İşitme engellilere taş ustalığı kursu

Ä°stanbul Mücevherciler BirliÄŸi (Ä°MÄ°B), Ä°stanbul Ticaret Üniversitesi ve Ä°stanbul Kalkınma Ajansı (Ä°STKA) bu yıl önemli bir proje baÅŸlattı.

Ä°stanbul Ticaret Üniversitesi Mücevher MühendisliÄŸi Bölümü bünyesinde kurulan deÄŸerli taÅŸ ustası yetiÅŸtirme kursları ilk dönem eÄŸitimlerine baÅŸladı. Türkiye’nin yıllardır ham olarak ihraç ettiÄŸi deÄŸerli taÅŸları, iÅŸlenmiÅŸ olarak yeniden ithal etmesi büyük gelir kaybına neden oluyordu. Bu kurslarda yetiÅŸecek nitelikli insan gücü Türk mücevher sektörü için çok önemli. Ancak projenin bir de sosyal sorumluluk yanı var. Kursta eÄŸitim almaya baÅŸlayan ilk gurubun yarısı iÅŸitme engellilerden oluÅŸuyor.

İşitme engellilere iş fırsatı

Türkiye’de iÅŸitme engellilerin çalışabileceÄŸi iÅŸ kolları çok sınırlı.

ÇoÄŸu merdiven altı imalathanelerde, hiçbir sosyal güvenceleri olmadan hayatlarını kazanmaya çalışıyor. Ä°MÄ°B yetkilileri ekonomiye katma deÄŸer kazandıran projeye bir de sosyal sorumluluk boyutu kazandırarak toplumun da kazanç elde etmesini saÄŸladı. Ä°ÅŸitme Engelliler Federasyonunun yardımıyla proje son halini almış oldu. Bu yıl eÄŸitime baÅŸlayan ilk taÅŸ kesim ustalığı sertifika programına beÅŸ iÅŸitme engelli usta adayı da katılıyor.

EÄŸirim sorumlusu Ferhan Åžahin iÅŸitme engellilerin hızlı öÄŸrendiÄŸini söylüyor:

“Sesleri duymamak bizim iÅŸimizde hem bir avantaj, hem de dezavantaj. Avantaj çünkü: TaÅŸ kesen aletlerimiz rahatsız edici sesler çıkartabiliyor. Bunları duymazsanız rahatsız olmazsınız, başınız aÄŸrımaz. Ancak öte yandan da, kesim ve cila iÅŸlemleri sırasında, taÅŸların çıkardığı sesler ustaya rehberlik eder. Ä°ÅŸitme engelli öÄŸrencilerimiz ses yerine cihazın titreÅŸimlerini hissederek bu sorunun üstesinden geliyor. Hemen ÅŸunun altını çizeyim, iÅŸitme engelli öÄŸrencilerimiz diÄŸerlerine göre daha çabuk öÄŸreniyor. Daha dikkatliler.”

FotoÄŸraf: Kemal SoÄŸukdere / Al Jazeera Türk

Gemolog (deÄŸerli taÅŸ uzmanı) Ferhan Åžahin, eÄŸitim programının Türkiye için bir kazan-kazan projesi olduÄŸunu söylüyor. 

Ä°kisi kadın beÅŸ engelli taÅŸ kesme ustası adayı öÄŸretmenlerinden öÄŸrendiklerini derslikteki aletlerde uyguluyor. Ne kadar istekli oldukları yüzlerinden okunuyor. Rıdvan Baysak (20) akıllı telefonuna yazdığı sözcüklerle bize kurs hakkındaki düÅŸüncelerini anlatıyor:

“Uzun zaman iÅŸ aradım. Hiç kimse iÅŸitme engelli birini çalıştırmak istemiyor. Birçok iÅŸ kolunu araÅŸtırdım ama sonuç çıkmadı. Derken karşıma bu eÄŸitim programı çıktı. Bir iÅŸ sahibi olacağım, çok mutluyum. Bütün aÅŸamaları geçip nihayet para kazanacağım”

FotoÄŸraf: Kemal SoÄŸukdere / Al Jazeera Türk

Rıdvan Baysak işitme engelli birinin iş bulmasının zor olduğunu anlatıyor.

Umut Çelik (23) sosyal güvence olmadan çalışan diÄŸer iÅŸitme engelliler gibi olmak istemiyor:

“Burada meslek sahibi oluyoruz. Ama en önemlisi SGK lı bir iÅŸe girme ÅŸansımız olacak. Bu diÄŸer insanlar gibi bir yaÅŸam sürmemiz ve baÅŸkalarına bağımlı kalmamamız için çok önemli"

FotoÄŸraf: Kemal SoÄŸukdere / Al Jazeera Türk

Umut Çelik için sigortalı bir iÅŸ bulmak her ÅŸeyden önemli.

Proje ortakları gelecekte daha fazla öÄŸrenci ve daha fazla iÅŸitme engelli usta adayı yetiÅŸtirmeyi planlıyor.

Ä°ÅŸitme engellileri projeden haberdar etmek için sivil toplum örgütleri ve belediyeler ile ortak çalışmalar yürütülüyor.

Ä°stanbul Ticaret Odası Mücevher MühendisliÄŸi bölümünde üç adet taÅŸ kesim atölyesi bulunuyor. Maliyeti 500 bin lirayı aÅŸan bu atölyelerde son teknoloji makineler kullanılıyor. Türkiye’de taÅŸ kesim ustalarının çoÄŸalmasıyla birlikte daha önce kilosu 10 Amerikan dolarına yurtdışına satılan Kalsedon adlı yarı deÄŸerli maden iÅŸlendikten sonra gramı 10 Amerikan dolarına alıcı bulacak. Bu da yalnızca bir taÅŸtan elde edilen gelirin bin kat artması anlamına geliyor. SaÄŸladığı istihdam olanakları cabası."