IŞİD ile 10 gün

IŞİD ile temasa geçmek için doÄŸru kiÅŸiyi nasıl buldunuz?

Facebook’ta buladildiÄŸimiz Almanya vatandaşı olan ve savaÅŸmaya giden herkese mesaj attık. Sayıları 80’nin üzerindeydi. Onlara Almanya’yı neden terk ettikleriyle ve diÄŸer konularla ilgili röportaj talebimi ilettim. 15 kiÅŸiden yanıt aldık. Bir tanesi IŞİD adına konuÅŸma yetkisi olmadığını ancak örgütün medya biriminden bir kiÅŸiyle temas kurmama yardımcı olabileceÄŸini söyledi. Tam 7 ay boyunca bu kiÅŸiyle en az 20 saat süren görüÅŸmelerde bulundum. Kendisiyle ideolojik meseleler, savaÅŸ durumu ve James Foley’nin öldürülmesi gibi konular hakkında konuÅŸtuk. Irak’a ancak gerçekçi bir güvenlik garantisi verilmesi durumunda gideceÄŸimi söyledim. Yaptığımız anlaÅŸma metnindeki kaÅŸenin gerçek olup olmadığını bilmiyordum ve bunu öÄŸrenmek de zordu. Ancak aylar süren görüÅŸmelerin ardından ona güvendim. Sadece Irak’a gitmemi saÄŸlayıp kafamı kesmek için benimle aylarca konuÅŸmaları saçma olurdu. Belki de Batı'ya bir kapı açmak istiyorlardı. Ya da gazetecileri öldürmenin akıllıca bir yol olmadığını farkettiler ve bu konuda ilk adımı atmak istediler. Onlar hakkında birçok kez olumsuz yorumlarda bulunduÄŸumu biliyorlardı. BeÅŸÅŸar Esed ile görüÅŸtüÄŸümü biliyorlardı. Onlara “Ben kesinlikle sizin tarafınızda deÄŸilim” dedim Onlar da bana “Evet bizim için sorun deÄŸil, senin düÅŸüncelerin umrumuzda deÄŸil, biz senden daha önce söylenenleri deÄŸil burada gördüklerini anlatmanı istiyoruz” dediler.

Çekim aÅŸamasında size ne gibi müdahalelerde bulundular?

Sık sık engellendik. Bazen çekim yapmamıza izin verilmedi. ÖrneÄŸin arabayla giderken dikkati üzerimize çekmememiz için çekim yapmamızı istemiyorlardı. Nihayetinde çekilen tüm fotoÄŸraflar onların kontrolünden geçiyordu. ÇektiÄŸimiz 800 fotoÄŸraftan 9’unu makul gerekçelerle sildiler. ÖrneÄŸin bazı fotoÄŸrafların yayınlanması durumunda IŞİD mensuplarının ailelerinin hayatının tehlikeye girebileceÄŸini söylüyorlardı.

En zor ve rahatsızlık verici durumlar nelerdi?

Açıkçası her ÅŸey zor ve rahatsızlık vericiydi. Bazen yemek ve su bulunmuyordu, örneÄŸin son günümüzde hiçbir ÅŸey yemedik. DoÄŸal olarak içinde olduklarını kimsenin tahmin edemeyeceÄŸi evlerde kalıyorlardı çünkü Amerikan bombardımanı vardı.

Musul’da geçirdiÄŸimiz günün ardından Rakka’ya gittiÄŸimiz de karşılaÅŸtığımız manzara da rahatsız ediciydi. Rakka’ya üç gün geç gittik ve biz gittikten iki gün önce  kalmayı planladığımız ev bombalanmıştı. EÄŸer zamanında gitseydik ölebilirdik.

En sonunda sınırı geçmek de fazlasıyla korkutucuydu. Sınıra geldiÄŸinizde yaklaşık 1 kilometre boyunca üzerinizde o giysiler ve ekipmanlarla koÅŸmak zorundasınız ve etrafta da askeri kontrol kuleleri yer alıyor.

IŞİD üyeleriyle aramızdaki konuÅŸmalar da oldukça zorlu geçti. Kur’an-ı Kerim’i defalarca okumuÅŸ birisi olarak onlara Ä°slam’da merhametin yerini hatırlattım. Çünkü onların davranışlarında merhamet göremedim. Allah’a inanmayanları öldürmeye yönelik heveslerine hiçbir anlam veremedim. Aynı zamanda demokrasiye inananları, insanların hukukunu Allah’ın emirlerinin üzerinde tuttukları için öldüreceklerini söylüyorlar. Yüz milyonlarca insanı öldürmekten bahsediyorlar ve bunun için hevesliler. Bunu anlayamıyorum.

Gördüklerinizden ne anladınız, ne dersler çıkardınız?

IŞİD’le ilgili üç güçlü izlenimim var. Birincisi IŞİD bizim sandığımızdan çok daha güçlü. Büyük Britanya’dan daha büyük bir alanı iÅŸgal ettiler. Her gün yüzlerce yeni ve hevesli üyeler katılıyor IŞİD’e. SavaÅŸ bölgelerinde daha önce görmediÄŸim inanılmaz bir coÅŸku var.

Ä°kinci olarak IŞİD’in dini temizlik faaliyetlerinin vahÅŸiliÄŸi artık baÅŸka bir seviyede. Üçüncüsü ise, Batı ülkelerinin stratejilerinin tamamıyla yanlış olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Bombardımanımızla asla baÅŸarılı olamayız. Afganistan’da baÅŸarılı olamadık, Irak’ta da öyle. Onlar bir terörün ıslah edilmesi programı. 2001’den önce daha az sayıda terörist vardı ve o yüzlerce, hatta binlerce kiÅŸiyi öldüren bombardımanlar teröristler ortaya çıkardı ve terörizmi artırdı.

Peki onlara en iyi ÅŸekilde karşı çıkmak için nasıl bir öneriniz var?

Onlara adil biçimde davranmak, onları eÅŸit, vatandaÅŸ olarak görmek zorundayız. Ä°kinci olarak bombardımanı durdurmalıyız, Arap dünyasında bombalayacağımız hiçbir ÅŸey yok, orası bizim deÄŸil. Son olarak, sadece Sünni Iraklıların IŞİD’i maÄŸlup edebileceklerini düÅŸünüyorum. Daha önce bunu bir defa yapmışlardı. 2007’de onlara karşı savaÅŸtılar ve maÄŸlup ettiler, ancak IŞİD o zaman daha zayıftı. Ama bu tek ihtimal.

Ancak Irak’ta Sünniler ayrımcılığa uÄŸradılar ve toplumdan dışlandılar. Bu eski ve yeni hükümetin yaptığı büyük bir hataydı. Sünniler entegre edilmezse, IŞİD’le savaÅŸmayacaklar, ama Irak hükümeti ve Amerikan hükümeti Iraklı Sünnilerin entegrasyonunu saÄŸlayabilirse, Sünniler IŞİD’le savaÅŸmak için hazır olacaklar.

Dolayısıyla ÅŸunu söylemeliyim; Batılı ülkeler deÄŸil, sadece Araplar, sadece Sünni Araplar IŞİD’i maÄŸlup edebilir. Ancak bu çok uzun bir yol.

Kaynak: Al Jazeera