Hukukçulardan Haşim Kılıç'a ortak çağrı

Star'ın haberine göre; Anayasa Mahkemesi BaÅŸkanı HaÅŸim Kılıç, emekliliÄŸine 3 aydan az bir gibi bir süre kala, özellikle hükümete muhalif tutumlarıyla bilinen gazetelere konuÅŸarak siyasi mesajlar vermeye devam ediyor. Kılıç, teknik açıklama adı altında kamuoyunda siyasi sonuçlara yol açan açıklamalarda bulunuyor. Ä°hsası rey anlamına da gelen açıklamalar, AYM üzerinde siyasi bir algı oluÅŸturuyor. Daha önce yüzde 10 seçim barajı konusunda yaptığı açıklamalarla kamuoyunda tartışma yaratan Kılıç, yeni yılın ilk siyasi demecini Sözcü Gazetesi’ne verdi. Kılıç, Anayasa Mahkemesi’nin gündeminin yayınlanmasıyla birlikte kurum üzerinde tarafların baskı yaptığını belirterek, bu nedenle uygulamadan vazgeçtiklerini savundu. 

Süper Temyiz Mahkemesi

BaÅŸkan Kılıç’ın özellikle seçim barajı konusundaki son açıklamaları ihsası reyde bulunmak anlamına da geliyor. Kılıç, güya konuyla ilgili teknik bilgi veriyor görüntüsü altında görüÅŸünü belirterek, kamuoyu oluÅŸturmaya da çalışıyor algısı oluÅŸturuyor. 

Yasada kesin olarak AYM’nin, Yargıtay ve Danıştay üzerinde bir üst temyiz mahkemesi olmadığı anlatılmasına raÄŸmen, yüksek mahkeme özellikle son yapılan tüzük deÄŸiÅŸikliÄŸiyle birlikte süper temyiz mahkemesi gibi davranmaya baÅŸladı. 

Mahkemenin iÅŸ yükü sürekli arttı

Yapılan her baÅŸvuruyu kabul eden mahkemenin tutumu, Yargıtay ve Danıştay aÅŸamasından sonra yeni bir baÅŸvuru yolu haline getirildi. Kılıç, bu durumdan ÅŸikayet ederken, aslında bu yolu açan tüzük deÄŸiÅŸikliÄŸini de o yaptı. 

Yüksek Mahkeme’nin adeta süper temyiz mahkemesi gibi algılanmasıyla birlikte iÅŸ yükü de arttı. Kılıç, 23 Eylül 2012’den bu yana 32 bin baÅŸvuru yapıldığını bunun ancak yarısının sonuçlandırıldığını söyledi. Mahkeme, yasaları adeta dolanarak kabul edilemezlik kararı vermesi gereken dosyaları görüÅŸmeye devam ederse bu sayının daha da artacağına kesin gözüyle bakılıyor. 

Daha önce yasa iptalleri ile ilgili yapılan tüm bireysel baÅŸvurular AYM tarafından “Konu bakımından yetkisizlik” gerekçesiyle reddedilirken, yüzde 10 seçim barajı gibi baÅŸvurular bizzat HaÅŸim Kılıç tarafından Genel Kurul gündemine taşındı. Bireysel baÅŸvurularda “norm denetimi” yetkisi olmayan AYM, seçim barajı konusundaki baÅŸvuruyla kendine bir anlamda norm denetimi yapma yolu açmış oldu. 

Yasal sınırlamaya uyulmadı

Yüksek mahkeme, yüzde 10 seçim barajı baÅŸvurusunda olduÄŸu gibi yasal süre sınırlamalarına da uymadı. Yasaya göre bir konuda bireysel baÅŸvuru yapılabilmesi için hak ihlaline neden olan karardan sonra 30 gün içinde baÅŸvuru yapılması gerekiyor. DiÄŸer bir yasal süre sınırlama ise bireysel baÅŸvuruların 23 Eylül 2012’den sonraki hak ihlalleri konusunda yapılması konusunda. Bu tarihten önceki ihlallerle ilgili bireysel baÅŸvuruda bulunulamıyor. Kılıç, en son verdiÄŸi demecinde de emekli olsa bile sık sık televizyonlara çıkacağını ve siyasetten kopmayacağı mesajları verdi. Kılıç’ın emekli olacağı 13 Mart 2015 yılına kadar yüksek mahkemenin vereceÄŸi her karara siyaset gölgesi düÅŸmüÅŸ oldu. 

GÜVEN SARSTIN CÜBBENÄ° ÇIKAR

Anayasa Mahkemesi BaÅŸkanı HaÅŸim Kılıç’ın yine bir ihsası reye imza atan açıklamalarına hukuk camiasından tepki yaÄŸdı. 14 Mart tarihinde emekli olacak HaÅŸim Kılıç’ın Türkiye’nin siyasi tarihini derinden etkileyecek davalarda oy kullanmamasını salık veren hukukçular, artık taraf olmaktan kaçamayan Kılıç’ın cübbesini asmasını istedi. Hukukçular ÅŸöyle konuÅŸtu:

KENDÄ° ELÄ°YLE SARSIYOR

Ä°stanbul ÜnÄ°versitesi Hukuk Fak. Dek. Prof. Adem Sözüer: “Anayasa Mahkemesi hem kanunların anayasaya uygunluÄŸunu hem de yargı kararlarının temel haklara uygunluÄŸunu denetliyor. Bu konumdaki bir mahkemenin baÅŸkanının görülmekte olan davalarla ilgili konuÅŸmaması gerekir. Mahkemeler kararlarıyla konuÅŸur. Özellikle iktidara veya muhalefete yada herhangi bir gruba angaje olan bir görüntü verilmemeli. Mahkemeyi günlük siyasi çekiÅŸmeler içine çeken, tutum ve davranışlar, saygınlığa, tarafsızlığa zarar verir. Böyle konuÅŸmalardan sonra verilen kararlar peÅŸinen tartışmalı hale gelir. Herkes hoÅŸuna gitmeyen karar için Mahkeme ÅŸunun ya da bunun etkisinde karar verdi der. Maalesef sayın BaÅŸkan makamına duyulması gereken güveni kendi eliyle sarsıyor.” 

BÄ°R SÜRE UZAK DURSUN

KTÜ Anayasa Hukuku Bölümü ÖÄŸ. Üy. Prof. Yusuf Åževki Hakyemez: “AYM BaÅŸkanı neden sürekli basına demeç veriyor. Sonra da verdiÄŸi demece iliÅŸkin baÅŸka demeç veriyor? En son bunu baraj konusunda yaptı. Yargıtay, Danıştay baÅŸkanları da AYM baÅŸkanı da demeç vermemeli. Kararlarıyla konuÅŸmalılar. Ama bu yapılmıyor. Kendisi siyasi baskıdan söz ediyorsa bunun açık seçik tarifini yapmalı. Kim bu baskıyı uyguluyor söylemeli. Fakat içerik de, bu da yok. AYM BaÅŸkanı’nın bu eksik içerikli konuÅŸması doÄŸru deÄŸil. Kendisinin emekliliÄŸine az bir süre kalmışken bu tür polemikler onun duruÅŸunu daha da politik hale getiriyor. Kendisinin bundan rahatsızlık duyduÄŸunu tahmin ediyorum. Yine de durum düzelmiyor. AYM BaÅŸkanı emekli olana kadar bu tür konulardan uzak durmalı.”

AÇIKÇA TARAF OLDU

Yeni Anayasa Platformu BaÅŸkanı Avukat Mehmet Uçum: “AYM BaÅŸkanı HaÅŸim Kılıç’ın son dönemdeki açıklamalarının taraf olduÄŸunu söylemek gerek. Türkiye’de son dönemde hemen herkes politize olmuÅŸ durumda. Bundan sanki kaçış yok gibi. Bu manada baraj kararı bile AYM, AHÄ°M’in kararına karşı alacağı baraj düÅŸsün kararını uygulayacak merci de TBMM olacak. Yani kararlar gittikçe politik olacak. Bu manada Türkiye’de artık yeni anayasa yapılmasının ve zemin deÄŸiÅŸikliÄŸi olması noktasındaki zorunluluk da kendini böyle gösteriyor.”

DÄ°NLEMELERDEN HÄ°Ç BÄ°R ZAMAN BAHSETMEDÄ°

Hukukçular DerneÄŸi eski BaÅŸkanı Av. Cahit Özkan: “Anayasa Mahkemesi BaÅŸkanı HaÅŸim Kılıç Bey, elli yıldır bu mahkemede görev yapıyor. 10 baÅŸbakan, 17 hükümet deÄŸiÅŸti ama kendisi orada. Bu süre zarfında hiç mi yanlış karar vermediler? AYM, hep özgürlükten mi yana oldu? Hayır. 367 kararı, eÄŸitimde özgürlüÄŸü getiren Anayasa’nın 24’üncü maddesi. Daha pek çok karar. Zaten açılış yılındaki konuÅŸması onun siyasi duruÅŸunu da gösterdi. O kadar hakim savcı hukuksuz dinleme kararı alır ve ötekiler de dinlenirken bu konuda konuÅŸmayacaksınız, ama iÅŸ siyasete gelince yapacaksınız. HaÅŸim Bey, bir süre tartışmalı davalara bakmasın. Yerine yedek üye girsin. Kendisi cübbesini assın.”

AYM’nin yoÄŸun gündemi

HaÅŸim Kılıç, temsil makamında olan birisi olarak siyasi sonuçlar doÄŸuran açıklamalarıyla gündem oldu. Kılıç, teknik açıklama adı altında özellikle hükümete muhalif gazetelere verdiÄŸi demeçler veya yaptırılan haberlerle uzun süre siyasi tartışmalara neden oldu. Bu arada Anayasa Mahkemesi’nin önünde bulunan bazı önemli baÅŸvurular ÅŸunlar:

- Dershanelerin kapatılmasını saÄŸlayan yasa hükmünün iptali baÅŸvurusu. Bu konuda bireysel baÅŸvurular da yapıldı.

- Yüzde 10 seçim barajının kaldırılmasına iliÅŸkin bireysel baÅŸvurular.

- Yargıtay ve Danıştay’ın üye ve daire sayısını artıran Yargı Paketi esastan görüÅŸülmek üzere mahkemenin gündeminde bulunuyor. Paket, CMK’da yapılan deÄŸiÅŸiklikle aramalarda “makul ÅŸüphe” ÅŸartını da getiriyor.

- Passolig uygulamasının iptaline yönelik iptal baÅŸvurusu.