O paralar aboneye geri ödenecek

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, bir elektrik abonesinin faturadaki kayıp-kaçak bedelini dağıtım ÅŸirketinden istemesiyle baÅŸlayan hukukî süreçte tarihî karara imza attı. Kurul, daha önce abone lehine verdiÄŸi karara dağıtım ÅŸirketinin itirazını görüÅŸmek için 17 Aralık'ta toplandı. "Hırsızın kullandığı kaçak enerji dürüst vatandaÅŸtan tahsil edilemez." diyerek aboneden kayıp-kaçak bedeli alınamayacağına hükmetti. Sabah'ın haberine göre, Nihai kararla birlikte dağıtım ÅŸirketi, geçmiÅŸ 10 yıllık dönem için aldığı bedeli aboneye iade edecek. 36,9 milyon abone için emsal niteliÄŸini taşıyan karar doÄŸrultusunda sadece 2014 için 5-6 milyar TL bedelin iadesi talep edilebilecek.
 

DAVA BİR ABONENİN ŞİKAYETİYLE BAŞLADI

Elektrik dağıtım ÅŸirketleri, abone grubuna göre deÄŸiÅŸmekle birlikte (konut, sanayi, ticarethane, resmi daire gibi) faturanın yaklaşık yüzde 14'ünü 'kayıp-kaçak bedeli' olarak tahsil ediyor. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, kararına, "ElektriÄŸin kaybı sırasında ve baÅŸka kiÅŸiler tarafından hırsızlanmak ÅŸartıyla kayıp-kaçak bedelinin abonelerden alınması, ÅŸeffaf hesap verilebilirlik, hukuk ve adalet devleti ile baÄŸdaÅŸmaz. Haksız ÅŸart teÅŸkil eder. Hırsızlıkları önlemek, devletin en öncelikli görevidir. Hırsızın kullandığı kaçak enerji dürüst vatandaÅŸtan tahsil edilemez." görüÅŸünü gerekçe gösterdi.

Yargıtay'ın 'Elektrik abonelerinden kayıp-kaçak parası alınamaz' kararına konu dava, Mersin Silifke'de bir elektrik abonesinin ÅŸikâyetiyle baÅŸladı. Abone, elektrik faturalarından alınan kayıp-kaçak parasının yasalara aykırı olduÄŸunu belirterek, iadesi için Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'ne (TSHH) baÅŸvurdu. Heyet, aboneyi haklı buldu. Ancak elektrik dağıtım ÅŸirketi konuyu Tüketici Mahkemesi'ne taşıdı. Tüketici Mahkemesi, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'nin verdiÄŸi karara yapılan itirazı reddetti. Åžirket, temyiz için Tüketici Mahkemesi'ne dilekçe verdi. Mahkeme "Temyiz olanağı yoktur." diyerek talebe olumsuz cevap verdi. Bu karar da elektrik dağıtım ÅŸirketi tarafından temyiz edildi. Yargıtay ilgili hukuk dairesi, Tüketici Mahkemesi'nin verdiÄŸi "Temyiz olanağı yoktur." kararıyla ilgili "Temyiz olanağı vardır, kayıp-kaçak bedeli EPDK mevzuatı gereÄŸi alınır." dedi ve Tüketici Mahkemesi'nin verdiÄŸi kararı bozdu. Tüketici Mahkemesi bozulan dosyayla ilgili kararında ısrar etti. Bu karar da elektrik dağıtım firması tarafından temyiz edildi. Dava, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'na geldi. Kurul, dağıtım ÅŸirketini haksız bulan Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'nin kararı doÄŸrultusunda hüküm verdi ve dolayısıyla Tüketici Mahkemesi'nin verdiÄŸi "Tüketici haklıdır" kararını aldı. Bu sefer de Hukuk Genel Kurulu kararına itiraz geldi. Kurul da 17 Aralık'ta konuyu gündeme aldı ve "Abone haklıdır" diyerek adli yargı sürecini sonlandırdı. Son merci olan Hukuk Genel Kurulu 'karar düzeltme' talebini, 5'e karşı 42 oyla aldı.

10 yıllık parayı geri almak için aboneler ne yapacak?

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun, elektrik dağıtım ÅŸirketlerinin abonelerden aldığı kayıp-kaçak parasının iadesiyle ilgili verdiÄŸi karar (2014-7-11884 esas ve 2014-1045 sayılı karar) dağıtım sektörünü derinden etkileyecek. Enerji yönetimi kaynaklarının verdiÄŸi bilgiye göre, karar bütün elektrik aboneleri için emsal teÅŸkil ediyor. Abonelerin, kayıp-kaçak parasını alabilmek için Yargıtay'ın son kararını emsal gösterip dağıtım ÅŸirketi aleyhine dava açmaları gerekiyor. Davada aboneler, hem halen tahsil edilen kayıp-kaçak bedeli için tedbir isteyecek hem de geçmiÅŸ 10 yıllık bedelin iadesini talep edecek. Abonelerin faturaları 2 bin lira altı ise Tüketici Hakem Heyeti'ne (fatura tutarına göre), 2 bin lira üstü için ise mahkemeye baÅŸvurmaları gerekiyor. Bu karar üzerine milyonlarca dava açılabilecek ve dağıtım ÅŸirketlerinin abonelere milyarlarca lirayı bulan tutarda kayıp-kaçak bedeli ödemesi söz konusu olacak. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre Türkiye'de geçen yıl itibarıyla 36 milyon 861 bin 757 elektrik abonesi bulunuyor. Uzmanlar, 2014 yılı için yaklaşık 70 milyar lira elektrik bedeli tahsil edileceÄŸini tahmin ediyor. Yüzde 20-25 kaçaÄŸa dahil olmayan abone grubu dikkate alındığında, bu yıl için 5-6 milyar lira civarında kayıp-kaçak bedelinin iadesinin talep edilebileceÄŸi kaydediliyor.