Çin Uygurları İpek Yolu'yla 'sindirecek'

Çin Devlet BaÅŸkanı Åži Cingping, Orta Asya ülkeleriyle ekonomik ve siyasi iliÅŸkileri geliÅŸtirmek için kesenin aÄŸzını açtı. Çin lideri, ‘Ä°pek Yolu Fonu’ adlı yeni yatırımlar için 40 milyar dolar harcama sözü verirken, projenin Uygurların anavatanı DoÄŸu Türkistan’da Pekin’in baskılarını artırabileceÄŸi kaygıları doÄŸdu. Pekin’deki Asya Pasifik Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi (APEC) zirvesinde açıklanan Ä°pek Yolu Fonu, tarihi ticaret yolunu yeniden canlandırıp altyapı, sanayi ve finans alanlarında Güney ve Orta Asya ülkeleriyle iÅŸbirliÄŸini öngörüyor.

'Ä°pek Yolu Fonu'

Åži Cingping, geçen ay bu fonun altyapısını oluÅŸturmak için komÅŸu ülkelerle milyarlarca dolarlık enerji anlaÅŸmaları yaptı. AnlaÅŸmaların yapıldığı ülkelere enerji, Uygur toprakları üzerinden gidiyor. Åžangay Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü (ŞİÖ) gözlemcileri, ekonomik iÅŸbirliÄŸi anlaÅŸmalarının gerisinde, Pekin’in, komÅŸu ülkelerden DoÄŸu Türkistan’da ‘terörle mücadele’sine destek sözü aldığını belirtiyor.

Bunun son örneÄŸi Åži’nin iÅŸgal altındaki Afganistan ziyaretinde yaÅŸandı. Åži, Kabil’de Afganistan Devlet BaÅŸkanı EÅŸref Gani’den Çin’in iç güvenlik kaygılarına tam destek aldı. Çinli lider, benzer destekleri Pakistan’dan da gördü.

 

'Çok kötü bir haber'

Dünya Uygur Kongresi’nden Alim Seytoff, Pekin’in Afganistan, Pakistan ve komÅŸu ülkelerle imzaladığı yeni anlaÅŸmaların ekonomik iÅŸbirliÄŸinin Uygurlara yeni baskılar olarak döneceÄŸini söylerken, “Çin’in 40 milyar dolarlık yeni yatırımları Uygurlar için gerçekten çok kötü bir haber. Çin’in yeni yatırımları DoÄŸu Türkistan’daki Uygurlara refah, huzur ve istikrar getirmeyecek. DoÄŸu Türkistan, Çin’in Orta ve Güney Asya’ya açılan kapısıdır. Uygurlara 11 Eylül sonrasından daha fazla baskı gelecektir ” dedi.

Sincan Özerk Bölgesi’ndeki saldırılardan Müslümanları sorumlu tutan Çin, en son Pekin’deki ünlü Tiananmen Meydanı’ndaki bir trafik kazasından da Uygurları sorumlu tuttu. Ülkede Uygurların ismi geçen saldırı ve suçlamaları bağımsız kaynaklara doÄŸrulatmak mümkün deÄŸil. Çin güvenlik güçleri olay yerine kimseyi almazken, saldırılar ya da patlamaların ardından enkazlar en fazla 24 saat içinde temizleniyor.

Ä°pek Yolu Fonu, DoÄŸu Türkistan’ın Çin’in enerji zengini komÅŸularıyla yapacağı tüm ekonomik iÅŸbirliÄŸindeki önemini artıracak.

Kaynak: Al Jazeera