AB'den Türkiye'ye sert Kıbrıs uyarısı

Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi (AÄ°HM) kararlarının uygulanışını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Strasbourg merkezli mahkemenin 2005 ve 2006 yıllarında kararını açıkladığı Ksenides-Aretestis ve 2009 yılındaki “Varnava ve diÄŸerleri” davalarında hükmedilen tazminat miktarlarının Ankara tarafından derhal davacılara ödenmesini istiyor. Benzer 32 dava kararıyla birleÅŸtirilen Ksendies-Arestis davası kapalı MaraÅŸ bölgesindeki taşınmaz mallar, Varnava ve diÄŸerleri davası ise 1974 sonrası kayıp 9 Rum hakkındaki soruÅŸturmaları kapsıyor.

Ä°KÄ° UYARI GÖNDERMÄ°ÅžTÄ°

Bakanlar Komitesi bu yıl eylül ayında konu hakkında bir ara karar almış ve bu iki davada tazminatları “ödememekte direndiÄŸini” söylediÄŸi Ankara’nın, Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi’ne taraf ve Avrupa Konseyi üyesi olarak “uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmediÄŸi” not edilmiÅŸti. Bakanlar Komitesi, ara karar öncesi Ankara’ya ödemeleri gerçekleÅŸtirmesi için iki ayrı uyarı mektubu göndermiÅŸti.

Ankara mektuplara yanıt vermedi. Hükmedilen tazminat miktarlarını davacılara ödeyeceÄŸine dair sinyal de iletmedi. Bakanlar Komitesi, bunun üzerine Ankara’yı uyaran yeni bir karar daha aldı. Kararda, Ankara’nın Bakanlar Komitesi tarafından gönderilen iki mektup ve Eylül 2014 tarihli ara kararı cevapsız bırakması “kaygı verici” olarak tanımlandı. Türk hükümetinden, “tutumunu gözden geçirip, AÄ°HM tarafından hükmedilen tazminatları davacılara faizleriyle derhal ödemesi” istendi. Kararda, Bakanlar Komitesi'nin, konuyu Mart 2015'te tekrar tartışacağı ve gerekirse “her türlü önlemi alacağı” da kaydedildi.

ÖNERDİĞİMÄ°Z LÄ°NKLER

Kıbrıslı Türklerin AB hüsranı Gazeteci Kayhan Karaca Kıbrıs’tan izlenimlerini DW okurları ile paylaşıyor. Dizinin dördüncü ve son bölümünde Kıbrıs sorununun Avrupa BirliÄŸi boyutu ele alınıyor. (27.11.2014) Kıbrıs’ın unutulanları: Kıbrıslı Türkler Kıbrıs’ta müzakerelere siyaset kilidi Yeniden AÄ°HM'e gelebilir Avrupa Konseyi kaynakları, Bakanlar Komitesi’nin, tazminatların ödenmemesi halinde, Türk hükümetini net ifadelerle uyaran bir karar daha alabileceÄŸini belirtiyorlar. Bakanlar Komitesi’nin konuyu yeniden AÄ°HM gündemine taşıma seçeneÄŸi de bulunuyor. Kıbrıslı Rumlar da son aylarda Avrupa Konseyi’ne ilettikleri belgelerde Ankara’nın AÄ°HM önünde Kıbrıslı Rumlara karşı kaybettiÄŸi davalarla ilgili kararları yerine getirmemesi konusunu AB gündemine taşıyacakları sinyali veriyorlar. Avrupa Konseyi’nin AÄ°HM hakkındaki kararları düzenli olarak Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye raporlarına da yansıyor.

Ksenides-Arestis kararı Kıbrıs’taki mülkiyet konusu açısından önem taşıyor. AÄ°HM, bu davanın tazminat bölümüne iliÅŸkin Aralık 2006’da açıkladığı kararında, KKTC’de Rumların mülkiyet talepleri için oluÅŸturulan Taşınmaz Mal Komisyonu’nun (TMK) Myra Ksenides-Arestis adlı Rum vatandaşına mülkiyeti karşılığı teklif ettiÄŸi 850 bin euro tazminatı benimsemiÅŸ ve bu komisyonu Rumlar için iç hukuk yolu olarak tanıyabileceÄŸi sinyali vermiÅŸti. Mahkeme, 2010 yılında açıkladığı Demopulos davası kararıyla TMK’yı resmen iç hukuk yolu ilan etmiÅŸti. O tarihten sonra Ankara’ya karşı Rumlar tarafından Strasbourg Mahkemesi gündemine taşınmış mülkiyet davası baÅŸvuruları sistematik olarak geri çevrilmiÅŸti. TMK’ya 2010 yılından bu yana 6 bin Kıbrıslı Rum baÅŸvurdu. Bugüne kadar bu baÅŸvurulardan 611’i karara baÄŸlandı ve baÅŸvuruculara toplam 235 milyon euro tazminat ödendi.

KAYNAK: Ajanslar