TÜRKMENLER: 500 yıldır nöbetteyiz

Özgür Suriye Ordusu, Ahrar-ı Åžam, Ensar-ı Åžam, el-Nusra Cephesi… Suriye iç savaşı baÅŸladıktan sonra muhalifler çeÅŸitli gruplara bölündü ve farklı mevzilerde savaÅŸmaya baÅŸladı. Ülkede hemen hemen herkes silaha sarıldı. Silahlanan bir baÅŸka grup da Türkmenlerdi. Åžam, Halep ve Lazkiye'de yaklaşık 3,5 milyon Türkmen bulunuyor. Bu sayının büyük bölümü çeÅŸitli aralıklarla Türkiye'ye göç etti. Kadınlarını ve çocuklarını mülteci olarak Türkiye'ye gönderen erkekler de Türkmen Cephesi saflarında savaÅŸa dahil oldu. Türkiye'nin hemen yanı başındaki Türkmen Dağı Bölgesi Türkmenler açısından önemli bir yerleÅŸim birimi. Yeni Åžafak Türkmen Dağı'na gitti ve oradaki savaÅŸ koÅŸullarını 3 gün boyunca yerinde inceledi.

Hemen saÄŸ tarafımız binlerce yıllık kadim ismiyle Kürt Dağı, arka tarafımız Esed rejiminin elinde tuttuÄŸu Keseb Kasabası, onun yanında ise Alevi Dağı… Suriye'deki etnik köken çeÅŸitliliÄŸi daÄŸ tepe isimlerine de yansımış. Burası yaklaşık bin yıldır Bayırbucak Türkmenlerinin yurt bildiÄŸi Türkmen Dağı... Suriye'de süren iç savaÅŸ, Lazkiye ÅŸehrine baÄŸlı Türkmen Dağı'nı da vuruyor. Köyleri boÅŸalan, on binlerce insanını göçlere yollayan, yüzlercesini savaÅŸa kurban veren Türkmen Dağı bölgesi, ÅŸimdi o yorgun çehresiyle savaşın son bulmasını bekliyor.

DEMÄ°R ÇUBUKTAN SINIR KAPISI

Türkiye'nin Türkmen Dağı'na açılan sınır kapısından çıkıp Bayırbucak bölgesinin giriÅŸine geldiÄŸimizde bizi derme çatma bir sınır kapısı karşılıyor. Barakadan bir nöbet kulübesi, kalaÅŸnikofla bekleyen ve asker olduÄŸu sırtındaki hücum yeleÄŸinden belli olan askerler, buranın bir 'güvenlik bölgesi' olduÄŸunu anlatıyor. Güvenlik bölgesi derken akıllara geliÅŸmiÅŸ X-Ray cihazları, elektronik kapılar ve termal kameralar gelmesin; sadece 5 asker ve demir çubuktan bir kapı, o kadar.

TÜRKÄ°YE'YE ZÄ°YAN GELMESÄ°N

Burası Suriyeli Türkmenlerin Türkiye giriÅŸ çıkışlarını denetlemek için kurdukları bir 'sınır kapısı.' Demir çubuktan kapı 'manuel' olarak kullanılıyor ve ağırlık yapması için ucuna büyükçe bir taÅŸ baÄŸlanmış. Kapıda nöbet tutan asker 'Türkiye'ye bir ziyan gelmesin' diye burada beklediklerini söylüyor. Büyük aÄŸaçlarla kaplı sarp yolları, göz alabildiÄŸine yeÅŸili, nereden geldiÄŸi belli olmayan ezan sesleriyle ÅŸehirde yaÅŸayanları 'insan burada nasıl yaÅŸar' diye düÅŸündüren Türkmen Dağı, savaşın dehÅŸetiyle yüz yüze.

SAVAÅžIN DERÄ°N Ä°ZLERÄ° YÜZLERÄ°NDEN OKUNUYOR

Bölgede patlamamış yüzlerce füze, varil bombalarıyla dümdüz olmuÅŸ okullar, evler, her gün sayısı belirsiz havan topları ve 35'e yakın askeri müfreze… Nüfusu aslında çok da fazla olmayan Suriyeli Bayırbucak Türkmenlerini savaÅŸ parçalamış durumda; hem cepheyi, hem siyaseti. Bayırbucak Türkmenleri Esed döneminde Türkmenlerin başına gelenleri, iÅŸkence tezgahlarını, çöl ortasındaki hapishaneleri öylesine dehÅŸetengiz yüz ifadeleriyle anlatıyor ki, bu durum neden savaÅŸtıklarına yönelik motivasyon kaynaklarını dışa vuruyor.

Güvenli bölge talebi

Türkmen Dağı'ndaki karargahlarda, Türkiye ile iliÅŸkilerini konuÅŸuyoruz. Buradaki çok sayıda ve birbirleriyle irtibatlı gruplar var. Bunlardan Türkmen Cephesi'ne liderlik eden Ebu Fadıl, 'Türkiye'yle aramızda büyük bir muhabbet var' diyor ve ekliyor: 'Yıllar geçti bu muhabbet hiç eksilmedi, eksilmez. Biz biriz. Sultan Selim bizi buraya nöbete dikti. 500 yıldır nöbetimiz devam ediyor. Aslında bizler burada Türkiye sınırını koruyoruz. Türkmen Dağı'nda doÄŸa çetindir. YaÄŸmur, soÄŸuk eksik olmaz. Ama savaÅŸ da devam ediyor, napak kardaÅŸ?' Sözü Türkiye'nin Suriye'de kurmak istediÄŸi güvenlik bölgesine getiren Türkmenler, Bayırbucak bölgesinin stratejik açıdan önemli olduÄŸunu kaydederek güvenlik bölgesine Türkmen Dağı'nın da girmesi gerektiÄŸini vurguluyor. Esed rejiminin elinde tuttuÄŸu bölgeden Türkmenlerin yaÅŸadığı alanlara her gün onlarca havan topu atılıyor. Belirli aralıklarla rejim uçakları bu bölgeyi varil bombalarıyla vuruyor. Bu bombardımanlarda sadece birkaç ay içinde onlarca sivil hayatını kaybetti. Türkmenler bu bölgenin de güvenlik bölgesine dahil edilmesi durumunda bombardımanın kesileceÄŸini düÅŸünüyor.

Kelime-i Tevhid var indirmeye elimiz varmadı

Suriye'deki iç savaÅŸ, ülkenin tamamında olduÄŸu gibi burada da gıda ve enerji yokluÄŸunu had safhaya çıkarmış durumda. Türkmen Dağı bölgesinde elektrik yok. Elektrik ihtiyacı, jeneratör veya araç aküleri ile karşılanıyor. Ancak jeneratörlerin ihtiyacı olan mazot ise bölgenin en büyük sıkıntısı. Bir köyde, varilden pet ÅŸiÅŸelere doldurulan mazot, adeta gram gram satılıyor. Derme çatma malzemelerden yapılmış benzin istasyonunun çatısında siyah zemin üzerine kelime-i tevhid yazan bir bayrak asılmış. IŞİD de bayrak olarak bu sembolü kullanıyor. Benzinci barakasının IŞİD'in elinde olup olmadığını sormam üzerine, yanımdaki Türkmen Cephesi üyeleri, geçen yıla kadar IŞİD örgütü ile çatışmalar yaÅŸadıklarını, en sonunda örgütü bölgeden kovduklarını söyledi. Ä°çlerinden biri de, 'Merak etme burada IŞİD yok, o bayrakta kelime-i tevhid yazdığı için indirmeye elimiz varmadı' diye açıklama yaptı.

YENÄ°ÅžAFAK