Kerry İtalya'da Lavrov'la görüşecek

ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, Filistin'in devlet olarak tanınması ile ilgili görüÅŸmeler yapmak üzere Roma'nın baÅŸkenti Ä°talya'ya gidiyor. Kerry Roma'da birbirinden ayrı olarak Rus meslektaşı Sergey Lavrov ve Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu ile görüÅŸecek. 

Roma'ya vardıktan kısa bir süre sonra Lavrov ile görüÅŸecek olan Kerry'nin Netanyahu ile ise pazartesi günü bir araya gelmesi bekleniyor.

Ä°ki DışiÅŸleri Bakanı'nın gündemlerinde olan en önemli konulardan biri Suriye meselesi olacak. Son zamanlarda Suriye'deki sorunda 'merkez ülke'olmayı hedefleyen Rusya'nın ABD ile tamasında Suriye meselesini gündeme getirmesi bekleniyor.

Åžam-Moskova-Tahran üçgeni 

Åžam- Moskova- Tahran üçgeninde dikkat çeken trafik, SMDK’nın ilk baÅŸkanı Ahmed Muaz Hatip’in Moskova’yı ziyaret etmesi ve sonrasında Esed rejimi ile masaya oturulabileceÄŸi yönünde mesajlar vermesiyle yaklaşık iki ay önce baÅŸlamıştı.

Daha sonra BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan De Mistura, Suriye’de Halep’ten baÅŸlayarak bazı bölgelerde çatışmaların dondurulması (freeze zones) planını açıklamış ve kısa bir süre sonra bu planı Åžam’da BeÅŸÅŸar Esed ile paylaÅŸmıştı. Esed bu görüÅŸmeden saatler sonra planın ‘üzerinde çalışılmaya deÄŸer’ olduÄŸunu açıklamıştı. Bu temastan sonra Suriye DışiÅŸleri Bakanı Velid Muallim bu kez Rusya’ya giderek Putin ve Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüÅŸmüÅŸtü.

Suriye rejimine yakın El Vatan gazetesi, bu görüÅŸmede Suriye’de siyasi bir çözümün yol haritasının masaya yatırıldığını ve Ahmed Muaz Hatip gibi ‘bağımsız muhaliflerin’ de dahil edildiÄŸi bir çözüm planının görüÅŸüldüÄŸünü yazmıştı.

Bu hafta içinde dikkat çeken iki önemli geliÅŸme ise, BM Temsilcisi De Mistura’nın Gaziantep’te bu yeni planı muhalif gruplarla görüÅŸmesi ve Suriye DışiÅŸleri Bakanı Velid Muallim’in Tahran ziyareti oldu.

Al Jazeera Türk’e bilgi veren SMDK yetkilileri, Rusya ile SMDK arasındaki temasların son dönemde arttığını ve Rusya’nın muhalefeti masaya oturması için sıkıştırdığının söylemiÅŸti.

SMDK yetkililerine göre Moskova, ‘barış görüÅŸmelerinin’ bir an önce baÅŸlamasını istiyor ve Suriye muhalefetine acele etmesi için baskı yapıyor.

'Muhalefeti bitirme planı'

Suriyeli muhalifler, De Mistura’nın planını muhalefeti bitirme planı olarak görüyor ve kendilerine ‘Esed’i bırak, IŞİD ile savaÅŸ’ baskısının yapıldığını iddia ediyor.

Suriye krizinde Esed’i rahatlatan bir diÄŸer geliÅŸme ise, en büyük destekçisi Ä°ran ile ABD’nin, Irak’ta IŞİD’e karşı mücadele adı altında adı konulmamış bir ortaklığa gitme ihtimalinin doÄŸmuÅŸ olması oldu.

Sahadaki etkisini 'koz' olarak kullanmaya çalışan Ä°ran, bu noktada Esed’in koltuÄŸunu korumasını saÄŸlayacak bir ‘siyasi çözümü’ hayata geçirmek için uÄŸraşıyor. De Mistura’nın planına Ä°ran’ın yanı sıra Rusya ve ABD de destek veriyor.

Filistin meselesi de gündemde

AFP'ye konuÅŸan diplomatlara göre, Ä°srail-Filistin barış görüÅŸmelerini yeniden canlandırmak için BirleÅŸmiÅŸ Milletler önergesi üzerindeki müzakerelerde küçük de olsa ilerleme kaydedildi. Filistin'in devlet olarak tanınması ile ilgili hazırlanan tasarıların parlamentolarından geçtiÄŸi Avrupa ülkeleri ise ABD'nin bu konudaki tavrını açıklamasını bekliyor.

Arap BirliÄŸi DışiÅŸleri Bakanları Kasım ayının sonlarında Mısır'ın baÅŸkenti Kahire'de, Filistin Devlet BaÅŸkanı Mahmud Abbas'ın da katılımıyla olaÄŸanüstü toplanmıştı. Toplantıdan, Filistin'in devlet olarak kurulmasını öngören tasarısının BM Güvenlik Konseyi'ne sunulması kararı çıktı.

Son olarak BM Güvenlik Konseyi geçici üyesi olan Ürdün, Konsey'e 2016 yılının Kasım ayına kadar Filistin topraklarındaki Ä°srail iÅŸgaline son verilmesini içeren bir metin sunmuÅŸtu.

Ancak söz konusu metne daha öncekilerde olduÄŸu gibi Konsey'de veto hakkı bulunan Washington yönetimi itiraz etmiÅŸ ve tasarı oylamaya sunulmamıştı.

Fransa geçtiÄŸimiz ay Ä°ngiltere ve Almanya ile birlikte Konsey'e bir öneri sunmuÅŸtu.

Filistinliler ise yıl sonundan önce bir karar taslağının oylamaya sunulmasını istiyor.

Tasarı Ä°srail ve Filistin'in iki devletli çözüm presibinde müzakerelere yeniden baÅŸlaması çaÄŸrısı yapıyor. Ä°ki yıllık bir takvim belirlenerek müzakerelerin sonucu vardırılması hedefleniyor.

Kerry perÅŸembe günü konu hakkında uluslararası bir konferans düzenlenmesini ve bu konferansa ev sahipliÄŸi yapmayı öneren Fransa'nın DışiÅŸleri Bakanı Laurent Fabius ile görüÅŸmüÅŸtü. Peru'nun baÅŸkenti Lima'da gerçekleÅŸen görüÅŸmede OrtadoÄŸu'daki son geliÅŸmeler ele alınmıştı.

Tasarının destekçileri bu yeni giriÅŸimde ABD'nin desteÄŸini almayı ya da en azından Washington'ın öneriye itirraz etmeyeceÄŸini umuyor. EÄŸer tasarı onaylanırsa 2009'dan bu yana Ä°srail-Filistin sorunuyla ilgili Konsey tarafından kabul edilen ilk metin olacak.

Kaynak: Al Jazeera ve AFP