Hakikat avcısı Malcolm X

20. Yüzyıl'ın ikinci yarısından itibaren ABD’de siyahilerin Ä°slam’a girmeleri ve özgürlük mücadelelerinde kilit rol oynayan Malcolm X, düzenlenen bir suikastle ÅŸehit edildi.

19 Mayıs Mayıs 1925’de Nebraska’da yedi çocuklu siyahi bir ailenin dördüncü çocuÄŸu olarak dünyaya gelen Malcolm X, 21 Åžubat 1965, ortaya atılan iddialar ve cezalar verilmesine raÄŸmen nedeni hala karanlıkta kalan bir ÅŸekilde göÄŸsüne aldığı 16 kurÅŸunla katledildi.

Yeni Åžafak yazarı Akif Emre bugünkü yazısında sokak çetesinden ÅŸehadete uzanan bir ömrü kaleme aldı.

Akif Emre, 'Hakikat avcısı Malcolm X'i böyle anlatıyor:

"Bugün Malcolm X’in ÅŸehadetinin 50. yılı. 21 Åžubat 1965 tarihinde mücadelesinin zirvesindeyken Ä°slam’ın evrensel hakikatini idrak ettiÄŸi, beyaz ve siyah ırkçılığına/ayrımcılığına karşı Ä°slam kardeÅŸliÄŸi söylemini dillendirmeye baÅŸladığı dönemde katledildi.

Tam yarım yüzyıl sonra Malik el Åžahbaz’ın ÅŸehadetinin ne anlama geldiÄŸine dair söylenmesi gereken sözler her geçen yıl daha da çoÄŸalıyor. Amerikan rüyasının büyülü dünyasından perdeyi çekip indiren adamdı. Amerikan siyasal sistemi ve toplumsal yapısının yaldızını söktü; cesur cümleleri, duruÅŸu, hayatı ve mücadelesiyle.

Malcolm X’in yaldızını söktüÄŸü Amerikan imajı neydi? Her ÅŸeyden önce kuruluÅŸ beyannamesinde Fransız Devrimi’nden de önce “tüm insanların eÅŸit doÄŸduÄŸu, özgürlük ve refahlarını aramalarının vazgeçilmez hakları” olduÄŸunu beyan eden tek devlet olma ayrıcalığı... Amerikalılar modern dönemde bu ilkeleri kuruluÅŸ beyannamesinde ilan eden ilk devlet olmakla övünürler.

Ä°ÅŸte bu sahte imajı parçalayan Malcolm X’in ÅŸehadeti oldu!

Evet, Amerika’nın kurucu babaları tüm insanların doÄŸuÅŸtan eÅŸit ve hür yaratıldığını beyan ediyorlardı ama bu ilke sadece beyaz insanlar için geçerliydi. KöleliÄŸin kaldırılması kuzey ve güney savaÅŸlarına sebep olacak, bu ancak 19. yüzyılın sonlarında gerçekleÅŸecektir. Bu da beyazların siyahlardan daha eÅŸit oldukları gerçeÄŸini deÄŸiÅŸtirmeyecekti. Siyah-beyaz ayrımının resmen kalkması için uzun süre mücadele etmek gerekecekti.

Bugün siyah ya da kızıl deri rengi üzerinden açıktan ayrımcı, aÅŸağılayıcı ifade ağır cezayı gerektiriyor. Ancak Amerikan sistemi yeni siyahlarını üretmekte zorlanmayacaktı. Müslüman bir siyah olarak mücadele eden Malcolm X zamanında renk ayrımcılığı en büyük tehditti. Åžimdi ise deri renginden çok din rengi ayrımcılığı, hatta din düÅŸmanlığı büyük tehdit haline geldi: Ä°slamofobi.

Malcolm X’in mücadelesi ırk ayrımcılığını kaldırmada baÅŸarılı oldu ama elli yıl geçmeden dine dayalı ayrımcılık daha keskin olarak geri döndü.

Malcolm X’in farkı

Amerika’da Müslüman zenci hareketi, ırk ayrımcılığı konusunda Malcolm X’in verdiÄŸi müthiÅŸ mücadele ve bunun sonuçları çok farklı boyutlarda ele alınmalıdır. Siyasal ve toplumsal yerleÅŸik düzene karşı bir baÅŸkaldırı örneÄŸi olarak modern dünya tarihinin en önemli figürlerinden biri olarak bugünümüze ışık tutar. Bu ateÅŸin dava adamını anlamak için onun sosyal aktivesini, öncülük ettiÄŸi mücadeleyi besleyen karakterine dokunmak gerekir.

Malcolm X’in hayatı ve mücadelesinin sonuçları farklı biçimde deÄŸerlendirilmeli ve sanılanın aksine hala ciddiyetle ele alınmaya muhtaç. Ancak beni etkileyen iki özelliÄŸini tüm bu sonuçlar kadar önemli bulurum: Hakikat avcılığı ve hakikate teslimiyet.

Hayatının ilk dönemindeki suç ÅŸebekelerinin içinden sıyrılıp sahte bir Ä°slam davasıyla, bir tür siyah ırkçılığına bürünmüÅŸ din anlayışıyla beyaz ırkçılığa karşı verdiÄŸi mücadelede hep haksızlığa karşı kafa tuttu. DoÄŸru bildiÄŸini savunurken gözünü budaktan sakınmayan, mutlak bir cesaret ve fedakarlık örneÄŸidir. Militan bir dava adamıdır. Bedeli ne olursa olsun haksızlığa karşı durmaktan çekinmez. Hayatının tüm evrelerinde bu mücadeleci yanı, dava adamı oluÅŸu, adanmışlığı hep en öndedir, hakikat avcısıdır. Hakikati yakalamak ve onun uÄŸrunda gereken her ÅŸeyi, gereken her yöntemle yerine getirmeyi ÅŸiar edinir.

Dava adamlığını tamamlayan en büyük örnekliÄŸi, hakikat karşısında tereddütsüz teslimiyetidir. GerektiÄŸinde hayatını ortaya koyduÄŸu mücadelesinin yanlışını gördüÄŸü anda hakikate teslim oluÅŸu, hakikat karşısındaki samimiyeti, modern çaÄŸda eÅŸine az rastlanır bir dava adamlığı örneÄŸidir.

Hakikat avcısı olarak Malcolm X hakikate baÅŸtan teslim olmanın samimiyet timsalidir. Hayat çizgisine bakıldığında geçtiÄŸi evreler, yaÅŸadığı dönüÅŸümler; bir Müslümanın eksik bilgiden dolayı, sosyal veya kültürel nedenlerle yanlış yönlendirme içinde olsa bile eÄŸer samimi ise Hakk’ın onu hakikat istikametine yönlendireceÄŸi kanaatinin en somut ifadesidir.

YAZININ DEVAMINI OKUMAK Ä°ÇÄ°N TIKLAYIN