Ders, Osmanlı Türkçesi. Konu,  kalın ve ince okunan harfler. Åžeyma Uysal,  önünde Osmanlı Türkçesi kitabından, Peri  Kızı ve Çoban isimli bir hikâye okuyor.  Kimi zaman takılsa da akıcı bir ÅŸekilde tamamlıyor metni. Burası Osmanlı Türkçesi dersinin zorunlu okutulduÄŸu  Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi. ÖÄŸrenciler alanlarıyla ile ilgili olduÄŸu için bu dersin kendilerine katkı saÄŸladığını, bulmaca çözmek gibi de zevkli olduÄŸunu söylüyor. 

Sosyal Bilimler Liselerinde Osmanlı Türkçesi dersi zorunlu olarak okutuluyor. FotoÄŸraf: Güray Ervin/Al Jazeera Türk

 

19. Milli EÄŸitim Åžurası’nda Osmanlı Türkçesi’nin tüm liselerde zorunlu olması yönündeki talebin ardından tartışmalar baÅŸladı. Tartışma siyasetede yansıdı. BaÅŸbakan Ahmet DavudoÄŸlu, “ Nedir bu Osmanlı alerjisi? Ä°steyen bur dersi seçer, istemeyen seçmez” derken, CumhurbaÅŸkanı  Recep Tayyip ErdoÄŸan,  “Ä°steseler de istemeseler de bu ülkede Osmanlıca öÄŸrenilecek ve öÄŸretilecek” dedi.

61 bin öÄŸrencinin tercihi, 5 bini zorunlu okuyor 

Osmanlı Türkçesi Dersi  liselerde seçmeli, sosyal bilimler liselerinde ise zorunlu olarak okutuluyor. Åžûrada talep edilenin aksine bu dersin var olduÄŸu  ÅŸekliyle devam edip ek olarak imam hatip liselerinde zorunlu olması yönünde tavsiye kararı çıktı.  Ancak tartışmalar hala sürüyor. 

Türkiye’de seçmeli olarak bu dersi 61 bin 569 öÄŸrenci alıyor. Ayrıca 85 sosyal bilimler lisesinin müfredatında ise zorunlu olarak okutuluyor. Bu liselerde de toplam 5 bin 591 öÄŸrenci bu dersi okuyor. Yani toplamda , zorunlu ve seçmeli olarak bu dersi 67 bin 160 öÄŸrenci alıyor. Osmanlı Türkçesi dersini, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Türkçe, Din Kültürü ve ahlak bilgisi, Ä°mam Hatip Lisesi Meslek dersi öÄŸretmenleri verebiliyor. 

Al Jazeera Türk,  2005 yılından bu yana bu dersin verildiÄŸi Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi öÄŸrencilerine ve öÄŸretmenlerine Osmanlı Türkçesi’nin gerekliliÄŸini ve zorluklarını sordu.  

Türkiye’nin ilk sosyal bilimler lisesi olan okulda,  10,11 ve 12. Sınıftaki 617 öÄŸrenci haftada iki saat Osmanlı Türkçesi dersi alıyor. Okulda bu dersi Türk Dili ve Edebiyatı öÄŸretmenleri veriyor.  Hatta dersin müfredatının yazılmasına bu okuldan iki öÄŸretmen de katılmış.  Okul Müdürü Hüseyin Sarı, bu dersin sosyal bilimler liselerinde zorunlu olmasının makul olduÄŸunu anlatarak  ÅŸöyle konuÅŸuyor:

“Burada öÄŸretilen Osmanlı Türkçesi ile öÄŸrencilere bir temel veriyoruz. Daha uzmanlık gerektiren iÅŸleri ünivertede yapabilir. Lisede öÄŸrendiÄŸi Osmanıl Türkçesi ile Ä°stiklal Marşı’nın orjinalini, Nutuk’u okuyabilir. 20. Yüzyıl Osmanlı Türkçesi’ni okuyabiliyor öÄŸrenciler. Yazma çalışması zaten öÄŸretilmiyor. Matbu metinler, makaleler, Tanzimat sonrası gazetelerden çeviriler yapabiliyor öÄŸrenciler.  ArÅŸivlerden her metin okunamaz. Özel uzmanlaşılması gereken alanlar var. Bizim  öÄŸrencilerimizin alanları için edebiyat okuyan tarih okuyan, hukuk okuyanlar var üniversitede, onlar için gerekli ve yararlı oluyor. DiÄŸer liseler içinse farkındalık sahibi vatandaÅŸ olmaları için almalarında yarar olabilir.”

Bu dersi veren  Türk Dili ve Edebiyatı öÄŸretmeni  Sema Çimen  öÄŸrencilerinin alanları nedeniyle derse ilgilerinin yüksek olduÄŸunu belirterek “ Ancak ihtiyaca binaen her öÄŸrenci sıcak bakmayabilir.  Mezunlarımız için özellikle edebiyat ve tarih alanlarına devam edenler için büyük avantaj saÄŸladı” diye konuÅŸuyor.

Bulmaca çözmek gibi 
10/F sınıfı da bu yıl zorunlu olarak Osmanlı Türkçesi dersini almaya baÅŸladı. ÖÄŸrencilerin tümü için bu ders bulmaca çözmek gibi zevkli. Åžeyma Uysal, sınıfta en iyi metin okuyanlardan.  Bu dersi almadan önce de kiÅŸisel ilgisi nedeniyle öÄŸrenmiÅŸ. Dersin zor olmadığını söylüyor. Uysal, dersin herkes için zorunlu olması gerekmediÄŸini de belirtiyor. Kübra Yıldız, ikinci dili Arapça olduÄŸu için derste çok zorlanmadığını anlatıyor: “ Kelimeleri birleÅŸtirmekte zorlandığım oluyor. Alanım nedeniyle iÅŸime yarıyor benim. Ancak her lisede zorunlu olmasına gerek yok. Zaten diÄŸer liselerde isteyen de seçiyor. "

Cemre  AvanaÅŸ  zorlandığını ama dersi zevkli bulduÄŸunu  belirterek “ Okudukça ilerliyor. Bulmaca çözmek gibi  zevkli geliyor. Belirli alanlarda kariyer planı yapanlar okumalı, seçmeli devam etmeli. Fen Lisesi'nde okuyan öÄŸrencinin iÅŸine yaramaz”  diyor.

"Herkes öÄŸrenmeli"

Hande Sekmen,  illa mezar taşı okurken gerekli  olmadığını  Atatürk’ten bu yana  bile anlayamadıkları varsa  öÄŸrenmesi gerektiÄŸini söylüyor: “ Bizim iÅŸimize yarayan bir ders. Sadece genel kültür anlamında bile önemli. Eskiden gençliÄŸe hitabe, nutuk okurken anlayamadıklarım oluyordu.  Åžimdi anlıyorum. Türkiye genelinde de zorunlu olabilir bence.” DiÄŸer liselerde öÄŸrenmek isteyenin öÄŸrenmesi gerektiÄŸini söyleyen Selim Cankara da “ Bulmaca gibi zevkli, biz daha baÅŸtayız. Ancak iki üç ayda tarih öÄŸretmeni teyzemin eski  belgelerindeki bazı ÅŸeyleri anlamaya baÅŸladım " diyor. 

ALJAZEERA

Umay AktaÅŸ Salman