Ürdün'de Kudüs diplomasisi

Ürdün Kralı Abdullah baÅŸkent Amman’da ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, Filistin Yönetimi BaÅŸkanı Mahmut Abbas ile iki ayrı görüÅŸme yaptıktan sonra Kerry ve Ä°srail BaÅŸbakanı Netanyahu ile üçlü görüÅŸme gerçekleÅŸtirdi. Kerry ise Abbas ile bir araya geldikten sonra Netanyahu ile baÅŸbaÅŸa görüÅŸtü. Amman'daki Al Jazeeramuhabirinin ulaÅŸtığı bilgilere göre, Ürdün, bu görüÅŸmelerde endiÅŸelerini ve Ä°srail’in ihlâllerini kınadığını dile getirdi.

Kraliyet Sarayı'ndan yapılan açıklamaaya göre baÅŸkent Amman'da bir araya gelen Kral Abdullah ve Netanyahu'nun Kudüs'teki olayların yatıştırılması ile Filistin-Ä°srail barış görüÅŸmelerine dönülmesi konularını ele aldı. Açıklamada, Kral Abdullah'ın Mescid-i Aksa ve Kudüs'teki diÄŸer dînî mabetlerin korunmasına vurgu yaptığı, Kudüs'ün korunması için bölgesel ve uluslararası aktörlerle görüÅŸtüÄŸünü söylediÄŸi ifade edildi.

Kerry ve Kral Abdullah'ın görüÅŸmesinde de aynı konular ele alındı. Kral Abdullah ve Kerry, OrtadoÄŸu'daki geliÅŸmeleri, Filistin’deki ÅŸiddet olaylarını ve Ä°srail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlâllerini ele aldı. Filistin-Ä°srail barış görüÅŸmelerinin devamında ABD'nin rolünün önemine vurgu yapan Kral Abdullah, "bölgedeki çatışmaların temeli olan Filistin meselesinin âdil ve kapsamlı çözüm" ile sona ereceÄŸini ifade etti.

'Mescid-i Aksa ihlâlleri bitmeli'

Kral Abdullah'ın, Filistin- Ä°srail barış görüÅŸmelerinin yeniden baÅŸlaması ve Ä°srail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlâllerinin sona ermesi için bölgesel ve uluslararası taraflarla görüÅŸtüÄŸü ifade edildi.

Açıklamada, Kral Abdullah'ın Ä°srail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlâllerinin, "Ürdün HaÅŸimi Krallığı'nın Kudüs'teki himayesini hedef aldığını" ve sorunun ancak 1967 sınırlarında bağımsız Filistin Devleti’nin tanınmasıyla olacağı söylendi.

ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry'nin Filistin-Ä°srail barış görüÅŸmeleri ve terörizme karşı savaÅŸta ABD'nin rolünü hatırlattığı aktarıldı.

GörüÅŸmenin ardından Ürdün DışiÅŸleri Bakanı Naser Cude, Kerry ile ortak basın toplantısı düzenledi. Cude, toplantının baÅŸlıca konusunun Kudüs’te gerginlik ve Ä°srail ile Filistin arasında barış müzakerelerine geri dönüÅŸün olduÄŸunu söyledi.

Cude, “Kudüs’teki kutsal mekanların statüsünün ÅŸimdiki biçimini koruyacağına dair anlaÅŸtık. Ürdün’ün bu konudaki tavrı sabittir. Bu tavır, Ürdün’ün Haremi Åžerif üzerinde tarihi rolünden kaynaklanıyor.” dedi.

Kerry ise, Abbas ile gerçekleÅŸtirdiÄŸi görüÅŸmede, kendisinin Batı Åžeria’da ÅŸiddetin tırmanmaması için elinden geldiÄŸince tedbir almaya devam edeceÄŸini ifade ettiÄŸini söyledi.

Ürdün'ün Ä°srail ile birlikte Haremi Åžerif’in statüsünün korunması üzerinde anlaÅŸtıklarını söyleyen Kerry, “Bu adımlar yavaÅŸ yavaÅŸ atılacak. Fakat bir gecede olacak bir ÅŸey deÄŸil. KonuÅŸmalardan gördüÄŸüm kadarıyla herkes söylenen ÅŸeyler üzerinde çalışacak ve bu gerginliÄŸi azaltmak için üzerinde anlaÅŸtığımız ÅŸeyleri yapacak.” dedi.

Kerry ve Cude, görüÅŸme sırasında Mısır CumhurbaÅŸkanı Abdulfettah Sisi ile telefonla konuÅŸtuÄŸunu söyledi.

Mısır’ın Filistin ile Ä°srail’in arasında barış müzakerelerine geri dönmek için önemli rolü olduÄŸunu savunan Kerry, “Barış müzakerelerine dönmek için Mısır’ın çabaları ve rolünü önemsiyoruz. Herkes biliyor ki bu konu çok zor. Yıllarca sıkıntılı bir ÅŸekilde ilerletmeye çalıştık. Barış müzakerelere dönmekle her ÅŸeyin çözüleceÄŸine inanıyoruz. Abbas ve Netanyahu’nun bu konuda tavırlarından hoÅŸnutluk duyuyorum. Onlar barış müzakerelerine geri dönmek istediklerini söylediler.” dedi.

Kral Abdullah, Abbas ile görüÅŸtü        

Kral Abdullah, baÅŸkent Amman'da Abbas ile görüÅŸmesinde, Filistin'deki son geliÅŸmeleri ele aldı.

Filistin-Ä°srail arasındaki barış sürecinin önemsenmediÄŸi uyarısında bulunan Kral Abdullah, müzakerelerin, 1967 sınırlarında baÅŸkenti DoÄŸu Kudüs olan Filistin devletinin kurulabilmesi için gerekli olduÄŸunu vurguladı.

Kral ayrıca Ä°srail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlallerini kınadı, ihlaller ve Ä°srail'in "yerleÅŸimci" politikasının barış müzakereleri sürecini baltaladığını ifade etti.

Abbas da Kudüs'teki himayesinden ötürü Ürdün'ün Filistin meselesi için önemli bir müttefik olduÄŸuna deÄŸinerek, "Kral Abdullah ile olayların baÅŸlangıcından bu yana Ä°srail dahil bölgesel ve uluslararası taraflarla Ä°srail'in Kudüs'teki Müslüman ve Hristiyan mabetlerine yönelik ihlallerini durdurmak için görüÅŸüyoruz." dedi.

Öte yandan Abbas, baÅŸkent Amman'da ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry ile bir araya geldi.

Ürdün, 1924 yılından itibaren Kudüs'te bulunan Müslüman ve Hristiyanlara ait mabetlerin "Yönetimi ve muhafızlığı" görevini yürütüyor. Bu çerçevede Mescid-i Aksa'nın imamı, Ürdün tarafından atanıyor.Ä°srail askerlerinin çeÅŸitli ihlallerinin yanı sıra geçen hafta Filistinlilere müdahalesinde Mescid-i Aksa külliyesinin ana mihrabının bulunduÄŸu kubbenin altına kadar ilerleyerek, Kıble Mescidi'nin içinde mihrap ve minberin yer aldığı bölgeye postallarıyla girmesi, Filistinliler nezdinde infiale neden olmuÅŸtu.

Kaynak: Al Jazeera, AA