Kimyasal devrim

Gelecek nesillerin saÄŸlığı için ciddi tehdit haline gelen uyuÅŸturucu bağımlılığıyla mücadelede yeni döneme geçildi. GeçtiÄŸimiz günlerdeki 1. UyuÅŸturucu ile Mücadele Åžûrası’nda alınan kararlar bir bir hayata geçiyor. UyuÅŸturucu yapmaya yarayan ve yasa kapsamı dışında kalan kimyasalların kullanımını engellemek isteyen SaÄŸlık Bakanlığı, ‘jenerik sınıflandırma’ yöntemi için düÄŸmeye bastı. Zehir tacirleri, yasak listesinde bulunan bir kimyasalda ufak deÄŸiÅŸiklikler yaparak ceza almaktan kurtuluyor; üretilen yeni kimyasal ise, bonzai yapımında kullanılıyordu. Kullanımı 11’li yaÅŸlara kadar düÅŸen bonzai ile mücadelede kararlı adımlar atan bakanlık, ‘kimyasal istismarı’ önlemek için ‘uyuÅŸturucu madde haline gelme potansiyeli olan tüm maddeleri’ yasak kapsamına alacak. 

BONZAÄ°YE BÜYÜK DARBE

Uygulamanın hayata geçmesiyle birlikte, ‘piyasa’da her gün yeni bir türevine rastlanan bonzai belasına büyük darbe vurulacak. SaÄŸlık Bakanlığı’nın kimyasal bazı eklemelerle uyuÅŸturucuya dönüÅŸtürülen maddeleri yasaklama kararı, ‘sentetik icat’ların sonunu getirecek. Yurda sokulan ya da Türkiye’de imal edilen kimyasalların kontrolü için laboratuvarların altyapısı güçlendirilecek. ‘Psikoaktif maddeler’ olarak tanımlanan yardımcı uyuÅŸturucuların üretimi engellenerek, hemen her gün yeni bir maddenin ortaya çıkarılmasının önüne geçilecek. 

Çok cesur bir adım

Türkiye UyuÅŸturucu ve UyuÅŸturucu Bağımlılığı Ä°zleme Merkezi’nin (TUBÄ°M) bir alt organı olan Erken Uyarı Sistemi’nin ÅŸimdiye kadar olan yeni nesil uyuÅŸturucu maddelerle mücadelede önemli görevler üstlendiÄŸini belirten Ä°stanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü öÄŸretim üyesi Prof. Dr. Faruk AşıcıoÄŸlu, “Birçok Avrupa BirliÄŸi ülkesinden daha proaktif kararlar uygulamaya koyuldu. Gelinen son noktada alınan karar ile uygulamaya girecek olan ‘jenerik sınıflandırma’ birçok geliÅŸmiÅŸ ülkeden daha ileri ve cesur bir uygulama olacak” dedi. Sanayide ve tıpta kullanılan bazı maddelerin ‘istisna’ olarak belirtilmesi gerekeceÄŸine dikkat çeken AşıcıoÄŸlu, “Yasanın ardından maddeleri analiz edecek laboratuvarlar ve bilirkiÅŸiler yeni fiili duruma karşı hazırlıklı olmalı” diye konuÅŸtu.

Bazı sektörleri olumsuz etkiler

qSaÄŸlık Bakanlığı'nın uyuÅŸturucu ile mücadeleye yönelik 'jenerik sınıflandırma' uygulaması çeÅŸitli kimyasal maddeleri kullanan diÄŸer sektörleri de ciddi ÅŸekilde etkileyebilir. Hukuki bazı sıkıntıların oluÅŸmaması için SaÄŸlık Bakanlığı kullanılan kimyasalların eldesi, sarfı, imhası, satışı gibi süreçleri net olarak belirleyecek ve yönetecek. Bakanlık, ‘jenerik sınıflandırma’ çerçevesinde saptanan yeni psikoaktif maddelerin UyuÅŸturucu Maddelerin Murakabesi Hakkındaki Kanun kapsamına alınmasına karar vermiÅŸti. Kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından bu maddelerin ithali, ihracı, imali SaÄŸlık Bakanlığı iznine tabi olacak. Bugüne kadar bu maddeler UyuÅŸturucu Maddelerin Murakabesi Hakkındaki Kanun’a tek tek ekleniyordu.