanayileÅŸme yapacaklar

Erdek Körfezi Dayanışma Platformu üyesi Kadir Dadan’a göre, yeni düzenlemenin de sorunu çözmediÄŸi görüÅŸünde. "Sanayi tesislerinden vazgeçilmedi" diyen Dadan, arsa satışlarına dikkat çekiyor:

“Åžu an bölgede bir doÄŸal gaz santrali var. Yeni tesisler için de zeytin aÄŸaçlarının kesimi yapılıyor. Ne kadar düzenleme yapılsa da arsa satışları devam ediyor. Planlı deÄŸil plansız bir sanayileÅŸme tehditi çıktı ÅŸimdide ortaya. Bölgenin, turizm, zeytincilik ve balıkçılığa dayalı bir ekonomisi var. Revize edilen alana inÅŸa edilecek ağır metal iÅŸleyen tesislerle hem yüzeyden hem havadan kirlilik yaratılacak. KuÅŸ Cenneti’nin de suyu buradaki tesislere çekilecek. O kadar firma suyu gölden çekince bir felaket ortaya çıkacak. Bölgede çeltik kalmayacak. DepremselliÄŸin en yoÄŸun olduÄŸu bölgelerden birisi burası. Artan nüfus, kentselleÅŸme ve sanayileÅŸmeyle bölge yok olur. DoÄŸadaki biyolojik çeÅŸitlilik, SÄ°T alanlarındaki tarihi yapılar da risk altında. Bölgenin sanayileÅŸmeye ihtiyacı yok. Tarımsal bir geliÅŸme olmalı ki, turizm de zarar görmesin”

 

Erdek Körfezi Dayanışma Platformu Üyesi Kadir Dadan.

Dadan, Erdek’in, Bursa ve Ä°stanbul’da oturanlar için günübirlik nefes alma yeri olduÄŸunu, sanayileÅŸmeyle bu özelliÄŸini kaybedip cazibesini yitireceÄŸine inanıyor. Kamu eliyle bu bölgenin tarımsal araÅŸtırmalara ayrılması ise en büyük isteÄŸi.

“Risk daha da artacak”

Manyas Belediye BaÅŸkanı Tarcan Barcin, Marmara Denizi’ndeki poyraz rüzgarından en çok etkilecek yerin kuÅŸ cenneti olacağını söylüyor. Deniz kenarındaki fabrikaların yaratacağı hava kirliliÄŸinin rüzgarla kuÅŸ cennetinin üzerini kaplayacağını, kuÅŸların yaÅŸam alanlarının yok olacağını vurguluyor.

 

Manyas Belediye Başkanı Tancan Barcin.

“KuÅŸ Cenneti, yılda 40 bin ziyaretçisi olan, nadide kuÅŸ türlerinin konakladığı, ürediÄŸi bir yer. Sürüngenlere de ev sahipliÄŸi yapıyor. Zaten, tüm önlemlere raÄŸmen çevresindeki tavukhaneler nedeniyle gölde bir kirlenme söz konusu. Balık ölümleri yaÅŸanıyor. Bunlar yaÅŸanırken bölgedeki sanayileÅŸmeyle risk daha da artacak. SanayileÅŸmeye karşı deÄŸiliz ancak daha kırsal alanlarda bu yapılmalı. Balya gibi daha müsait yerler var. KuÅŸ Cenneti’ne sahip çıkmak hepimizin görevi”

“Çevreye duyarlı sanayinin destekçisiyiz”

 

Bandırma Kent Konseyi Başkanı Adil Levent Coşkun.

Bandırma Kent Konseyi Başkanı Adil Levent Coşkun da, plandaki değişiklikleri olumlu ama yetersiz buluyor:

“Planın hazırlanma tarzi sorunludur. Halkın, yerel yönetimlerin görüÅŸü alınmamıştır. Bu plan, doÄŸal tarihi ve kültürel deÄŸerlerin koruma-kullanma dengesini saÄŸlamaktan çok uzaktır. Önerilen sanayi alanı, tarımsal üretimin ve sulamanın yapıldığı bir bölgedir. Ağır metal faaliyetleriyle hastalıkların artacağı da kaçınılmaz bir gerçektir. Sanayiye karşı deÄŸiliz, denetimsiz sanayiye karşıyız. Ä°steÄŸimiz, çevreye duyarlı, ÅŸeffaf, AB ölçeÄŸinde üretim yapan sanayi. Ana metal organize sanayi termik santral barındıracağı için EPDK lisansı alacak, bu lisansla kamulaÅŸtırma hakkı elde edilecek önerilen alan yine büyüyecektir. Bölgedeki hassasiyetin, endiÅŸelerin dikkate alınmaması durumunda hukuki mücadeleye devam edeceÄŸiz”

 

Bandırma Körfezi'nde denize girilemiyor.

“HerÅŸey plan notlarında gizli”

Bandırma Belediye BaÅŸkanı Dursun Mirza da, plandaki deÄŸiÅŸikliÄŸi seçim dönemine baÄŸlıyor. Ona göre muhalefetin eleÅŸtirilerinin önüne geçmek için deÄŸiÅŸiklik yapıldı. Mirza, arazilerin çoÄŸunun satıldığını, alan firmaların da kimya, çelik, ağır metal fabrikaları olduÄŸunu söylüyor:

"Plan notları var. Bir firmanın o bölgede 500 dönümün üzerinde arazisi varsa plan deÄŸiÅŸikliÄŸi yaptırabiliyor. Mevzi imar planıyla sanayiyeye dönüÅŸtürebiliyor. HerÅŸey plan notlarında gizli. Bunlar ortaya çıktığında bölgenin geleceÄŸi belli olacak. Ama biz mücadelemizden ödün vermeyeceÄŸiz”

 

Bandırma Belediye Başkanı Dursun Mirza.

Sanayiye karşı olmadıklarını, toprağın, suyun, havanın korunmasını istediklerini söyleyen Dursun Mirza, Bandırma Körfezi'ni hatırlatıyor:

"Marmara’nın tek mavi bayraklı körfezi Erdek. Yanıbaşındaki Bandırma Körfezi’nde, asit, gübre fabrikaları var. Hem havayı hem denizi kirletiyor. Kanser vakaları çok üstte. Aynı durumun Erdek Körfezi'nde yaÅŸanmasını istemiyoruz”

Kaynak: Al Jazeera