'IŞİD gitti, Şii milisler geldi'

New York merkezli Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü, son aylarda Irak güvenlik güçleri destekli Åžii milislerin Sünni bölgelerdeki sivillere yönelik ihlallerindeki artışa dikkat çekti. 

Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü'ne göre, Åžii milisler sivillere yönelik kaçırma eylemlerinde bulunuyor, sivilleri evlerini terk etmeye zorluyor. Bazı durumlarda ise siviller öldürülüyor. 

Örgüte göre, Irak'ın doÄŸusundaki Diyala eyaletinde bulunan Mikdadiye, Ekim ayında IŞİD'den temizlendikten sonra Haziran ayında IŞİD'in bölgeyi ele geçirmesinin ardından yerinden olan yaklaşık 3 bin kiÅŸinin evlerine dönmesine izin verilmedi. 

Barvana ve Mikdadiye'de 72 ölüm

Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü ayrıca, gönüllü milisler ve özel kuvvetlerden oluÅŸan birliklerin Anbar eyaletinde, Fırat nehri kıyısında bulunan Barvana ve Diyala eyaletindeki Mikdadiye'de 72 sivili öldürdüÄŸü iddiasıyla ilgili soruÅŸturma baÅŸlattı.

Kanıtlara göre, milislerin ihlâlleri özellikle BaÄŸdat'ın 80 kilometre kuzeydoÄŸusunda bulunan Mikdadiye'den IŞİD mensupları çıkarıldıktan sonra baÅŸladı. Yeni BaÅŸbakan haydar Ä°badi'nin göreve baÅŸladığı Ekim ayından sonra Ä°badi, Aralık ayında Wall Street Journal'a verdiÄŸi mülakatta söz konusu eylemleri kınamış, Barvana'daki ölümlere iliÅŸkin soruÅŸturma açılması emrini verdiÄŸini söylemiÅŸti. Ä°badi, "Hiçbir silahlı grup Irak güvenlik güçlerinin dışında veya ona paralel ÅŸekilde faaliyet yürütemez" demiÅŸti.

Önce IŞİD, sonra milisler

Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü OrtadoÄŸu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Joe Stork, "Iraklı siviller önce IŞİD, daha sonra ise hükümet yanlısı milisler tarafından saldırıya uÄŸradılar. Hükümetin kendilerini terörist olarak görmesiyle baÅŸlayan keyfi tutuklamalar ve öldürmelerle birlikte bölge sakinlerinin korunmaları için gidecek yerleri yok" dedi.

 Mikdadiye, Diyala eyaletinin kırsal bölgesinde bulunuyor ve yaklaşık 300 bin nüfusa sahip. Sünni ve Åžii Arapların yanı sıra, Kürt ve Türkmenlerin de yaÅŸadığı bölge Haziran'dan Ekim 2014'e kadar IŞİD kontrolünde bulunuyordu.

Bölge sakinlerine göre Ekim ayı ortalarında bölgeye giren hükümet yanlısı milisler bölgeyi terk etmesiyle evlerine dönen siviller evlerine döndüler. Ancak bölge sakinlerine göre, Åžii Asaib Ehl el-Hak grubuna baÄŸlı gönüllü milisler daha sonra geri geldiler, insanları kaçırdılar, sokakta rastgele havaya ve evlere ateÅŸ açtılar ve bu ÅŸekilde üç kiÅŸiyi öldürdüler.

'Hesap günü yaklaşıyor'

Eski BaÅŸbakan Nuri Maliki döneminde UlaÅŸtırma Bakanı görevi yapmış olan Åžii Bedir Tugayları lideri Hadi Ameri ise 29 Aralık'ta Mikdadiye'de yaÅŸayan sivilleri uyararak, "Hesap günü yaklaşıyor. Hiçbir ÅŸey kalmayıncaya kadar bölgeye saldıracağız. Mesajım yeterince açık mı?" ifadelerini kullanmıştı.

Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü'nün baÅŸka bölgelerden de incelediÄŸi olaylara göre, benzer olayların Ekim ayında Selahaddin eyaletine baÄŸlı Emirli'de, 17 Aralık'ta BaÄŸdat'ın kırsal kesiminde, Ocak ayında Samarra'da gerçekleÅŸtiÄŸine dair iddialar bulunuyor. Ä°nsan hakları gözlemcileri söz konusu olanlara iliÅŸkin araÅŸtırmalara devam ediyor. 

Stork ÅŸunları söylüyor:

"Irak hükümeti ve uluslararası müttefikleri Mikdadiye gibi yerleri harap eden bu milis belası sorununu çözmesi lazım. IŞİD'e karşı etkili bir tepki, sivillerin hayatını korumakla baÅŸlar. Hele ki bu insanlar IŞİD'in saldırılarına bu derece maruz kalmışken." 

 

 

Kaynak: Al Jazeera