Kerry BM'de Ä°srail'i savundu

Kerry daha önce ABD'li üst düzey diplomatların söylediÄŸi ve beklendiÄŸi ÅŸekilde BirleÅŸmiÅŸ Milletler Ä°nsan Hakları Konseyi'nde Ä°srail'i savundu.

Kerry burada yaptığı konuÅŸmada Ä°nsan Hakları Konseyi'ni 'Ä°srail'le ilgili suçlamalara ve ihlâllere orantısız biçimde odaklanmakla' suçladı.

Cenevre'deki konuÅŸmada Kerry, Ä°srail ile ilgili söz konusu suçlamaların Ä°nsan Hakları Konseyi'nin etkinliÄŸini zayıflatıbileceÄŸini ı belirtti.

Kerry, 'Bu odadaki hiçkimse inkâr edemez ki demokratik olan bir ülkeye yöneltilen çok dengesiz bir odaklanma söz konusu.

'Kerry olaÄŸanüstü gayret gösteriyor'

Kerry ile birlikte Cenevre'deki foruma giden üst düzey bir yetkili Washington Post Gazetesi'ne yaptığı açıklamada, Kerry'nin konuÅŸmasında, "BaÅŸkan Obama, emrindeki yönetim ve bilhassa DışiÅŸleri Bakanı Kerry'nin uluslararası kurumlar nezdinde Ä°srail'in çıkarlarını desteklemek ve savunmak için ne denli olaÄŸanüstü bir gayret gösterdiÄŸini" vurgulayacağını söylemiÅŸti.

BaÅŸka bir yetkili ise ABD'nin BM Ä°nsan Hakları Konseyi'nde Ä°srail aleyhinde gündeme gelen tasarılarda Ä°srail'i savunan tek ülke olduÄŸunu vurguladı. 

Kerry, Ä°nsan Hakları Konseyi'ndeki konuÅŸmasının ardından nükleer müzakereler için Montrö'ye geçecek ve akÅŸam saatlerinde Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Cevad Zarif ile bir araya gelecek. Ä°ki buçuk gün sürecek müzakerelerde Ä°srail BaÅŸbakanı Netanyahu'nun karşı çıktığı nükleer anlaÅŸmanın yolları aranacak.

Aynı saatlerde ise Ä°srail BaÅŸbakanı, ABD'deki Ä°srail lobi kuruluÅŸu AIPAC'te bir konuÅŸma yapacak. Netanyahu'nun tartışmaların odak noktası olan Kongre'deki konuÅŸması ise salı günü gerçekleÅŸecek.

Pazar günü ABC'nin 'This Week' isimli programına katılan ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, Ä°srail BaÅŸbakanı'nın Kongre'de konuÅŸabileceÄŸini, ancak bu konuÅŸmanın "siyasi bir futbol oyununa dönüÅŸmemesini" umduÄŸunu söylemiÅŸti.

Yahudi senatörden Netanyahu'ya ağır eleÅŸtiri

CNN Televizyonu'na mülakat veren Dianne Feinstein, Netanyahu'nun ABD ziyareti için Ä°srail'den ayrılmadan önce "ABD'ye tüm Ä°srail ve Yahudi toplumunun elçisi olarak gidiyorum" açıklamasına tepki göstermiÅŸti.

'Netanyahu beni temsil etmiyor' diyen Yahudi Senatör, Ä°srail BaÅŸbakanı'nın açıklamalarının 'küstahça' olduÄŸunu söyledi.

Yahudi toplumunun da diÄŸer toplumlar gibi farklı bakış açılarını içinde barındırdığını belirten Senatör Feinstein, "Açık yüreklilikle söylüyorum ki küstahlık Ä°srail'e yakışmıyor" ifadelerini kullandı.

Buna raÄŸmen Feinstein Netanyahu'nun salı günü Kongre'de konuÅŸma yapacağı oturuma katılma niyetinde olduÄŸunu kaydetti.

Onlarca Demokrat siyasetçinin Netanyahu'nun Kongre'de yapacağı konuÅŸmayı boykot ederek oturuma katılmaması bekleniyor. Bu isimler arasında ABD BaÅŸkan Yardımcısı Joe Biden da bulunuyor.

Ä°srailli siyasetçiler de eleÅŸtirdi

Ä°srail muhalefeti de BaÅŸbakan Netanyahu’nun tartışmalı ABD ziyaretine yönelik eleÅŸtirilerini sürdürüyor. Eski Adalet Bakanı Livni, “Netanyahu, ABD'nin iç siyasetine burnunu sokmayı tercih ederek fesat ve anlaÅŸmazlık tohumları ekiyor” dedi.

"Amerikalıların desteÄŸini garanti altına almalıyız ve onlarla iyi iliÅŸkilerimizi sürdürmeliyiz” diyen Livni, bu sayede Ä°srail ile ABD arasında istihbarat paylaşımı kapısının açılacağını belirtti.

Ä°ÅŸçi Partisi Genel BaÅŸkanı Ä°zak Herzog da Netanyahu'nun ziyaretine iliÅŸkin yaptığı açıklamada, ''BaÅŸbakan Netanyahu’nun görevi, konuÅŸma yapmak ve alkış almakla sınırlı deÄŸil'' diye konuÅŸtu.

Obama'ya raÄŸmen gitti

Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’de Beyaz Saray tarafından ‘protokollerin ihlâli’ olarak tanımlanan iki günlük Washington ziyareti çerçevesinde pazartesi günü Ä°srail lobi kuruluÅŸlarından Amerikan Ä°srail Halkla Ä°liÅŸkiler Komitesi'nde (AIPAC) bir konuÅŸma yapacak.

Obama'nın 'yabancı bir ülkedeki seçimleri etkiliyor görünümünden kaçınmak' amacıyla görüÅŸmeyi reddettiÄŸi ziyarette Netanyahu, Salı günü ABD Kongresi’ne hitap edecek.

Netanyahu ziyaret öncesi Ä°srail’in Tel Aviv kentindeki Ben Gurion Havalimanı’nda gazetecilere yaptığı açıklamada, Washington’a ‘tarihi ve önemli bir görev' için gittiÄŸini söyledi.

'Obama'ya saygı duyuyorum'

Cumartesi günü ayrıca Kudüs'teki AÄŸlama Duvarı'nda dua ettikten sonra basına açıklama yapan Netanyahu, "ABD ziyaretim öncesi, AÄŸlama Duvarı'nı ziyaret ediyorum. Bu vesileyle ABD BaÅŸkanı Barack Obama'ya saygı duyduÄŸumu belirtmek istiyorum. ABD ile Ä°srail arasındaki güçlü iliÅŸkiye ve bunun aramızdaki görüÅŸ ayrılıklarının üstesinden geleceÄŸine inanıyorum" ifadesini kullanmıştı.

"Ä°srail BaÅŸbakanı olarak, Ä°srail'in güvenliÄŸini gözetmek benim görevim" diyen Netanyahu ÅŸöyle devam etti:

"Bu nedenle, büyük devletler ile Ä°ran arasında varlığımızı tehdit edecek olası bir anlaÅŸmaya güçlü biçimde karşı duruyoruz. Bu tehlike karşısında birlik olarak, olası bir anlaÅŸmanın Ä°srail'e, bölgemize ve dünyaya arz ettiÄŸi tehlikeyi anlatmak durumundayız."

Temel mesele nükleer müzakereler

Netanyahu, Ocak ayı sonlarında Ä°srail’deki bakanlar kurulu toplantısı öncesi yaptığı açıklamada, Ä°srail BaÅŸbakanı olarak, "Ä°ran'ın nükleer silahlara sahip olmasını engellemek için elinden geleni yapmanın görevi" olduÄŸunu ifade ederek, "Bu uluslararası bir çaba ve Ä°srail'in geleceÄŸini teminat altına almak için davet edildiÄŸim her yere gideceÄŸim" diye konuÅŸmuÅŸtu.

Ä°ran'la yürütülen nükleer müzakerelere deÄŸinen Netanyahu, "Büyük devletler ile Ä°ran arasında imzalanması muhtemel çerçeve anlaÅŸması, bu ülkenin nükleer silah elde etmesini kolaylaÅŸtıracaktır. Bu da ilk olarak Ä°srail'in güvenliÄŸini tehlikeye sokacaktır" iddiasında bulundu.

Obama’nın yeni yaptırımlara müzakereleri tehlikeye sokacağı gerekçesiyle karşı çıkmasına raÄŸmen Netanyahu’nun Kongre’de yapacağı konuÅŸmada üyeleri Ä°ran’a yeni yaptırımlar konusunda ikna etmeye çalışması bekleniyor.

Öte yandan demokrat Kongre üyelerinin bir kısmının da Netanyahu’nun konuÅŸma yapacağı oturumu boykot ederek oturuma katılmamaları bekleniyor.

Susan Rice da tepki göstermiÅŸti

Netanyahu’nun ziyaretine bugüne kadar en sert tepkiyi ise BaÅŸkan Obama’nın ulusal güvenlik danışmanı Susan Rice verdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Rice, Binyamin Netanyahu'nun ABD Kongresi'nde yapmayı planladığı konuÅŸmanın ABD-Ä°srail iliÅŸkileri açısından "yıkıcı" olacağını söyledi.

Amerikan PBS televizyon kanalında katıldığı programda Rice, ABD ve Ä°srail arasındaki iliÅŸkilerin her zaman partiler üstü olduÄŸunu ve bu iliÅŸkilere siyaset sokulmadığını belirtti.

Ancak Netanyahu'nun planlanan konuÅŸmasının bu duruma ters olduÄŸunu dile getiren Rice, "Son birkaç haftada olan ÅŸey ÅŸu: BaÅŸkanın (Temsilciler Meclisi) uzattığı davet ve BaÅŸbakanın (Ä°srail) kendi ülkesinde seçimlere iki hafta kalaya denk gelen bu daveti kabul etmesiyle iliÅŸkilerin iki tarafına da bir derece partizanlık sokulmuÅŸ oldu ki, bu sadece talihsiz deÄŸil, aynı zamanda iliÅŸkinin dokusu bakımından yıkıcı" diye konuÅŸtu.

Obama görüÅŸmeyi reddetti

ABD BaÅŸkanı Barack Obama, Ocak ayında CNN International ile yaptığı özel mülakatta Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu'nun, Ä°srail'deki seçimlere iki hafta kala ABD'ye gelecek olmasını ‘uygunsuz’ olarak nitelendirmiÅŸ ve "Onunla (Netanyahu) görüÅŸmeyi reddediyorum. Çünkü bizim genel siyasetimize göre, dünyada herhangi bir liderle ülkesinde seçimlerden iki hafta önce görüÅŸmeyiz” demiÅŸti.

Netanyahu’nun yaÅŸanan protokol kriziyle alakalı eleÅŸtirilerine tepki veren Obama, “Biz ülkedeki seçimlere bir ÅŸekilde müdahale ediyormuÅŸ gibi görünmemek için bu ÅŸekilde davranıyoruz” ifadesini kullandı.

Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest'ün bu ziyaret ile ilgili olarak ‘Ä°lginç’ ve ‘Normal diplomatik protokolün ihlali’ açıklaması yapması üzerine, Netanyahu "Ä°srail'in geleceÄŸini teminat altına almak için davet edildiÄŸim her yere gideceÄŸim" açıklamasını yapmıştı.

Protokol krizinin detayları

ABD Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi baÅŸkanının Ä°srail BaÅŸbakanı Netanyahu'yu Beyaz Saray'dan habersiz ABD'ye davet etmesi protokol krizine sebep olmuÅŸtu.

ABD Temsilciler Meclisi BaÅŸkanı John Boehner, BaÅŸkan Obama ve Beyaz Saray'a danışmadan Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu'yu Kongre'de bir konuÅŸma yapması için Washington'a davet etmiÅŸti.

Netanyahu daveti kabul etti. Ancak Beyaz Saray'ın tepkisini çeken bu davet ABD'de bir protokol krizine yol açtı.

BaÅŸkan Obama'nın ardından ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry'nin de Netanyahu ile görüÅŸmeyeceÄŸi açıklandı. Bakanlık Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın brifinginde soru üzerine, Kerry'nin, Washington ziyareti sırasında Netanyahu ile görüÅŸmeyeceÄŸini belirterek, gerekçe olarak Obama gibi Ä°srail'de yaklaÅŸan seçimleri göstermiÅŸti.

Kaynak: Al Jazeera ve Washington Post