Memura "emekli" ikramiyesi vurdu

Anayasa Mahkemesi’nin önceki günkü kararı memurların yüzünü güldürdü. Mahkeme, Emekli Sandığı Kanunu’nda yer alan “emekli ikramiyesinin hesaplanmasında 30 yılı aÅŸan süreler dikkate alınmaz” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduÄŸunu hükmetti.
Buna göre artık emekliler 30 hizmet yılını aÅŸan çalışmaları için de emekli ikramiyesi alabilecek.
Ancak emekli aylıkları için böyle bir durum söz konusu deÄŸil. Milliyet'in hbaerine göre,  Memurun emekli aylığı hizmet yılı arttıkça yükseliyor. Yani, 35 yıllık hizmeti olan memur, 35 yılın karşılığı olarak emekli aylığına hak kazanırken emekli ikramiyesini sadece 30 yıl üzerinden alabiliyordu.

Oy çokluÄŸuyla çıktı

Ä°ptal kararının asıl gerekçesi, Anayasa’nın 60. maddesindeki sosyal güvenlik hakkının memurların emekli ikramiyesini de kapsadığı görüÅŸü oldu. Memurun iÅŸvereni olan devletine sadakatinin bir karşılığı olarak düÅŸünülen emekli ikramiyesinin aynı zamanda sosyal güvenlik hakkının bir uzantısı olduÄŸu ve bu kapsamda deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸi görüÅŸü iptal kararına yol açtı. Bu görüÅŸ neticesinde sosyal güvenlik hakkının engellenemeyeceÄŸi ve emekli ikramiyesinin de bu kapsamda olduÄŸu görüÅŸü benimsenerek karar verildi. Karar oy birliÄŸiyle deÄŸil oy çokluÄŸuyla çıktı. Yani, karar karşı oy yazılarına raÄŸmen verilmiÅŸ oldu.

Ä°lk adım Resmi gazete

Anayasa Mahkemesi’nin kararı Resmi Gazete’de yayımlanınca geçerli olacak. Dolayısıyla, gerekçeli karar yayımlanana kadar memurların emeklilik dilekçelerini bekletmesi yerinde olur.
Aksi takdirde, 30 yılı aÅŸan hizmetleri karşılığında emekli ikramiyesine hak kazanamayacaklar. Anayasa Mahkemesi’nden edinilen bilgilere göre, çıkan kararda hükümete herhangi bir düzenleme yapma süresi tanınmamış durumda. Anayasa Mahkemesi’nin verdiÄŸi gerekçeli karar Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra emekli ikramiyelerinin hesaplanmasına iliÅŸkin 30 yıllık sınır kaldırılmış olacak ve bu tarihten sonra emekli olacak olanlar 30 yıl üzeri hizmetleri karşılığında emekli ikramiyesine hak kazanabilecek.
Ancak yine elde ettiÄŸimiz bilgilere göre gerekçeli kararın en erken 2 ay sonunda yayınlanması bekleniyor. Bu nedenle, emeklilik planlayan memurlar acele etmeyip Anayasa Mahkemesi’nin kararının yayınlanmasını beklesinler.

Dikkat: Geriye yürümüyor

DiÄŸer yandan, 1982 Anayasası’nın 153. maddesinde, “Anayasa Mahkemesi kararları kesindir”, “iptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz” ve “iptal kararları geriye yürümez” hükümleri bulunuyor. Bu hükümler nedeniyle geçmiÅŸte emekli olmuÅŸ, ikramiyesini almış emekli devlet memurları Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarından yararlanamayacak.
Anayasa Mahkemesi kararı sonrasında görünen o ki, bugünlerde emekli olanlar da dahil olmak üzere, geçmiÅŸte emekli olmuÅŸ ve 30 yılın üzerindeki çalışmaları için emekli ikramiyesi alamamış memurlar için durum pek parlak deÄŸil.
Aslında eÅŸitlik kavramı çerçevesinde mahkeme kararı esas alınarak geçmiÅŸi de kapsayan bir düzenleme yapılması en doÄŸrusu olacaktır. Böyle bir düzenlemenin yapılmaması durumunda geçmiÅŸte emekli olmalarından dolayı hak kaybı yaÅŸayacak olanlar için yapılacak tek ÅŸey yargıya gitmek. Bu durumdaki kiÅŸiler, ilk olarak Ä°dare Mahkemesinde SGK’ya karşı dava açabilir. EÄŸer olumlu bir netice alamazlarsa bu sefer son çare olarak Anayasa Mahkemesi’ne bireysel baÅŸvuru hakkını kullanabilirler.
Memurlar, emeklilik kararları için bu sıralar dilekçe vermemeli ve Anayasa Mahkemesi’nin bu kararının akıbeti beklenmelidir. Aksi takdirde emekli ikramiyesinde maÄŸduriyetler yaÅŸanacaktır.

Ä°ÅžTE ‘YENÄ°’ EMEKLÄ° Ä°KRAMÄ°YELERÄ°

Anayasa Mahkemesi’nin verdiÄŸi karar neticesinde, 2015 yılı itibariyle orta dereceli kademelerde görev yapan memurların (memur, ÅŸef, daire baÅŸkanı) emekli ikramiyelerinde 30 yılın üzerindeki her bir yıl için 2.050 TL ile 3.000 TL arasında bir artış olacağı öngörülüyor.
Yüksek unvan ve dereceli memurlarda ise bu rakam yıl bazında 3.500 TL’ye kadar çıkabilir. AÅŸağıdaki tabloda, Türkiye Kamu- Sen’in yapmış olduÄŸu hesaplamalara göre yeni durumda çeÅŸitli kadrolar itibariyle 30, 35 ve 40 yıllık kıdem üzerinden alınabilecek emekli ikramiyeleri 2015 yılı baz alınarak verilmiÅŸtir.